Verdriet niet altijd aan de buitenkant te zien

woensdag 26 februari 2020

Als jongeren een dierbare verliezen willen ze niet anders behandeld worden dan leeftijdsgenoten. Het verdriet houden ze vaak voor zichzelf en ze zetten een masker op. Zowel op school, bij vrienden en soms ook thuis. Aan de buitenkant merk je niets. Toch voelen ze zich anders. Rouwtherapeut Gertie Mooren maakt het in haar praktijk elke dag mee. Ze begeleidt kinderen en jongeren in rouw.

Allemaal een masker

“Jongeren in rouw willen gewoon doorgaan met hun leven, onbezorgd zijn, net als andere jongeren en zetten dus een masker op. Ze kunnen op deze manier hun verdriet lang parkeren, met uiteindelijk burn-out-achtige klachten tot gevolg, zoals uitputting, een angststoornis of depressie”, vertelt Gertie Mooren.

“Ook kunnen deze jongeren gedrag vertonen dat niet direct gerelateerd wordt aan het verdriet en de rouw. Ze kunnen in zichzelf gekeerd raken, maar ook crimineel gedrag vertonen, zelfs een drop-out worden. Of heel veel gaan gamen bijvoorbeeld, alcohol drinken, drugs gebruiken of overmatig sporten. Allemaal om niet te hoeven voelen.”

Overlevingsmechanisme

Er is grote behoefte aan aandacht en begrip, maar doordat kinderen en jongeren hun verdriet niet altijd laten zien en niet weten hoe ze erom kunnen vragen, is de omgeving vaak onwetend van de situatie. Het lijkt ‘goed’ met ze te gaan, terwijl dit in werkelijkheid niet het geval is. “Het niet willen voelen is soms een handig overlevingsmechanisme”, zegt Gertie. “Maar niet altijd. Het is belangrijk verdriet en gemis te durven voelen. Wanneer we beseffen dat verdriet nooit ‘te groot’ kan zijn, maar dat we bang zijn om verdriet te voelen, kan er beweging ontstaan.”

Prestatiemaatschappij

“In mijn optiek ligt het probleem in de ‘prestatiemaatschappij”. En in een tijd waarin vooral voor jongeren alles leuk moet zijn. Kijk naar social media, daar laten we alleen onze leuke kant zien. Daarnaast schieten de geluksmomenten als paddenstoelen uit de lucht. Als je niet gelukkig bent, kun je wel weer ergens een workshop volgen. Ik denk dat het belangrijk is dat we juist leren om te gaan met tegenslagen. Want ook die horen bij het leven. We denken dat het leven op alle fronten maakbaar is, terwijl we vroeg of laat allemaal te maken krijgen met verlies en tegenslag.”

Gertie Mooren vervolgt: “Laatst had ik een puber op gesprek die erg verdrietig was en huilde. Vlak daarna zag ik een selfie op Facebook van hetzelfde meisje vrolijk lachend. Ik neem haar niks kwalijk, maar zo blijven we elkaar voor de gek houden. Vaak hoor ik jongeren zeggen dat ze zichzelf een watje vinden als ze verdriet laten zien. Dan zeg ik: 'Dat denk jij. Dat zijn alleen jouw gedachten die dat vinden.'”

Geen tijd aan rouw

Vereniging Yarden ziet ook het belang van meer bewustwording bij verlies en rouw. “In 2017 hebben wij met Joyce, een van de jongeren van Masker af, een driedelige mini-docu voor Youtube gemaakt”, vertelt Tom Leenstra van Vereniging Yarden. “Joyce verloor haar vader bij een verkeersongeluk en nu 4 jaar later komt zij nog bijna dagelijks onbegrip tegen. ‘Is die rouwperiode nog niet over’, wordt er dan gezegd. Zo werkt het natuurlijk niet. Er hangt geen tijd aan rouw. Het verhaal van Joyce is een van de zaken waar wij ons als Vereniging mee bezig houden. De dood, rouw en verlies moet beter bespreekbaar worden.”

Lezing Mijn masker af

Op 10 maart 2020 organiseert Vereniging Yarden samen met Yarden Crematorium Haarlem en Gertie Mooren de lezing Ik zet mijn masker af in Haarlem. Gertie Mooren neemt in haar lezing een aantal jongeren uit de groep Masker af mee. Zij vertellen zelf hun verhaal. Want “rouwen moet je zelf doen, maar alsjeblieft niet alleen.”

Inloop met koffie en thee: 19:00 uur
Start activiteit: 19:30 uur
Einde activiteit: +/- 21:00 uur

Inschrijven kan via: www.yarden.nl/agenda
Voor meer informatie kijk op: www.mijnmaskeraf.com

Kijk voor uitgebreide informatie over het thema uitvaart in haarlem op www.uitvaart-haarlem.nl.