Uitvaartcentrum Utrecht geopend

dinsdag 18 juni 2002

Pakket van eisen
Voor de nieuwbouw is een pakket van eisen opgesteld. Allereerst moest het nieuwe rouwcentrum warm en verwelkomend zijn voor de nabestaanden. Daarnaast is gezocht naar evenwicht tussen openheid en beslotenheid. Mensen moesten zich prettig en niet opgesloten voelen en tegelijkertijd alle privacy hebben. Verder moesten er puur functionele ruimtes komen, waar de medewerkers efficiënt konden werken. Ten slotte moest het ook een rolstoelvriendelijk gebouw worden.De opdracht voor het ontwerp van het nieuwe uitvaartcentrum ging naar het architectenbureau Molenaar en Van Winden uit Delft.

Natuurlijke materialen
De buitenkant oogt zowel strak als natuurlijk. Het redwood ceder dat is toegepast, hoort als het ware bij de omringende bomen. Onder invloed van zon en regen zal het hout in de toekomst zilvergrijs van kleur worden. De stenen zijn op een speciale manier gebakken, zodat ze licht en zacht van kleur zijn. Er zijn op subtiele wijze hard granieten banden tussen de stenen gemetseld.

Organisch en licht interieur
In het interieur is gekozen voor organische ruimtes, ingericht met natuurlijke materialen, zoals berkenhout. Geen enkele ruimte heeft uitsluitend rechte hoeken; ze zijn veelhoekig als een honingraat ontworpen. Door het subtiele gebruik van glas in onder andere de daklichten heeft het daglicht vrij spel. De stoffering is stijlvol, waarbij vooral is gewerkt met diepblauw en bordeauxrood. Het plafond in de hal is lichtblauw met kleine lichte rondjes als bij een sterrenhemel.

Sterrennevels in rouwkamers
Het nieuwe uitvaartcentrum beschikt over zes rouwkamers die flexibel zijn te gebruiken. Door middel van schuifwanden kunnen drie rouwkamers aan elkaar worden gekoppeld voor grote gezelschappen. In de rouwkamers ligt unieke vloerbedekking. In het blauwe tapijt zijn sterrennevels aangebracht, alsof men halfweg de hemel is. Elke kamer heeft zijn eigen sterrennevel met een andere basiskleur. Aan de wand bevindt zich een foto met een korte uitleg die in samenwerking met de Sterrenwacht in Utrecht is opgesteld.

Familiekamer: dag en nacht toegankelijk
Uniek in het Uitvaartcentrum Utrecht is de familiekamer die 24 uur per dag toegankelijk is voor familie. De familiekamer biedt de familie extra mogelijkheden voor het opbaren van de overledene en het afscheid nemen. De nabestaanden krijgen de beschikking over een sleutel van de familiekamer, zodat ze dag en nacht, wanneer zij dat wensen, de overledene kunnen bezoeken. Met name als thuisopbaring onmogelijk is, vormt dit een prima alternatief. In de familiekamer staan onder meer een bankstel en een telefoon. Tevens zijn een kleine keuken voor koffie en thee, en een toilet aanwezig.

Kunstwerk als ramen
De kern van het nieuwe uitvaartcentrum bestaat uit de grote zaal, waar plaats is voor ongeveer vijftig mensen. Via scheidingswanden kan deze ruimte meer besloten worden gemaakt voor koffietafels of auladiensten. Het licht valt binnen via acht langwerpige ramen. Deze ramen vormen een kunstwerk dat is aangeboden door Terra Nova. De Amsterdamse kunstenares Barbara Nanning heeft in de ramen een motief van waaierkoraal verwerkt. Overdag speelt het zonlicht door de ramen en 's avonds het licht van de tuinlantaarns.

Professionele dienstverlening
In het Uitvaartcentrum Utrecht kunnen zes condoléancebezoeken tegelijk worden verzorgd. Op basis van de bevolkingscijfers wordt een toename verwacht in uitvaarten. Het nieuwe uitvaartcentrum is flexibel opgezet en gericht op groei.
Door de scheiding tussen de werkruimtes en de publieke ruimtes kunnen de nabestaanden zich volledig concentreren op het afscheid. In het uitvaartcentrum zijn 22 mensen werkzaam. De kantoren zijn gelokaliseerd op de eerste verdieping. Daar bevinden zich ook twee bespreekkamers. Ook is er een aparte wachtruimte voor chauffeurs en dragers. Door een grotere koelcapaciteit met vriesfaciliteiten, kunnen lichamen langer goed blijven. Dit geeft de familie extra tijd, als er bijvoorbeeld nabestaanden uit Australië moeten overvliegen. Tevens is er een speciale vertrekplaats voor de rouwstoet, voor het gebouw.
Alle Utrechtse bloemisten beschikken over een speciaal toegangspasje, zodat ze 24 uur per dag bloemen en bloemstukken kunnen brengen.

Voor alle gezindten verzorging naar wens
Het uitvaartcentrum beschikt over een moderne keuken, zodat de koffietafel goed kan worden verzorgd. De wensen van de nabestaanden worden met de uitvaartleiders besproken en zoveel mogelijk gerealiseerd. Zo is er muziek in alle ruimtes mogelijk en kunnen eigen cd's worden afgespeeld.
In het Uitvaartcentrum Utrecht is rekening gehouden met specifieke, religieuze rituelen voor de uitvaart van mensen van alle religies, zoals joden, hindoestanen en islamieten. Mensen kunnen in eigen kasten hun rituele spullen opbergen. De grote zaal heeft een speciale rookafzuiging, zodat hindoes rituele maaltijden kunnen bereiden naast de overledene.
Een aanzienlijk deel van de Utrechtse bevolking is moslim en een islamitische begrafenis moet aan specifieke eisen van de koran voldoen. In het rouwcentrum is de richting van de Kaäba in Mekka aangegeven, zodat de islamieten weten waar Mekka ligt. Voor de rituele wassingen is een verrijdbare handen- en voetenwasbak aanwezig. Rituele wassing en verzorging van het lichaam is belangrijk, omdat volgens de koran al het gestorvene onrein is. Het wassen geschiedt door islamitische familieleden of vrienden. Bij het wassen worden lotusblad, zepen en geurige parfums gebruikt. Na de wassing wordt de overledene in doeken gewikkeld, de man in drie en de vrouw in vijf doeken.

Rustiek gelegen
De directe omgeving van het Uitvaartcentrum Utrecht kent veel groen. De familie kan lopend met de baar naar het crematorium Daelwijck via een speciale brug over een watertje. Dit is een moment van rust en bezinning in de laatste fase van de uitvaart. Mensen kunnen ook te voet naar de algemene begraafplaats die slechts vijftig meter van het uitvaartcentrum is verwijderd. De bereikbaarheid is ten opzichte van de oude locatie aan de Maliesingel enorm verbeterd: de gemeentelijke parkeerplaats bevindt zich op loopafstand.
De stijlvolle tuin is ontworpen door Copijn uit Nieuwegein. Elk seizoen bloeit er iets. De tegelpaden zijn geschikt voor het vervoer van de baar door de familie en voor rolstoelgebruikers. Door de tuinverlichting kunnen mensen ook 's avonds hun weg vinden.

Geschiedenis Terra Nova
Uitvaartvereniging Terra Nova is de oudste en grootste uitvaartvereniging in Utrecht en omstreken met meer dan 14.000 huishoudens als lid. In 1932 richtte het personeel van de Nederlandse Spoorwegen de Coöperatieve Vereniging Uitvaartverzorging (CVU) Maliesingel op. De oprichters wilden via de vereniging zelf invloed hebben op de begrafenis en alles wat daar bij kwam kijken. Al vrij snel sloten ook niet-personeelsleden van de NS zich aan en groeide CVU Maliesingel uit tot de grootste uitvaartvereniging van Utrecht.
Het doel van de coöperatieve vereniging is sinds de oprichting niet gewijzigd:
"Het behartigen van de belangen van haar leden in de meest uitgebreide zin door het verstrekken van deskundige voorlichting en door het verzorgen van begrafenissen en crematies tegen de laagst mogelijke kosten op eerbiedige en correcte wijze, ongeacht maatschappelijke, politieke of godsdienstige gezindheid. Voor wat dit laatste betreft uiteraard met inachtneming van de geëigende kerkelijke en godsdienstige gebruiken."

Begrafenis of crematie naar wens
Vandaag de dag draagt Terra Nova nog steeds zorg voor een goede en betaalbare uitvaart voor haar leden. In de dienstverlening handelt Terra Nova in de geest van de overledene en wordt rekening gehouden met persoonlijke en culturele rituelen, symboliek en wensen. De leden kunnen via een verzekering, een koopsom of een deposito geld reserveren voor de uitvaart.
Om lid te worden, hoeft slechts eenmaal tien euro te worden betaald. Als men voor een lidmaatschap van Terra Nova kiest, kan men de wensen met betrekking tot de uitvaart van tevoren laten vastleggen. Zo is er een duidelijke omschrijving van de uitvaart én weet men welke kosten er later te verwachten zijn. De uitvaartverzorgers zijn 24 uur per dag bereikbaar voor de leden. De leden krijgen een korting van euro170 op de geldende tarieven voor een begrafenis of een crematie. De opbaring voorafgaand aan de uitvaart kan in het nieuwe Uitvaartcentrum Utrecht plaatsvinden, maar ook in een ander rouwcentrum in de Utrechtse regio.

Uitvaartwinkel en website
De Terra Nova Uitvaartwinkel aan de Nachtegaalstraat 65 werd in 1996 geopend. De winkel raakte in korte tijd ingeburgerd bij de Utrechtse bevolking. In de Uitvaartwinkel kunnen mensen terecht voor vragen of advies over de uitvaart. Tevens zijn diverse uitvaartproducten aanwezig, waaronder urnen, kisten, asmedaillons, waden en kaarten. Voor uitvaarten van kinderen zijn speciale producten beschikbaar, zoals kleertjes voor ongeboren baby's, kinderkistjes en afscheidmandjes. In de winkel zijn ook boeken over verlies en rouwverwerking aanwezig. Terra Nova doet zelf geen opvang, maar kan mensen wel in contact brengen met instanties die hierin gespecialiseerd zijn.

De website van Terra Nova op www.uitvaartvereniging.nl wordt gemiddeld door zo'n 2500 mensen per maand bezocht. Op deze site kan men lid worden en een kostenberekening maken. Ook is er een collectie foto's van uitvaartkisten, waden en urnen.