"Dag pap, ik ga naar school"
Lucas is 13 jaar en staat naast de kist in de woonkamer. Hij heeft zijn jas al aan en zijn rugzak in de hand. Zijn vader is na een kort ziekbed in het ziekenhuis overleden en het gezin wilde hem graag weer thuis hebben. 'Opbaren' noemen we dat.
Over drie dagen is de dag van de uitvaart en Lucas, zijn moeder en zijn jongere zusje zijn al een paar dagen gewend aan dat hoekje in de kamer waar papa is opgebaard. Er staan kaarsen bij hem, een mooie foto van het gezin en alle bloemen die tot dusver zijn bezorgd. Ze praten de hele dag over en tegen hem en zo nemen ze rustig, in hun eigen omgeving, afscheid van het leven met hem.
Direct na een overlijden maak ik kennis met de nabestaande(n) en op die wijze ook met degene die is overleden. We praten dan over haar of hem en zo leren we elkaar een beetje kennen. Dat vind ik belangrijk, want we zullen samen optrekken tot en met de uitvaart. Een belangrijke vraag is of men de komende dagen nog afscheid van de overledene wil nemen. En waar de overledene verblijft. Want daarvoor zijn veel mogelijkheden.
Als nabestaanden het willen kan opbaren in de meeste gevallen thuis. Dat kan op bed, maar ook in een uitvaartkist. Wij zorgen er dan voor dat het lichaam op een bepaalde wijze wordt gekoeld. Er kan ook worden opgebaard in een uitvaartcentrum. Je kunt dan op afspraak afscheid nemen in een rouwkamer. Of in een 24-uurskamer. Met een eigen sleutel kan de overledene dan op ieder moment van de dag (of nacht) worden bezocht. Er zijn ook opbaarmogelijkheden in kerken en enkele crematoria.
De familie van Lucas is heel blij dat ze voor een thuisopbaring hebben gekozen. Voor Lucas is het inmiddels 'gewoon' dat zijn overleden vader bij hen thuis is. Afscheid nemen van iemand die aan een ziekte is overleden begint vaak al op het moment dat duidelijk is dat er geen genezing meer mogelijk is. Vanaf dat moment houd je vaak al rekening met een leven ‘zonder de ander’. Als iemand plotseling overlijdt is er vaak geen mogelijkheid geweest om afscheid te nemen. Voor het omgaan met verlies is een woord: rouwen. Rouwen is een persoonlijk en uniek proces. De verschijnselen die optreden wanneer je rouwt verschillen dan ook per persoon. Hoe je rouwt en hoe lang het rouwproces duurt is voor iedereen anders. Goed afscheid nemen helpt bij de verliesverwerking. Als Lucas 's avonds naar bed gaat, zegt hij 'tot morgen pap!'
