De laatste daad van liefde: het terugwinnen van de riten rond de dood

donderdag 28 december 2017

De Engelse krant The Guardian publiceerde onlangs een interessant artikel waarin de veranderende omgang met de dood wordt geïllustreerd. Volgens de krant eisen steeds meer mensen hun dode geliefde terug van de uitvaartbranche.

Overledene worden niet langer opgebaard in ziekenhuizen, mortuaria en uitvaartcentra maar weer thuis. Deze indringende en persoonlijke manier van omgaan met de dood kan het verlies van een dierbare acceptabeler maken, omdat je het lichaam van de overledene langzaam ziet veranderen. The Guardian spreekt zelfs over de laatste daad van liefde.

"Ik wist dat ik hem bij me wilde houden" zegt Fiona Edmeades nadat haar alom geliefde echtgenoot Pete Thorpe plots aan een hartaanval overleed. In de chaos van de uren die volgden op dat moment, wist ze één ding - Thorpe ging nergens heen. Ik wist dat ik hem bij me wilde houden", zegt ze. "Pete was Māori dus dat is de traditie in zijn cultuur.

De huisarts van Edmeades schreef die nacht een overlijdensakte voor Thorpe, wat betekende dat zijn lichaam niet naar de lijkschouwer hoefde te worden gebracht. Hij kon met zijn gezin vijf dagen onder de New South Wales-reglementen in de flat verblijven.

"Ik kon de hele nacht naar hem kijken en langzaam de veranderingen begrijpen en dat de dingen waren veranderd. Hij was er nog en ik kon hem zien, maar de verandering was echt, in zo'n onwerkelijke tijd, aldus de rouwende echtgenote.

Hij bleef daar tot vrijdagmiddag. Zij treurde thuis en zijn begrafenis, georganiseerd door plaatselijke begrafenisondernemers, werd daar gehouden. Vrienden bezochten de flat en huilden voor hem en vertelden hem grappen en zongen liedjes en stopten kleine geschenken in zijn handen. De familie versierde zijn kist in de achtertuin. Edmeades en hun kinderen plaatsten hem erin en deden zelf het deksel op de kist. Ze brachten hem naar het crematorium en vergezelden zijn kist naar de ovendeur.

Victoria Spence, een onafhankelijke begrafenisexpert en doods-doula, heeft de afgelopen tien jaar een vloedgolf van mensen in Australië opgemerkt die de dood voor het gezin en de gemeenschap wilden terugvorderen. "Mensen voelen zich vervreemd van de medicalisering, professionalisering en verzelfstandiging die heeft plaatsgevonden", zegt ze. "De dood is een culturele blinde plek geworden voor ons en mensen willen dat dat verandert."

Maar het omgaan met de doodszaak van feitelijk is niet altijd eenvoudig.

Vaak is het gebrek aan voorbereiding en kennis over wat erna komt dat de nabestaanden verhindert om hun geliefde thuis te houden, zegt Spence. Angst voor de veranderingen die plaatsvinden in een lijk is ook een krachtig afschrikmiddel. Veel mensen die nog nooit een lijk hadden gezien, kwamen. Een kind kwam en vroeg: 'Kan ik hem aanraken?'

"Er is een groeiende wens, maar niet de kennis om mensen te helpen zich voor te bereiden en de apparatuur te krijgen", zegt ze. Het belangrijkste onderdeel van apparatuur voor iemand die thuis een wake wil houden, een bed- of kistkoeling, een roestvrijstalen plaat die onder het dode lichaam doorloopt en meestal op 1C tot 5C wordt geplaatst, waardoor het lijk stabiel blijft door de ontbinding te vertragen.

"Onze dode verandert" zegt Spence. "Het lichaam verstijft, de huid verandert, er kan sprake zijn van zwelling en lekkage. De koelingen vertragen al deze processen.
Nadat het bed is geïnstalleerd, zegt Spence: "Het is heel geruststellend om een ​​paar dagen met het lichaam door te brengen. Er gebeurt niets onaangenaams of engs. ' Mensen die bij de overledene op bezoek zijn geweest, zijn vaak verbaasd over hoe vredig en mooi de doden zijn, zegt ze.

Ook in Nederland zijn er steeds meer mensen die de regie over de uitvaart zelf in hand houden. Zij kunnen een begrafenis of crematie online regelen en precies die zaken afnemen waar men geen zin in heeft of liever over laat aan derden. Vervolgens kunnen zij middels uitgebreide handleidingen al die zaken zelf regelen die juist een persoonlijk stempel op de uitvaart kunnen drukken zoals het schrijven van een afscheidsreden, een afscheidsplechtigheid in huiselijke kring, het zelf maken van rouwkaarten.