'Trace Elements' van Seiichi Furuya: fotograferen tot in de dood
Gast-curator Erik Kessels brengt hedendaagse kunst over de dood in Uitvaart Museum
dinsdag 12 januari 2010
'Trace Elements' is de eerste van een serie exposities die gast-curator Erik Kessels voor het uitvaartmuseum samenstelt. Kessels (1966) is medeoprichter en creatief directeur van communicatiebureau KesselsKramer en publiceerde eerder fotoboeken en -magazines als 'In almost every picture', 'Wonder', Bangkok Beauties en 'Useful Photography'. Hij was ook verantwoordelijk voor de tentoonstelling 'Loving Your Pictures' in het Centraal Museum Utrecht en Rencontres dArles.
Papa, hast du Mama getötet? - Ja.
'Trace elements' is een tragische liefdesgeschiedenis in portretten. Vanaf het moment dat de Japanse Seiichi Furuya zijn Oostenrijkse vrouw Christine Gössler leerde kennen, in 1978, legt hij haar vast. Ze trouwen en in 1981 krijgen ze samen een kind dat ze Komyo Klaus noemen. In 1982 verhuist het gezin naar Wenen waar Christine drama wil gaan studeren. Rond die tijd begint ze tekenen van schizofrenie te vertonen. Ze verergert snel en is slachtoffer van ernstige depressies. De studie wordt afgebroken en een lange periode van ziekenhuisopnamen volgt. Al die tijd blijft Furuya zijn vrouw portretteren. De foto's tonen een steeds mager wordende vrouw die almaar angstiger en verwarder in de camera kijkt.
In 1985 wonen ze in Oost-Berlijn waar Furuya werkt als vertaler. Op de 36e geboortedag van de DDR, pleegt Christine zelfmoord. Furuya hoort haar vallen. Met zijn camera loopt hij naar het raam en kijkt naar beneden. De foto's die hij dan maakt drukt hij niet individueel af, maar collectief: ze verschijnen gezamenlijk met alle andere opnamen van het fotorolletje op een vel met contactafdrukken. 37 opnamen, in één oogopslag. De eerste foto's tonen het laatste familie-uitje op de dag voor Christine's zelfmoord. De foto's daarna zijn van de fatale dag. Miniaturen van een drama. We zien de televisie met beelden van partijleider Erich Honecker en een militaire parade. Ook zien we een open raam waaronder de slippers van Christine staan die ze zojuist heeft uitgetrokken. Dan volgt het beeld van zijn zojuist gesprongen vrouw, een kleine gestalte in het gras. Daarna zien we foto's van het appartement: een schilderij, het bed waarin ze die ochtend nog samen lagen, een kamer¬plant. Leegte en verwarring werden zelden indringender vastgelegd. Als Furuya hun 4-jarig zoontje vertelt dat zijn moeder dood is, vraagt het jongetje "Papa, hast du mama getötet?". Furuya heeft nog altijd spijt van het antwoord dat hij toen, vol van zelfverwijt, gaf: "Ja".
Hedendaagse kunst over de dood: De Gang
Pas elf jaar na haar dood durfde Furuya de vele portretten van zijn vrouw eindelijk af te drukken. De indringende foto's zijn inmiddels wereldberoemd en werden in diverse landen geëxposeerd. Nu is deze serie voor het eerst in deze vorm in Nederland te zien. In De Gang van Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover. De Gang vormt een unieke kunstruimte in Nederland en biedt een moderne en artistieke visie op de dood in een museum dat is gevestigd op een van de fraaiste begraafplaatsen van Nederland, De Nieuwe Ooster. De Gang leidt bezoekers langs bijzondere verhalen. Later dit jaar zal Kessels hier nog meer uitgesproken, persoonlijke visies van hedendaagse kunstenaars op de dood etaleren.
Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door SNS REAAL Fonds
