Themamiddag in Wolfheze: bezoek aan begraafplaats en museum

Begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen …

maandag 28 oktober 2024

Er zijn in ons land nog zestien begraafplaatsen bij psychiatrische instellingen over. De oudste is de Joodse Begraafplaats Meerenberg in Santpoort (1849), de jongste de begraafplaats van de Willibrordus Stichting in Heiloo (1930). Het zijn bijzondere plekken omdat hun geschiedenis verknoopt is met de ontwikkelingen in de psychiatrie. Terebinth, stichting voor funerair erfgoed (erfgoed dat te maken heeft met dood en begraven), vindt ze onderbelicht en organiseert daarom op vrijdag 22 november een themamiddag in Wolfheze.

Nummers

Psychiatrische patiënten werden heel lang tot nummers gereduceerd. In inrichtingen, vaak ver van de bewoonde wereld, woonden ze met het behandelend personeel in een eigen gemeenschap. De opname bracht hen zelden terug in de maatschappij. Wat betekende dat voor de begraafplaatsen die bij veel van deze instellingen werden ingericht? Wie liggen er begraven, hoe zien de graven eruit en wat wordt er tegenwoordig aan het behoud gedaan?

Sterven tot de dood erop volgt

Alle reden om een excursie te organiseren naar het voormalig Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Wolfheze (nu: Pro Persona), dat in 1907 werd opgericht. Er worden rondleidingen op de begraafplaats gegeven. Daarnaast is er het Historisch Museum APZ Wolfheze, waar bezoekers kunnen zien wat er in veel andere psychiatrische ziekenhuizen in de afgelopen eeuw gebeurde. De kortste samenvatting is misschien wel: ‘sterven tot de dood erop volgde’, in de woorden van medisch antropoloog Huub Beijers.

Programma en aanmelding

Voor het programma en aanmelding (tot 15 november) van deze bijeenkomst – met een speciale rondleiding in het museum – kan men terecht op de website van Terebinth (www.terebinth.nl) via het aanmeldingsformulier onder Agenda of via tel. 06 24 173 646.

Over Terebinth

Terebinth is een onafhankelijke stichting die zich inzet voor het behoud van funerair erfgoed in Nederland. Behoud van en aandacht voor waardevolle begraafplaatsen en grafmonumenten staan daarbij voorop.