Onderzoek NFI: strafbare feiten met dodelijk gevolg gemist

dinsdag 29 november 2016

In opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie voerde het Nederlandse Forensisch Instituut (NFI) een onderzoek uit naar gerechtelijke secties en de kwaliteit van de lijkschouw in Nederland. Tussen 2005 en 2015 daalde het aantal gerechtelijke secties significant van 617 naar 279. De onderzoekers concluderen dat hierdoor in 2015 20-25 strafbare feiten met dodelijk gevolg meer zijn gemist dan in 2005.

De aanleiding voor het onderzoek is de terugkerende discussie in Nederland over de kwaliteit van de lijkschouw en de terugloop van het aantal gerechtelijke secties.

De daling van het aantal gerechtelijke secties tussen 2005 en 2015 wordt enerzijds verklaard door een daling van het aantal evidente gevallen waarin sprake is van moord en doodslag. Anderzijds blijkt uit het onderzoek dat er bij twijfel over de doodsoorzaak minder gerechtelijke secties worden aangevraagd. Terwijl in circa 7% van deze twijfelgevallen de forensisch patholoog op grond van de sectie aanwijzingen heeft voor een strafbaar feit.

Internationale vergelijking

Verder was een van de onderzoeksvragen hoe in de omringende landen de keten verloopt van beslissingen. In elk van de onderzochte landen bestaat een min of meer wettelijk verankerd systeem van postmortaal onderzoek. De verschillen tussen de onderzochte landen zijn aanzienlijk. De waargenomen verschillen worden niet ingegeven door verschillen in misdrijfcijfers. Opvallend verschil is de insteek van het gehele postmortale onderzoek, of het nu de lijkschouw, eventueel aanvullend onderzoek (radiologie of toxicologie) of de gerechtelijk sectie betreft. In Nederland, België en Duitsland wordt postmortaal onderzoek met name verricht als het een niet-natuurlijk overlijden betreft en dan alleen als er mogelijke aanwijzingen zijn voor een strafbaar feit. In Engeland daarentegen wordt postmortaal onderzoek verricht als er geen zekerheid is over de doodsoorzaak.

Het rapport, dat conclusies en 23 aanbevelingen bevat aan verschillende Nederlandse organisaties, is vandaag door minister Van der Steur aangeboden aan de Tweede Kamer.

Kijk voor het rapport: De lijkschouw en sectie beschouwd op de website van het NFI