Nieuwe column van Mariska Overman: Nieuw of oud rouwen
donderdag 16 mei 2013
Lieve mensen. Er moet me even iets van het hart. Ik lees vrij veel over onderwerpen rondom de dood, omdat het mijn werk is en omdat ik het boeiend vind. Ook online kom ik uiteraard van alles tegen, via twitter met name. Een tijdje geleden kwam ik op die wijze een term tegen waar ik, op zijn zachtst gezegd, verbaasd over ben.
Er schijnt namelijk iets te bestaan als ‘het nieuwe rouwen’. Kennelijk bestaat er dus ook een ‘oud rouwen’, want waar ‘nieuw’ is was eerst ‘oud’, toch? Dat oude rouwen is iets waar ik mogelijk heel goed in ben want het nieuwe zegt mij niets, ik zal dat dan wel niet bezigen neem ik aan. Natuurlijk heb ik opgezocht wat dat ‘nieuwe rouwen’ dan is. Want wie weet is het een stuk aangenamer dan het oude, en daar ben ik wel voor in. Het ‘nieuwe rouwen’, blijkt een nogal vaag omschreven term. Het schijnt iets te maken hebben met meer ruimte voor individualisering, emotionalisering , relativering en spiritualiteit. Alles kan en moet mogen. En oja, er is ruimte voor humor en diepgang ( op www.hetnieuwerouwen.nl is al deze zinvolle informatie te vinden ). Dus ‘oud’ rouwen is het tegenovergestelde: niets kan, niets mag? Ik ben geneigd om dat soort conclusies dan maar te trekken. Terwijl ik zelf niet het idee had dat ik ‘niets kunnend en niets mogend’ bezig was. Maar goed. Ik denk dat de bedenkers van deze term met hun poging iets toe te voegen aan het reeds overweldigende aanbod in de rouwhandel verschillende aspecten door elkaar gehaald hebben ( iets met klok en klepel denk ik…): het persoonlijke, het cultureel-maatschappelijke en het sociale. Daar hebben ze vervolgens wat hippe postmoderne termen tegen aan gegooid en hoppa, het ‘nieuwe rouwen’ was geboren.
Nieuwsgierig geworden naar verdere vernieuwingen op dit vlak bedacht ik dat er vast ook al ‘mindful rouwen’ moest bestaan. Even googlen en jawel, ook dat is er. Dat rouwt een stuk beter lees ik, als je het mindful doet. Dan geef je aandacht aan de gevoelens die er zijn, want ze zijn er toch al. Tsja. Misschien ben ik ouderwets hoor, maar ik voel vooral weerstand bij dit soort fratsen rondom rouw. Ik rouw niet mindful, niet nieuw. Ik rouw gewoon in huis-tuin- en keukenstijl. Rechttoe, rechtaan. Ik geloof dat emoties van alle tijden zijn, rouw is wat dat betreft iets dat universeel en tijdloos is. De manier waarop we er als samenleving mee omgaan verandert, en dat beïnvloedt hoe we er als mens mee omgaan. Maar de kern blijft hetzelfde, wat voor een woord je er ook tegen aan gooit.
Al die spielerij met termen en woorden, ik vind het dus niets. Volgens mij zijn het pogingen om iets onder de aandacht te brengen voor eigen ( geldelijk?) gewin. Rouwen is rouwen, dood is dood. Vroeger, nu, overmorgen. Daar kun je elk jaar andere bijvoeglijke naamwoorden aan toevoegen, inhoudelijk verandert het niet. Want we weten allang dat rouw een uniek individueel proces is, waar je tijd en ruimte voor nodig hebt en zou moeten krijgen.
Misschien moeten we met elkaar iets afspreken. Zolang er geen nieuwe of mindful dood bestaat, hebben we het niet meer over nieuw of mindful rouwen.