Kassiewijle: het monster in de bek kijken

zesdelige podcast over onze omgang met de dood vanaf 30 mei te beluisteren

woensdag 21 april 2021

Funerair specialist Babs Bakels (1971) is van jongs af aan mateloos gefascineerd door de dood. Radiomaker Laura Stek, die haar sterfelijkheid juist graag negeert, raakte geïntrigeerd door Babs: waarom omringt iemand zich constant met duistere zaken? Samen onderzoeken ze in coronatijd in zes podcastafleveringen onze omgang met de dood, van de laatste adem tot het hiernamaals. Ze zijn getuige van een balseming, bezoeken een liever levend uitvaart, gaan de snijzaal in en spreken met doodsreutel-experts en kunstenaars die werken met stoffelijke resten.

Als klein meisje speelde Babs Bakels op kerkhoven en begroef ze kleine dieren op de camping van haar oma. Die onalledaagse fascinatie heeft haar nooit verlaten. Haar huis staat vol schedels, opgezette dieren en (kunst)historische boeken over de dood. Als student werkte ze in een uitvaartcentrum en als curator stond ze aan de wieg van UitvaartmuseumTot Zover.

De dood in de ogen kijken

De missie van Babs is de dood weer dichterbij te brengen. De afgelopen eeuw hebben we Magere Hein bijna helemaal weggesaneerd uit het publieke leven. Begraafplaatsen liggen buiten het centrum, door de ontkerkelijking ligt de focus op het wereldse leven in plaats van het hemelse en de uitvaartindustrie heeft rituelen grotendeels uit handen genomen. Ook de taal verandert: een lijkwagen heet nu rouwauto, afleggen de ‘laatste verzorging’, we spreken niet van ‘dood’ maar van ‘verlies’. Kan Babs ons iets iets leren over onze complexe verhouding met de dood? En heeft de pandemie daarin iets veranderd? Ondertussen komen we steeds meer te weten over de oorzaak van Babs’ morbide fascinatie. 'Ik doe er luchtig over, maar eigenlijk worstel ik iedere dag met mijn doodsangst. Die bezweer ik door het monster in de bek te kijken.'

Over de makers

Babs Bakels (1971) studeerde Beeldende Kunst aan de Breitner Academie en Kunstgeschiedenis aan de VU. Als conservator van Museum Tot Zover was ze verantwoordelijk voor grensverleggende kunsttentoonstellingen als Pixelated Revolution enDe vogelvanger, beeldessays over suicide en preventie. Sinds 2017 is Bakels zelfstandig curator en kunstenaar en publiceert ze regelmatig over funeraire cultuur en onderwerpen op het snijvlak van kunst en de dood. Samen met Vibeke Mascini maakte ze in 2020 de expo This body that once was you.

Laura Stek (1983) is presentator en documentaire-/podcastmaker bij de VPRO Radio. Naast talloze radiodocumentaires maakte ze samen met Tjitske Mussche de podcast Ongesigneerd over onopvallend design. In 2019 ontving ze samen met Olivier van Beemen de Tegel Publieksprijs voor de radiodocumentaire Bloed & Bier over de positie van Heineken in Rwanda. In 2019 maakte ze de korte documentairefilm Gioia die werd opgenomen in de Gouden Kalf selectie.

Kassiewijle: vanaf 30 mei te beluisteren op vpro.nl/kassiewijle en nporadio1.nl/podcasts, of via podcastplatforms als Stitcher en iTunes. Of luister live naar OVT (VPRO, NPO Radio 1)

Print deze pagina