Gemeentelijke Grafkosten wirwar door lokale invulling grafrechten en prijsindexering

Steekproef wijst uit dat jaarlijkse prijsstijgingen3 van gemeentelijke begraafplaatsen kunnen oplopen tot € 1.271. Gemiddeld betalen we in Nederland € 3.0361 (2020: € 2.949) voor een eenpersoons particulier graf op een begraafplaats. Dit en meer blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Monuta naar de Graf- en crematiekosten onder 1.697 begraafplaatsen en 107 crematoria.

“Consumenten kiezen steeds bewuster voor begraven. Steeds vaker bereiden zij zich voor op het onvermijdelijke afscheid. Zo kijken zij naar het soort begraafplaats, de plekken die daar beschikbaar zijn, hoe de begraafplaats eruitziet en naar prijs. Ze gaan vergelijken. In ons Grafkostenonderzoek zien we dat gemeentelijke begraafplaatsen verschillend omgaan met termijnen en de grootte van een graf. Daardoor kan een consument geen goede vergelijking op prijs maken met een ander soort begraafplaats in de omgeving. Uniformiteit in de looptijd en verlenging, vanaf 10 jaar telkens 5 of 10 jaar erbij, én beginnen bij een eenpersoonsgraf, zou bij alle gemeentelijke begraafplaatsen zo moeten zijn. Doordat we de Grafkosten voor het gros van de begraafplaatsen inzichtelijk maken zijn de tarieven toegankelijker. Hiermee helpen we de consument die zich goed wil voorbereiden op later. Zo kan iemand met een gerust hart een keuze maken voor zijn of haar laatste rustplaats,” zegt Quinten Fraai, CEO van Monuta.

Prijsstijgingen

De kosten voor grafrechten van gemeentelijke begraafplaatsen stijgen jaarlijks om kostendekkend te kunnen blijven. Uit een steekproef, waarbij 2020 met 2021 is vergeleken, blijken er flinke prijsstijgingen3 te zijn bij in ieder geval 10 gemeenten. Het tarief van een graf op een gemeentelijke begraafplaats in Westland is bijvoorbeeld in 2021 gestegen met € 1.271, dat is 26% (€ 4.973 naar € 6.244). In Ede zijn de tarieven op de gemeentelijke begraafplaatsen zelfs met 39% gestegen. Deze twee gemeenten hebben geen reden gegeven voor deze prijsstijging. Slechts enkele gemeenten gaven een verklaring voor het bovengemiddeld verhogen van hun tarieven. Gemeente Leiderdorp heeft de tarieven dit jaar verlaagd. Zij staan wederom op 2 in de Top 10 van duurste begraafplaatsen, omdat geïnteresseerden daar enkel een drielaags graf kunnen reserveren en geen eenpersoonsgraf.

“We hopen dat gemeenten steeds transparanter en bewuster worden hoe zij hun tarieven communiceren en opbouwen. Afgelopen jaar zijn we daarom om tafel gegaan met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Met hen hebben we besproken of zij hier een rol in kunnen spelen. In het kader van de Wet op de Lijkbezorging die dit jaar herzien wordt zal ook de modelverordening en tarieventabel voor gemeentelijke begraafplaatsen aangepakt worden. Ons onderzoeksteam en de VNG zullen beiden inhoudelijk beoordelen op helderheid en toegankelijkheid en aanpassen waar dat nodig is,” aldus Fraai.

Lokaal bepaald

Gemeenten bepalen zelf de prijs voor een graf op een gemeentelijke begraafplaats. Ook bepalen zij de duur van de grafrechten, begraafkosten, kosten voor het grafonderhoud en de jaarlijkse indexering van de prijzen. Vanuit de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is er een model-beheersverordening Begraafplaatsen en tarieventabel beschikbaar die gebruikt kunnen worden. Echter bepaalt een gemeente hoe zij uiteindelijk communiceren over hun Grafkosten.

Bekijk alle analyses zoals de Top 10 Graf- en crematiekosten in 2021.

Over het graf- en crematiekostenonderzoek

Monuta heeft de Grafkosten van 1.697 begraafplaatsen (gemeentelijk en bijzonder) in Nederland onderzocht. Daarbij zijn de kosten voor grafrechten en begraafkosten in kaart gebracht. De grafrechten, onderhoud- en begraafkosten samen bepalen de totale kosten voor de aanschaf van een graf. Daarnaast zijn er 108 crematoria in Nederland gevraagd naar de kosten van een stille crematie met en zonder gebruik van de aula. Van 107 crematoria zijn de tarieven publiekelijk bekend of zijn de tarieven met het onderzoeksteam gedeeld. Al deze kosten zijn in de online Graf- en crematiekostenmeter van Monuta inzichtelijk gemaakt en voor iedereen toegankelijk.

1 grafrechten en begraafkosten op een gemeentelijke of bijzondere begraafplaats voor minimaal 20 jaar voor een particulier eenpersoonsgraf, het is afhankelijk per begraafplaats of onderhoudskosten, kosten voor het plaatsen van een grafmonument en administratiekosten hier onderdeel van zijn
3 grafrechten en begraafkosten op een gemeentelijke begraafplaats voor minimaal 20 jaar voor een particulier eenpersoonsgraf, administratiekosten kunnen hier onderdeel van zijn, zonder de kosten voor onderhoud of het plaatsen van een grafmonument