Wat te doen als iemand is overleden aan het coronavirus

Q&A uitvaart na overlijden door coronavirus

donderdag 12 maart 2020

Ook in Nederland zijn mensen overleden aan het coronavirus. Wil jij weten wat je moet doen als iemand is overleden aan het coronavirus? Kan er een uitvaart worden gehouden als iemand is overleden aan het virus? In dit artikel hebben we de meest gestelde vragen en antwoorden onder elkaar staan.

De Q&A hieronder is samengesteld door de redactie van Uitvaart.nl in samenwerking met expert Marc Wiegman van www.overledenenzorgpro.nl.

UPDATE 16 maart 13.00 uur:

• Het RIVM meldt dat er nog maximaal 30 mensen aanwezig morgen zijn bij een uitvaart.
• Er mag geen nazit met koffie/thee etc. meer plaatsvinden in een crematorium of uitvaartcentrum

Kunnen nabestaanden een uitvaartondernemer bellen als een dierbare is overleden aan corona?

Ja dat kan. Je kunt gewoon de uitvaartondernemer van jouw eigen keuze bellen. De uitvaartondernemer zal je onder andere vragen of jij (of andere nabestaanden) het coronavirus hebt. Als dat het geval is zal de uitvaartondernemer zoveel mogelijk telefonisch contact met je hebben om de uitvaart te regelen. De overledenenverzorgers zullen beschermende kleding, handschoenen, mondneuskap en handschoenen dragen bij het overbrengen en verzorgen van de overledene

Kan iemand die is overleden aan corona wel een laatste verzorging krijgen?

Ja, de laatste zorg kan worden gegeven. De overledenenverzorgers zullen beschermende kleding, handschoenen, mondneuskap en handschoenen dragen bij het verzorgen van de overledene.

Kan de overledene worden opgebaard?

Ja, op dit moment heeft het RIVM geen voorschriften opgesteld waarin een thuisopbaring niet meer mogelijk is. De richtlijnen hiervoor kunnen per dag verschillen, afhankelijk van de maatregelen die worden genomen om het virus in te dammen.

Mag de overledene worden opgebaard in uitvaartcentrum of thuis?

Ja, op dit moment heeft het RIVM geen voorschriften opgesteld waarin een opbaring in een uitvaartcentrum niet meer mogelijk is. Ook zijn er geen maatregelen genomen die een thuisopbaring verbieden. De richtlijnen hiervoor kunnen per dag verschillen, afhankelijk van de maatregelen die worden genomen om het virus in te dammen.

Mag je de overledene aanraken?

Ja, op dit moment nog wel, mits vervolgens direct handhygiëne wordt toegepast met een desinfecterende zeep. Van belang is dat je na contact geen contact maakt met je eigen slijmvlies zoals mond en ogen.

Het kan zijn dat de GGD of het RIVM in de komende dagen gaat adviseren om de overledene niet meer aan te raken. Je uitvaartverzorger zal je hierover informeren omdat hij/zij daarover contact heeft met de GGD en/of het RIVM.

Mag je de overledene een kus geven?

Nee, het is verstandiger om dat niet te doen. Het virus verspreid zich via het slijmvlies. Een kus kan voor besmetting zorgen omdat het virus mogelijk nog een paar dagen actief kan zijn in/op het lichaam van de overledene.

Moet de overledene eerder worden begraven of gecremeerd?

Nee, op dit moment is dat niet nodig. Vooralsnog heeft het RIVM heeft hier geen uitspraak over gedaan.

Kan er een uitvaartplechtigheid worden gehouden?

Dat hangt af van de situatie. Wel is het zo dat er niet meer dan dertig mensen aanwezig mogen zijn bij de uitvaart. Deze maatregel heeft de overheid genomen op donderdag 12 maart 2020 en telt vooralsnog tot en met 31 maart 2020.

In geval van een uitvaart (of condoleance) zijn er grote groepen mensen bij elkaar wat gevaar voor verspreiding van het virus zorgt. Daarnaast hebben vaak meerdere aanwezigen contact gehad met de zieke voor het overlijden. De mogelijkheid is dan ook dat er aanwezigen besmet zijn met het virus.

Je uitvaartverzorger zal de GGD om advies vragen wat de mogelijkheden zijn voor een plechtigheid met meerdere aanwezigen.

Tips uitvaartplechtigheid en corona

• De meeste crematoria beschikken over streaming faciliteiten. Daarmee kan de plechtigheid live worden uitgezonden op internet. Dat kan door middel van een open verbinding, maar je kan als familie ook kiezen voor een gesloten uitzending. Bij een gesloten uitzending krijg je een wachtwoord die je kan delen met andere mensen. Alleen mensen die het wachtwoord hebben kunnen de uitvaartplechtigheid live meekijken. Vraag je uitvaartverzorger hoe het precies werkt.
• Je kan de uitvaartplechtigheid in zijn geheel laten opnemen op video. Op die manier kan je de plechtigheid houden in een klein gezelschap en de opname daarna delen met een grotere groep. Je kan de opname bijvoorbeeld via je eigen sociale media delen.
• Er zijn crematoria in Nederland die uit voorzorg extra ruimte hebben gecreëerd tussen de zitplaatsen. Daarmee hoopt men het risico op verspreiding van het virus tijdens een plechtigheid te verkleinen. Vraag mensen in de rouwbrief om niet naar uitvaart te komen wanneer ze hoesten, verkouden zijn of koorts hebben.

Kan er een condoleance worden gehouden?

Dat hangt af van de situatie. Wel is het zo dat er niet meer dan dertig mensen aanwezig mogen zijn. Deze maatregel heeft de overheid genomen op donderdag 12 maart 2020 en telt vooralsnog tot en met 31 maart 2020.

In geval van een condoleance zijn er grote groepen mensen (maximaal 100) bij elkaar wat voor gevaar voor verspreiding van bet virus zorgt. Daarnaast hebben vaak meerdere aanwezigen contact gehad met de zieke voor het overlijden. De mogelijkheid is dan ook dat er aanwezigen besmet zijn met het virus.

Je uitvaartverzorger zal de GGD om advies vragen wat de mogelijkheden zijn voor een plechtigheid met meerdere aanwezigen.

Tips condoleren/condoleance corona

Let op! Op 12 maart 2020 heeft de overheid besloten dat er geen bijeenkomsten gehouden mogen worden waar meer dan 100 mensen zich in dezelfde ruimte begeven. Deze maatregel duurt vooralsnog tot en met 31 maart 2020.

Hieronder een paar alternatieven voor het handen schudden tijdens het condoleren.

• Houd twee meter afstand van elkaar en geef een knikje terwijl je de nabestaanden aankijkt. Je kan je condoleance dan uitspreken
• Om direct contact met belangstellenden van de uitvaart te voorkomen kan je kiezen voor geschreven condoleances. Geef alle belanstellenden een eigen pen om te voorkomen dat de pennen van hand tot hand gaan. De belangstellenden kunnen dan wat opschrijven voor de nabestaanden. Je kan de briefjes verzamelen op een centrale plek, bijvoorbeeld bij de uitgang.
• Bel, FaceTime of Skype met de nabestaanden om je condoleance over te brengen. Op die manier heb je wel persoonlijk contact maar kom je niet direct met elkaar in contact. Je kan bijvoorbeeld afspreken dat je je over een tijdje, wanneer het coronavirus weer weg is, langskomt.