Begrafenis regelen checklist

Voor een groot deel komen er bij het plannen van een begrafenis dezelfde zaken aan de orde als bij een crematie. Zie Wat te doen na een overlijden - checklist uitvaart regelen. Er zijn echter enkele zaken die specifiek zijn voor een begrafenis. Zoals: Welke begraafplaats kies je. Wat voor graf neem je? Wat voor grafbedekking wil je? Deze checklist biedt een overzicht van alle zaken die je moet regelen en biedt je steun in deze moeilijke tijd. De checklist bestaat uit de volgende items:

Welke begraafplaatsen zijn er?

Er zijn in Nederland twee soorten begraafplaatsen: gemeentelijke en bijzondere begraafplaatsen. Gemeentelijke begraafplaatsen zijn eigendom van een gemeente. Er wordt ook wel gesproken van algemene begraafplaatsen, wat aangeeft dat iedereen hier begraven kan en mag worden. In tegenstelling tot bijzondere begraafplaatsen, die het eigendom zijn van een religieuze gemeenschap, een bedrijf, een stichting of een andere particuliere instelling. Dat wil zeggen dat de eigenaar kan bepalen wie er begraven mogen worden. Rooms-katholieke, protestantse, islamitische en joodse begraafplaatsen zijn meestal bijzondere begraafplaatsen. Dat geldt ook voor de meeste natuurbegraafplaatsen.

De keuze van een begraafplaats kan worden bepaald:

• Doordat er al een (familie)graf is op een begraafplaats.
• Door de godsdienst die de overledene aanhing.
• Doordat er een begraafplaats dicht in de buurt is.
• Door financiën. De ene begraafplaats is duurder dan de andere. En niet elke begraafplaats heeft algemene graven, wat meestal het goedkoopste graf is.
• Door duurzaamheid, waardoor je voor een natuurbegraafplaats wilt kiezen of een reguliere begraafplaats waar natuurbegraven mogelijk is.
• Door de aanwezigheid van een aula en/of koffiekamer, omdat je liefst alles (de afscheidsbijeenkomst, de begrafenis en de nazit achteraf) op één plek wilt houden.
• Door wat er is toegestaan aan grafbedekking. Er zijn begraafplaatsen met strikte regels en er zijn begraafplaatsen waar (bijna) alles mogelijk. Vraag vooraf de verordening (van de gemeentelijke begraafplaats) of het reglement (van de bijzondere begraafplaats) op, deze is ook vaak te vinden op de website van de begraafplaats. Uiteraard kunnen wij ook de regels voor je opvragen.

Wat voor graven zijn er?

De wet spreekt over algemene en particuliere graven.
Een algemeen graf:

• is meestal voor 10 jaar (soms voor 15 of 20 jaar),
• kan daarna niet worden verlengd en
• er liggen meerdere personen in begraven, mensen die elkaar bij leven niet kenden.

Bij een algemeen graf blijft de zeggenschap over het graf bij de begraafplaats. De begraafplaats bepaalt in welk graf er begraven wordt en wie er nog meer in het graf begraven zal worden. Omdat we meerdere mensen in het graf liggen, die elkaar niet kenden, betekent dit ook dat er meerdere gedenktekens op het graf komen te staan. Deze zijn (verplicht) kleiner van formaat dan de monumenten op een particulier graf. De begraafplaats mag een algemeen graf ruimen als de grafrusttermijn van 10 (of 15 of 20) jaar is verstreken., waarna de resten worden overgebracht naar een zogenaamd verzamelgraf op dezelfde begraafplaats. De nabestaanden kunnen ook het verzoek doen de resten over te laten brengen in een particulier graf, waarvoor dan uiteraard betaald moet worden.

Een algemeen graf is het goedkoopste graf dat er is, vergelijkbaar met de prijs van een crematie. Mensen kiezen dan ook vooral voor een algemeen graf vanwege de prijs.

Een particulier graf (ook wel eigen graf of familiegraf genoemd) komt op naam te staan van één persoon, dat is de rechthebbende van het graf. Mensen spreken vaak van een koopgraf, maar dat klopt niet. Het stukje grond blijft eigendom van de begraafplaats, de rechthebbende kan voor een deel bepalen wat er met dat stukje grond gebeurt. De rechthebbende betaalt voor de rechten op een graflocatie, dit wordt het grafrecht genoemd. De rechthebbende mag beslissen wie er nog meer in het graf begraven mag worden en wat er op het graf komt te staan, uiteraard binnen de regels van de wet (niet elk materiaal is toegestaan) én binnen de aanvullende regels van de verordening of het reglement van de begraafplaats.

De eerste grafrecht termijn is minimaal 10 jaar, maar kan ook 20 jaar, 40 jaar of nog langer zijn. Als deze periode is verlopen, ontvang je van de beheerder een brief waarin hij vraagt of je de grafrechten wilt verlengen. Dat kan voor minimaal 5 jaar. Als je de grafrechten niet wilt verlengen, gaan deze grafrechten terug naar de begraafplaats en mag het graf worden geruimd.

Wat is een graf voor onbepaalde tijd? Is dat hetzelfde als eeuwigdurend?

Een particulier graf kan voor een bepaalde tijd worden uitgeven, zoals 10 jaar, 20 jaar, 40 jaar of nog langer. Een particulier graf kan ook voor onbepaalde tijd worden uitgegeven. Dat betekent dat het tijdstip van aflopen van het grafrecht nog niet bekend is. Er is geen einddatum vastgelegd. Ook een graf voor onbepaalde tijd heeft één rechthebbende. Is de rechthebbende overleden, dan moet het graf worden overgezet op een nieuwe rechthebbenden, die verantwoordelijk is voor het onderhoud van het graf. Als het graf verwaarloosd is en niet wordt onderhouden door de rechthebbende, kan de begraafplaats het grafrecht opzeggen en mag het graf worden geruimd. Sommige mensen – en zelfs sommige begraafplaatsen – spreken in plaats van 'voor onbepaalde tijd' over 'eeuwigdurend grafrecht' of zelfs 'een eeuwig graf'. Maar 'een eeuwig graf' bestaat op gewone begraafplaatsen niet.

Natuurbegraafplaatsen bieden wel eeuwigdurend grafrecht aan, een graf dat nooit zal worden geruimd. Maar zelfs dan is het nog denkbaar dat de grond in de (verre) toekomst voor andere doeleinden zal worden gebruikt en de eventueel aanwezige stoffelijke resten worden geruimd.

In geval van joodse en islamitische begraafplaatsen is het weer anders. Dit zijn particuliere begraafplaatsen die worden beheerd door een kerkgenootschap of een stichting die het als (een van) hun doel(en) zien de grafrust voor ‘eeuwig’ te waarborgen. Zij geven geen grafrecht uit, er zijn geen rechthebbenden. De graven zijn van de stichting of het genootschap en deze garandeert dat de graven nooit zullen worden geruimd.

Wat kun je zelf doen en zo de begrafenis bijzonder maken?

De kist samen met familie e/of vrienden naar het graf toebrengen in plaats van daar professionele dragers voor in te huren. Dat kan met een rijdende baar maar ook op de schouders? De kist op de schouders dragen maakt de begrafenis bijzonder. Het is een stijlvolle en en respectvolle wijze van het dragen van de overledene. Bovendien is daardoor de kist voor iedereen goed zichtbaar. Onderschat het echter niet, het is zwaar.

Je kunt de kist zelf in het graf laten zakken met touwen. De meeste begraafplaatsen staan daar voor open. Ook dit maakt de begrafenis bijzonder. Als je dit wilt, geef dit van tevoren bij ons aan, want daartoe moet de begraafplaats voorbereidingen treffen. Normaal wordt hiervoor een graflift gebruikt.

Je kunt aan het graf spreken en anderen laten spreken. Er kan aan het graf een zegening worden uitgesproken. Daar is mogelijk een microfoon voor nodig. Als de begraafplaats deze niet zelf, zullen wij dat voor je regelen.

Je kunt elke uitvaart gast een schepje zand in het graf laten gooien. Ook dat moet je van tevoren aangeven, zodat de begraafplaats ervoor kan zorgen dat er een berg zand naast het graf ligt, mét schepjes. In plaats van zand kun je ook kiezen voor bloemen of bloemblaadjes.

Mogelijk kun je zelf (deels) het graf dichtgooien. Of wil je er bij zijn als het graf door de begraafplaatsmedewerkers wordt dichtgegooid? Ook dat moet van tevoren worden aangegeven, zodat de begraafplaats daartoe de juiste voorbereidingen kan treffen.

Wat is er allemaal mogelijk als grafbedekking?

Er is veel mogelijk als het gaat een graf aan te kleden, mooi, bijzonder of persoonlijk te maken. Veel materialen worden toegestaan door de meeste begraafplaatsen: diverse soorten steen, ijzer, cortenstaal, glas, hout, kunststoffen. Vraag voordat je de opdracht geeft tot een monument of er een koopt, aan de begraafplaats wat mag op het gebied van grafbedekking. Deze staan in de verordening (van gemeentelijke begraafplaatsen) of in het reglement (van bijzondere begraafplaatsen). Voor de meeste monumenten heb je ook een vergunning van de gemeente of de begraafplaats nodig.

• Je kunt een nieuw grafmonument kopen of laten maken. Bij de steenhouwerij gaat het vaak om granieten grafstenen. Die zijn niet goedkoop en niet per se duurzaam. Je kunt ook een kunstenaar de opdracht geven voor een monument.
• Je kunt een oude steen hergebruiken als duurzaam alternatief. Dit gebeurt steeds vaker en wordt ook door steeds meer begraafplaatsen in samenwerking met steenhouwers aangeboden. De steenhouwer maakt de grafsteen weer als nieuw. Hij verwijdert de persoonsgegevens, vuil en aanslag van de steen en polijst deze. Sommige steenhouwers gebruiken stenen die gebroken zijn voor een urnengraf of combineren ze tot een origineel nieuw ontwerp. Op de website van Circle Stone vind je begraafplaatsen en steenhouwers die een gerecyclede grafsteen aanbieden.
• Je kunt zelf een monument maken. Dat is persoonlijk, goedkoop en uniek. Je kunt ook een zwerfkei op het graf plaatsen. Of dat beeld waar de overledene zo dol op was op het graf zetten.
• Je kunt besluiten geen monument te plaatsen, maar er een groen graf van te maken. Plant echter geen bomen, daar maak je de begraafplaats niet blij mee. Wortels kunnen graven en monumenten aantasten. Als je twijfelt overleg met de begraafplaats.

Is er al een graf en een grafsteen?

Als er al een graf en een grafsteen is, dan zul je daar de naam en data van de in het graf bijgezette overledene willen laten plaatsen. Je kunt daarvoor zelf een afspraak maken met een steenhouwer, maar wij kunnen dit ook voor je regelen.

Offerte aanvragen

Wilt u direct de checklist begrafenis regelen downloaden?

Hieronder kunt u direct de checklist Begrafenis regelen downloaden als PDF en printen.

Download de checklist begrafenis regelen

Veelgestelde vragen