Crematie na afloop grafrechten (bij ruiming)
7 juni 2020
Vraag nummer: 60947
als graven worden geruimd op een kerkhof komen die in een gezamenlijk graf. waarom mag je dan die gezamenlijke resten niet tegelijk cremeren?
wij begrepen dat dit apart moet, of zijn er andere mogelijkheden?
Antwoord:
Geachte heer,
Ik denk dat u een aantal dingen door elkaar dreigt te halen. Daarom is het goed dat u de vraag stelt.
Stoffelijke resten van overledenen moeten apart worden gecremeerd, als de nabestaanden met goedkeuring van de rechthebbende van het graf de overledenen willen opgraven en cremeren. Ik kan het ook anders zeggen: als nabestaanden over de as kunnen willen beschikken, moeten ze overledenen apart laten cremeren. De wetgever wilde de absolute garantie geven dat nabestaanden geen as in handen krijgen die gemengd kan zijn met de as van anderen.
Dat nabestaanden eventueel later zelf de as verstrooien of toch gaan mengen, mogen ze zelf weten.
Als (de inhoud van) graven geruimd worden, wat meestal alleen gebeurt als grotere grafvakken worden geruimd, dan mag de houder van de begraafplaats de geruimde resten laten cremeren:
1. als daar toestemming voor is van de overledene (in een testament e.d.) of van de personen die redelijkerwijs in diens plaats zijn getreden;
2. als de as niet in handen van nabestaanden wordt gegeven en de beheerder van de begraafplaats beslist wat er met de as gebeurt (verstrooien of bewaren).
In deze situatie mag de beheerder de stoffelijke resten van meerdere overledenen samen gemengd laten cremeren.
Waarom gelden deze 2 eisen?
1. In de Tweede Kamer is bij de totstandkoming van de Wet op de lijkbezorging geen enkel onderdeel van de wet zo vaak en uitgebreid besproken als het cremeren na het ruimen van een graf. Kamerleden waren bang dat mensen die zeer bewust hadden gekozen voor begraven omdat ze - soms om religieuze redenen - beslist niet gecremeerd wilden worden, achteraf toch zouden kunnen worden gecremeerd. Dat wilde men uitsluiten. Er moet expliciet (schriftelijk) toestemming voor zijn.
2. De begraafplaatshouder mag - onder voorwaarden - geruimde stoffelijke resten laten cremeren. Bijvoorbeeld omdat men heel weinig ruimte heeft voor een knekelgraf, of omdat men een verzamelgraf wil maken van mensen die eerder op dat kerkhof begraven zijn, welke plek met as dan weinig ruimte inneemt. Dit zal allemaal niet zo vaal voorkomen. De crematie kost geld; men kan bij de ruiming van een graf de stoffelijke resten ook makkelijk dieper begraven; als er echt geen ruimte is kan men de stoffelijke resten ook op een andere begraafplaats bergen.
Ik krijg wel eens vragen van nabestaanden en soms ook van beheerders van begraafplaatsen die een beetje mopperen waarom dat verschil er is. Nabestaanden vinden dat niet zo moeilijk moet worden gedaan. En vooral omdat er soms een fors prijskaartje aan een opgraving kan zitten, terwijl als een graf geruimd wordt, zulke kosten er formeel niet zijn.
Er is een belangrijke reden voor dat verschil: respect voor de wens van de overledene. Voor een opgraving is vergunning van de burgemeester nodig. Als die vergunningaanvraag goed wordt beoordeeld, wordt gevraagd of bekend is wat de wens van de overledene zou zijn geweest. Meestal zal die wens op dit punt niet op papier staan. Maar nabestaanden krijgen de kans om bezwaar te kunnen maken, met als belangrijkste vraagpunt wat de vermoedelijke wens van de overledene was. Dan kan de burgemeester een afweging maken. En als sommige nabestaanden dat nodig vinden, kunnen ze de zaak voorleggen aan een rechter.
Voor ruimingen is geen vergunning nodig en dan is het voor belanghebbenden, of voor personen die de wens van de overledene willen respecteren, niet meer mogelijk om bezwaar te maken of naar de rechter te stappen.
Daarom staat de wetgever geen omweg toe, als nabestaanden over de as willen beschikken. Rechtsbescherming staat - wat de wetgever betreft - hoger dan soms lagere kosten of gemak.
Zie de vele eerdere vragen over dit onderwerp, met name in de subrubriek 'Opgraven en herbegraven of cremeren'.
Zoals de vragen 44688 'Cremeren na graf ruimen; kosten en procedure?', 24564 Opgraving en crematie; mogelijk en kosten?, 7666 Kosten van opgraven en dan cremeren en 7200 Wat zijn de kosten van een opgraving en crematie? en ook 5409 Is opgraven en cremeren toegestaan; wat zijn de kosten?
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
