Niet tijdige overschrijving grafrecht (en gevolgen voorkomen in verordening)
15 oktober 2020
Vraag nummer: 61753
Geachte heer Van der Putten,
Onderstaande n.a.v. vraag nr. 61686 'Vervallen grafrechten onbepaalde tijd ivm niet tijdige overschrijving' van 7 oktober jl.
Als ik het goed begrijp:
(1) Zolang het college geen besluit heeft genomen inzake een graf voor onbepaalde tijd waarvan de rechthebbende bijv. 15 jr geleden overleden is, blijft het graf "actief".
(2) Het graf vervalt pas aan de gemeente wanneer het college hier een besluit over heeft genomen.
(3) Geldt dit ook ongeacht de periode dat de rechthebbende al overleden is?
Wij hebben graven voor onbepaalde tijd waar, voor zover ik weet, geen collegebesluiten zijn genomen over het vervallen van het grafrecht aan de gemeente.
1) Zijn wij als gemeente verplicht gehoor te geven aan het verzoek van een nabestaande (een natuurlijk persoon of rechtspersoon of een bloedverwant of aanverwant tot en met de derde graad) om rechthebbende te worden van het graf?
2) Zijn verplicht gehoor te geven aan dergelijk verzoek van een iemand die geen bloedverwant of aanverwant tot en met de derde graad is?
3) Zo ja, blijft de status “voor onbepaalde tijd” van het graf van kracht?
4) Of kunnen wij bepalen dat de verzoeker het grafrecht van het graf met de overledenen voor bepaalde tijd (keuze tussen 20 jaar of 30 jaar) kan afkopen?
Wij zijn op dit moment zoekende hoe we juridisch gezien het beste met dergelijke aanvragen om moeten gaan.
1) Kunnen wij in onze nadere regels / uitvoeringsbesluit regels opnemen in het geval een verzoek binnenkomt en er geen collegebesluit is genomen?
2) Kunnen wij in onze nadere regels / uitvoeringsbesluit regels opnemen in het geval er wel een collegebesluit is genomen dat het grafrecht aan de gemeente is komen te vervallen, maar het graf nog niet geruimd is?
Hieronder twee links naar de beheersverordening en uitvoeringsbesluit van de gemeente Vijfheerenlanden.
https://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/Historie/Vijfheerenlanden/634190/CVDR634190_1.html
https://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/Historie/Vijfheerenlanden/634237/CVDR634237_1.html
Met vriendelijke groet,
Sharda Jagdewsing
Medewerker Begraafplaatsen
Gemeente Vijfheerenlanden
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Op uw eerste 7 vragen is het antwoord telkens 'Ja'.
U vraagt verder:
1) Kunnen wij in onze nadere regels / uitvoeringsbesluit regels opnemen in het geval een verzoek binnenkomt en er geen collegebesluit is genomen?
2) Kunnen wij in onze nadere regels / uitvoeringsbesluit regels opnemen in het geval er wel een collegebesluit is genomen dat het grafrecht aan de gemeente is komen te vervallen, maar het graf nog niet geruimd is?
Op deze 2 vragen is het antwoord 'Nee'.
Hoe kunt u dan van deze vreemde situatie afkomen, dat iedereen later nog grafrechten kan opvragen?
De eenvoudige en doeltreffende oplossing is om artikel 17 lid 5 van de beheersverordening te schrappen. Dan is alles opgelost.
Overigens, nu mijn blik over de beheersverordening gedwaald heeft, zie ik nog wel meer bepalingen die onjuist of onhandig zijn. Vele tientallen. Ik noem er willekeurig een paar:
- De particuliere urnennis is juridisch onmogelijk.
- Beschikkingen zijn per definitie altijd schriftelijk; dat is overbodige bepaling.
- Er wordt niet begrepen wat een register is. Die fout staat ook in de Verordening lijkbezorgingsrechten.
- Artikel 20 lid b tekst loopt niet door.
- Artikel 20 lid 6 mag ook niet met vergunning.
- Artikel 20 lid 5 is een groot misverstand; ook de vraag hoe dit verhoudt met vroegere regelingen en rechten.
- Artikel 17 lid 4: nee, de rechten vervallen niet aan de gemeente.
- Waarom wordt in de verordening tekens de naam van de gemeente genoemd? Bang dat iemand denkt dat het om een buurgemeente gaat?
- Artikel 19 lid 5 lijkt mij overbodig en onverstandig.
- Artikel 29 lid 1 stelt dat ruiming van een graf alleen op verzoek van de rechthebbende kan, tegen betaling. Maar de meest normale situatie is dat een graf wordt geruimd als de uitgifte termijn verstreken is. Dan is er geen rechthebbende meer. En als die er wel zou zijn, zou die geen toestemming hebben hoeven geven. Bovendien kent de Verordening lijkbezorgingsrechten geen tarief voor ruimingen. Hoe kun je betaling als voorwaarde stellen terwijl je geen tarief hebt?
Ik denk dat er een keer heel kritisch naar de regelingen voor de begraafplaatsen in Vijfheerenlanden gekeken mag worden. Het is het ene misverstand na het andere.
Dan is dit ook de juiste plek om aandacht te vragen voor de cursussen die ik volgende maand en in december o.a. over gemeentelijke verordeningen geef.
Soms geef ik ook cursussen bij een gemeente aan huis.
Zie voor de cursussen in november en december hieronder.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP voor medewerkers van gemeenten
Interactieve dag Wet op de lijkbezorging / Adviesdag begraafplaatsen / Islamitisch begraven
De Wet op de lijkbezorging (Wlb) is de afgelopen jaren steeds meer in het nieuws omdat de huidige wet niet meer geheel aansluit bij de behoeften en wensen in de maatschappij.
Sinds maart 2020 is er nog een opmerkelijke ontwikkeling: gemeenten krijgen te maken met wensen van islamitische inwoners om een eigen begraafplaats te realiseren. Wat is dat eigenlijk: islamitisch begraven? Waar zijn gemeenten toe verplicht? Mr Willem van der Putten is bij een aantal van zulke projecten betrokken.
Mr Willem van der Putten geeft al ruim een decennium cursussen aan medewerkers Publiekszaken / Burgerzaken / Sociale Zaken en uitvaartverzorgers over de Wlb.
In 2020 zijn veel cursussen van andere aanbieders afgelast, maar in samenwerking met het adviesbureau Burger- en Publiekszaken B.V. van Johan van den Broek, dat bij gemeenten een vertrouwde naam heeft, worden 2 bijeenkomsten in ruime zalen mogelijk gemaakt.
Er zal natuurlijk rekening worden gehouden met de dan actuele adviezen en richtlijnen met betrekking tot COVID-19. Dus alles onder dit voorbehoud.
Data:
1. Maandag 30 november 2020 van 09.30 uur tot 16.30 uur; of
2. Maandag 14 december 2020 van 09.30 uur tot 16.30 uur.
Locatie:
Seats2Meet, Stationsplein 49 in Amersfoort.
Kosten:
U kunt deze training bij het adviesbureau Burger- en Publiekszaken B.V. van Johan van den Broek bijwonen voor een bedrag ad € 395,00 per persoon exclusief BTW.
U kunt zich tot 8 dagen voor deze Juridische Adviesdag aanmelden via het emailadres johanvandenbroek@burgerenpubliekszaken.nl
Docent:
Mr. Willem van der Putten is juridisch adviseur en directeur van de Stichting Grafzorg Nederland. Hij was o.a. senior-wetgevingsjurist bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, adjunct-gemeentesecretaris en rechter-plaatsvervanger. In de uitvaartbranche geniet hij bekendheid als voormalig voorzitter van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen en columnist bij diverse vakbladen. Veel gemeenten maken gebruik van zijn boeken over de Wet op de lijkbezorging en raadplegen zijn juridische adviesrubriek op www.uitvaart.nl/jurist