Biedt een overgangsbepaling mogelijkheden om een einde te maken aan graven met een recht tot sluiting begraafplaats? (Doornroosje)
29 maart 2007
Vraag nummer: 4726 (oude nummer: 9100)
Geachte heer Van der Putten,
Onze gemeente heeft in twee periodes graven uitgegeven met een recht tot sluiting der begraafplaats (in het vervolg slbp). Het betreft de periode 1900-1915 en 1964-1989. In de verordening van 1990 werden graven uitsluitend uitegeven voor een termijn van 10 jaar. Met betrekking tot de slbp graven werd een overgangsbepaling opgenomen. Deze bepaling stelt dat de rechten van slbp graven in een termijn van 10 jaar over zullen gaan in de nieuwe verordening. Dus sinds 2000 hebben wij geen slbp graven meer. Echter is daar tot op heden geen aandacht aan besteed en is er in 2003 weer een nieuwe verordeing in gebruik genomen. Dit hoeft m.i. geen belemmering daar in deze verordening weer een overgangsbepaling is opgenomen die alle verkregen rechten onder de oude verordening respecteert. (dus ook de rechten die onder de oude verordening zijn overgegaan in de verordening 1990.
Mijn conclusie is dat de gemeente nu dus uitsluitend graven heeft die onder het huidige regime vallen. Mijn vraag is:
1- deelt u die mening
2-denkt u dat dit houdbaar is bij een rechter? (rechthebbenden op een slbp graf zullen hier, zoals u zult begrijpen, namelijk niet enthousiast over zijn)
bvd
Cees Uittenbogaard.
Antwoord:
Geachte heer,
Nee, ik deel die mening niet en ik denk dat dit niet houdbaar is bij de rechter.
Een grafrecht voor onbepaalde tijd (tot het moment van sluiting van de begraafplaats) kan niet worden omgezet of beperkt op de manier zoals u die beschreven hebt.
Ik herinner me trouwens dat een gemeente niet ver bij u vandaan, Gorinchem meen ik, ook zo'n 15 jaar geleden een vergelijkbare uitsterf-bepaling in de verordening had staan, maar dat de gemeente de bepaling na klachten van grafgerechtigden weer uit de verordening heeft gehaald.
Lastig is het om te zeggen wat het grafrecht nu dan is. Volgens de verordening zijn er geen rechten meer op die slbp-graven (leuke term trouwens). Maar ze zijn er zowel wel als niet. Ze zijn als het ware slapend. Het is net Doornroosje. Ze wachten er op tot er iemand komt die voor hen opkomt en zegt "Hé, de gemeente heeft ten onrechte mijn grafrecht afgepakt". Hij kan dan bij de gemeente gaan klagen. De gemeente kan dan 2 dingen doen.
Ze kan erkennen dat ze eigenlijk nooit zo'n bepaling in de verordening op had mogen nemen omdat die strijdig is met de aard van het uitsluitend grafrecht. En dan kan ze de oude grafrechten erkennen en herstellen, alsof er niets gebeurd is.
De tweede optie is dat ze niets erkent en niets herstelt en dat de betrokken rechthebbende dan naar de rechter stapt. Als de rechter zich in de grafrecht-materie verdiept, zal hij zien dat dit niet kan, gelet op het zakelijke karakter van het uitsluitend grafrecht en bepalen dat de rechten op het graf hersteld moeten worden. Dat heeft echter geen gevolgen voor andere graven. Iedere rechthebbende moet voor zijn eigen grafrecht opkomen. Maar als dat er veel zijn, kan de gemeente maar beter gewoon toegeven, dan veel tijd en geld aan procedures besteden.
In de tussentijd gebeurt er niets met die Doornroosje-graven. Ze krijgen niet uit zichzelf weer rechten. De rechthebbende moet ze als het ware wakker kussen door het grafrecht weer op te eisen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Naschrift:
Zie vervolgvraag nummer 4732 (oude nummer: 9114)
