Ongewenste publicatie foto's begraafplaats (verbod om te fotograferen in reglement)
21 februari 2019
Vraag nummer: 57380
Op de website van graftombe.nl wordt ongevraagd en ongewenst informatie inclusief een foto van het graf van mijn vader gepubliceerd. Dit is tegen de op de begraafplaats geldende regels gedaan (http://uitvaartstichtinghilversum.nl/wp-content/uploads/2017/12/Reglement-begraafplaatsen-en-crematorium-Hilversum-2018-def.pdf)
Toch gaat de beheerder van eerdergenoemde website niet op mijn verzoek in om deze informatie te verwijderen. Welke stappen kan ik ondernemen tegen deze website om de gegevens te laten verwijderen?
Antwoord:
Geachte heer,
Het publiceren van foto's op een website is niet verboden. Iedereen mag op internet foto's van graven plaatsen, tenzij - in bijzondere situaties - een dergelijke publicatie ingaat tegen de goede zeden of wanneer iemand er onredelijk door benadeeld wordt. Dat is zeer zelden het geval.
Vaak is het echter zo dat Nederlandse sites die foto's van graven of grafmonumenten publiceren, foto's verwijderen als een directe nabestaande daar gemotiveerd om verzoekt.
Men is echter niet verplicht om aan een dergelijk verzoek te voldoen.
Een directe nabestaande of andere belanghebbende kan zonodig naar de rechter stappen om een publicatieverbod af te dwingen. Naar mijn inschatting zal alleen de reden 'Ik vind het niet leuk' voor de rechter onvoldoende zwaar wegen. We worden tegenwoordig in deze wereld overal geconfronteerd met foto's en informatie. Het is feitelijk en juridisch onmogelijk om het maken en het verspreiden daarvan te verbieden, omdat het bijna onmogelijk is om zo'n regel te handhaven. Ik denk ook dat daarbij meeweegt dat de informatie die een site als Graftombe.nl, Online-begraafplaatsen.nl of Begraafplaatsenonline.nl beschikbaar stelt, informatie is die iedereen op de betreffende begraafplaatsen kan zien, er notities van kan maken en ook afbeeldingen kan maken. Ik denk dat de gemiddelde bezoeker van de begraafplaatsen in Hilversum niet weet dat de stichting die de begraafplaatsen beheert, regels heeft gesteld voor het fotograferen van graven. De informatie op Graftombe.nl is gratis, het is geen commerciële activiteit. De gegevens die gedeeld worden zijn geslachtsnaam, voornamen, geboorte- en sterfdata. Dat zijn geen privacygevoelige gegevens. De nabestaanden van uw vader hebben deze gegevens op diens graf met de buitenwereld gedeeld.
In het 4e lid van artikel 6 van het Reglement Stichting Begraafplaatsen en Crematorium Hilversum uit september 2017 staat dat het "(steenhouwers, hoveniers), fotografen en andere personen die werkzaamheden op de begraafplaats of aan grafbedekkingen verrichten, verboden (is) dit te doen zonder voorafgaande kennisgeving aan de administratie. Zij dienen bij de uitvoering van hun werkzaamheden eventuele aanwijzingen van de medewerkers op te volgen." Deze bepaling richt zich tot professionele (pers)fotografen, die aan het werk zijn om bijvoorbeeld een uitvaart van een uit de media bekende Nederlander (m/v) te verslaan. Dat geldt niet voor de vrijwilligers die materiaal aanleveren aan sites zoals Graftombe.nl. Het geldt ook niet voor mensen die bijvoorbeeld in het kader van familiebanden of familieonderzoek foto's maken van het graf van opa of de graven van verre verwanten.
Lid 7 van artikel 6 van het reglement regelt o.a.: "Het is op de begraafplaatsen en op het terrein van het crematorium verboden: (...) zonder toestemming of opdracht van de nabestaanden een uitvaart of graf te fotograferen, te filmen of anderszins te registreren".
De bepaling is duidelijk: zonder toestemming van een nabestaande mag een graf niet worden gefotografeerd of gefilmd. Maar als dat toch is gebeurd, staan er geen sancties op.
De site Graftombe.nl maakt zich niet schuldig aan het overtreden van lid 7 van artikel 6. De beheerder of eigenaar van de site fotografeert niet. De site publiceert alleen. Op de site wordt - kort gezegd - aangegeven dat informatie en foto's van vrijwilligers welkom zijn, maar dat vrijwilligers zich moeten houden aan algemeen gangbare en aanvaarde normen. Onzeker is - denk ik - of fotomateriaal met toestemming van nabestaanden is gemaakt.
U bent er niet gelukkig mee dat het graf van uw vader op deze site te vinden, maar misschien heeft een andere nabestaande wel toestemming gegeven. Dat weet ik niet.
De site Graftombe.nl publiceert overigens niet de foto van het graf van uw vader. Ik heb het even nagezocht. Foto's van graven zijn niet direct zichtbaar. Men kan foto's bij site opvragen. Dat is iets anders.
De site Online-begraafplaatsen.nl toont wel meteen foto's van de graven aan bezoekers van de site. De begraafplaats van uw vader is daar echter (nog) niet gedocumenteerd.
De site Graftombe.nl heeft niet de regels van de Hilversumse begraafplaatsen overtreden, want niet zelf gefotografeerd. Ik neem althans aan dat vrijwilligers dat deden. Er is waarschijnlijk geen gezagsrelatie tussen de site en de vrijwilligers. Aan een dergelijke overtreding zijn geen sancties verbonden. Als medewerkers van de begraafplaatsen bezoekers aantreffen die aan het fotograferen zijn, kunnen ze hen vragen om daarmee te stoppen, als ze geen toestemming van (een van) de nabestaanden hebben. De medewerkers hebben ook geen bevoegdheid om van zulke fotografen te verlangen om gemaakte foto's te wissen. Ze kunnen de fotografen alleen sommeren om te vertrekken. Lid 8 van artikel 6 regelt: "Het bestuur kan bezoekers of werklieden die zich niet aan de hiervoor bedoelde geboden en verboden houden de toegang tot de begraafplaats ontzeggen."
Kortom: als de site niet aan uw verzoek voldoet, kunt u via een advocaat bij de civiele rechter een vordering tot verwijderen van de gegevens instellen. Dat is een tijdrovende procedure en een kostbare zaak. Ik geef u eerlijk gezegd weinig kans. Maar als deze kwestie voor u heel belangrijk is, kunt u het natuurlijk toch proberen.
Over fotografie - en deels ook over publiceren - heb ik eerder vragen beantwoord.
Ik verwijs naar vragen in de sub-rubriek 'Grafsteen/momument' van de rubriek 'Begraven':
- Publicatie van persoonsgegevens? (foto's van grafstenen);
- Foto grafsteen door beheerder;
- Foto's van grafzerken op internet;
- Klacht fotograferen van graven;
- Graven fotograferen;
- Foto van grafsteen op Facebook;
- Vreemde uitleg fotograferen grafmonumenten (1);
- Verdere uitleg van vragen over het fotograferen van graven (2);
- Verdere uitleg van vragen over het fotograferen van graven (3);
- Verdere uitleg van vragen over het fotograferen van graven (4).
Zie in de sub-rubriek 'Overig begraven / begraafplaats' de volgende vragen:
- Foto's van (oorlogs)graven; beeldrecht?;
- Foto's nemen grafmonument;
- Foto's van graven. Toestemming?;
- Foto grafsteen;
- Illegale fotografie op begraafplaats;
- Fotograferen Joodse grafstenen;
- Mag je filmen op een begraafplaats?.
In de subrubriek ‘Verordening/reglement’:
- Gemeente verbiedt fotograferen op begraafplaats.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
