Vingerafdruk overledene niet aan familie geven
29 augustus 2018
Vraag nummer: 55961
M’n oma is 3 weken geleden overleden. Nou nemen sommige uitvaartcentra een vingerafdruk af van overledene.... zo ook ons uitvaartcentrum. Zonder toestemming van ons overigens. Is niks gevraagd.
Nou vroeg familie aan het uitvaartcentrum of zij toevallig wél een vingerafdruk hadden afgenomen, dit was zo, en of wij deze vingerafdruk digitaal mochten hebben als herinnering om er een kettinkje van te laten maken (zij hebben deze echte vingerafdruk overigens alleen digitaal). Dit mocht niet. Alleen een op papier afgedrukte versie konden wij krijgen. (Waar je dus niks aan hebt als je er iets mee wilt doen mbt een sieraad)
De reden dat zij dit niet meegeven is omdat dit uitvaartcentrum er sieraden van kan maken en hier het alleenrecht van opeist. Wij als familie vinden dit enorm vreemd en schandalig. Voor ons is deze vingerafdruk van onschatbare waarde. Ik wil er HEEL graag een kettinkje van laten maken die zij daar niet bieden. Ik heb precies in mijn hoofd wat ik wil laten maken. Weet precies wat ik een mooie herinnering vind aan m’n liefste omaatje. Hoe kan een uitvaartcentrum hier alleenrecht over hebben, zonder ooit toestemming te hebben gevraagd aan familie voor vingerafdruk? & waarom krijgen anderen een vingerafdruk GRATIS mee?
Uitvaartcentrum kan absoluut NIETS met deze vingerafdruk doen behalve hier geld aan verdienen door aantal sieraden opties die zij bieden. Wij als familie willen deze vingerafdruk gewoon ontvangen zoals de meesten gratis ontvangen. Wij willen hier zélf later iets mee. Niet via daar.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Als een rouwcentrum zonder opdracht of toestemming van de opdrachtgever van de uitvaart een vingerafdruk van de overledene maakt, lijkt mij dat een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de overledene, die beschermt wordt door de artikelen 10 en 11 Grondwet.
Iedereen is de baas over zijn eigen lichaam. De overheid mag niets met je lichaam doen, als je dat niet wilt. Ook anderen mogen niets met je lichaam doen, als je dat niet wilt. Niemand mag je bijvoorbeeld pijn doen. Ook mag niemand je medicijnen geven, als je dat niet wilt. Zelfs medische keuring, of het knippen van je haren mag niet, als je daarvoor geen toestemming geeft. Ook na het overlijden blijft de persoonlijke levenssfeer beschermd. Een uitvaartverzorger of rouwcentrum mag zonder toestemming van de opdrachtgever van de uitvaart niets doen met het lichaam van de overledene, tenzij dat vanzelfsprekend deel uitmaakt van het verzorgen van het lichaam. Het afnemen van vingerafdrukken is daar geen onderdeel van.
Het handelen van het rouwcentrum is klachtwaardig. Het nemen van een scan van een vingerafdruk is geen heel ernstige kwestie, maar het mag gewoon niet. Het lijkt mij passend dat het rouwcentrum een korting geeft op haar diensten, of inderdaad de digitale afdruk kosteloos ter beschikking stelt voor het maken van een kettinkje. Het rouwcentrum heeft de afdruk illegaal genomen en kan het zo weer een beetje goedmaken.
Als u er met het rouwcentrum niet uitkomt, kunt u een klacht indienen bij de Ombudsman uitvaartwezen. Zie voor de procedure en de mogelijkheden www.OmbudsmanUitvaartwezen.nl.
Terzijde: u schrijft nu heel veel waarde te hechten aan een kettinkje met de vingerafdruk van oma. Maar dan begrijp ik u niet. Want u hebt zelf toen het nog mogelijk was toen oma niet was begraven of gecremeerd, geen vingerafdruk laten maken om een kettinkje te kunnen maken. Het lijkt er nu op dat u pas op de idee bent gekomen toen u hoorde dat er een vingerafdruk bestond.
Maar hoe dit ook zij: het rouwcentrum handelde in strijd met de wet en kan dit mijns inziens weer compenseren door de digitale vingerafdruk ter beschikking te stellen. En anders stapt u naar de ombudsman.
Zie ook vraag nummer 55389 'Afname vingerafdrukken bij overledenen (en AVG)' en een dozijn andere vragen over vingerdrukken in de rubriek Juridisch advies. U kunt de antwoorden op andere vragen vinden door boven bij 'zoeken' het woord 'vingerafdrukken' in te vullen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Naschrift
Op 2 november 2018 zijn vragen gesteld door de kamerleden Van Dam (CDA) en Den Boer (D66) aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en voor Rechtsbescherming over het bericht in het televisieprogramma Radar van 27 oktober 2018 dat een grote uitvaartorganisatie vingerafdrukken van overledenen gebruikt voor commerciële doeleinden.
De ministers stelden dat uitvaartverzorgers geen vingerafdrukken of lichaamseigen materiaal mogen afnemen zonder toestemming (vooraf) van de overledene of nabestaanden.
Wat zouden nabestaanden kunnen doen als die toestemming niet gegeven is? De ministers stelden "In eerste instantie kunnen nabestaanden bij de betreffende uitvaartondernemer een klacht indienen. De nabestaanden kunnen zich in bepaalde gevallen ook wenden tot de Stichting Klachteninstituut Uitvaartwezen. Indien nabestaanden van mening zijn dat sprake is van strafbare feiten kunnen zij daarvan aangifte doen bij de politie. Op grond van onrechtmatige daad vanwege een inbreuk op de privacy, staat ook de weg naar de civiele rechter open."
Bron: Tweede Kamer, vergaderjaar 2018–2019, Aanhangsel van de Handelingen 752. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20182019-752
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
