Wordt de begraafplaats rechthebbende van een asbus na het begraven van een asbus?
6 maart 2012
Vraag nummer: 27685
Hr. van Putten,
Ergens heb ik gelezen dat op het moment dat een asbus wordt begraven in een bestaand graf of in een particulier leeg graf, de begraafplaats rechthebbende wordt van de asbus. Is dit zo?
daarbij de volgende vraag: De echtgenoot overlijdt en de famlie wil de asbus die begraven is, laten opgraven en aanwezig laten zijn bij de opbaring van de echtgenoot. Dat houdt in dat de asbus gedurende enkele dagen verdwijnt van de begraafplaats en na enkele dagen weer wordt teruggebracht voor de begrafenis (kist) van de laatste overledene. Daarna kan de asbus weer in het graf begraven worden. Als beheerder had ik moeite om de verantwoordelijkheid te nemen en heb niet toegestaan dat de asbus van de begraafplaats verwijderd werd. Er is naar mijn mening geen goede controle. Overigens was de familie het met mijn zienswijze eens en hebben we de asbus bij de kist geplaatst ten tijde van de begrafenis. De uitvaartondernemer was het daar overigen niet mee eens. Heb ik correct gehandeld?
met vriendelijke groet.
Beheerder RK B. in het zuiden.
Antwoord:
Geachte heer,
Ik heb op uw vragen een kort antwoord en een lang antwoord.
De korte antwoorden zijn:
- Nee, de begraafplaatshouder wordt geen rechthebbende van de asbus. Dat is onzin en ook koeterwaals: je kunt van een voorwerp geen rechthebbende zijn. Alleen van een graf. Je kunt van een voorwerp wel eigenaar zijn.
- U had de opgraving van de asbus niet mogen weigeren. De rechthebbende op het graf beslist.
Ik plaats uw tweede vraag echter onder een apart kopje. De vraag is interessant en principieel. Het is nuttig dat hij in de overzichtslijsten onder een eigen kopje terug te vinden is: Tijdelijke opgraving van een asbus.
Het lange antwoord op uw (eerste) vraag is het volgende.
Ik kan mij niet goed voorstellen dat ergens staat dat als een asbus wordt begraven in een bestaand graf of in een particulier leeg graf, de begraafplaats rechthebbende wordt van de asbus. Het klinkt nogal klok- en klepelig. Hebt u zich misschien vergist en de begrippen 'rechthebbende' en 'eigenaar' door elkaar gehaald of op 1 hoop gegooid?
Een eigen/particulier graf waar al iemand in begraven is, of waar nog niet in begraven is maar waar toch al grafrechten op gevestigd zijn, heeft een rechthebbende. Als in zo'n graf een asbus wordt bijgezet in opdracht van of met toestemming van de rechthebbende, verandert er niets aan het rechthebbende-zijn. De rechthebbende is en blijft rechthebbende. Waarom zou de begraafplaatshouder 'rechthebbende van de asbus' worden?
Ik zou ook niet weten wat dat ook zou moeten inhouden. Dat als bijvoorbeeld de weduwe Smeets de asbus van haar overleden man meneer Smeets in het graf laat plaatsen, de begraafplaats rechthebbende zou zijn van de asbus? Dat is juridisch volslagen onzin. Men kan geen rechthebbene zijn van een asbus, net zo min als men rechthebbende kan zijn van een lijkkist of van een bril van de overledene. Men kan alleen rechthebbende zijn van een graf, niet van voorwerpen die daar in liggen of die daar op staan. Men is ook geen rechthebbende van de grafsteen.
Eigendom is echter iets anders. Men kan wel eigenaar zijn van een grafsteen, terwijl iemand anders rechthebbende is van het graf. Strikt genomen - maar dan hebben we het over een theoretische juridische benadering - is de eigenaar van de grond ook eigenaar van alles wat in die grond zit.
De eigenaar van de begraafplaats is dus ook eigenaar van een asbus, een kist en een bril die zich in zijn grond bevinden. Alleen, je hebt er niets aan en je kunt er niets mee dat je eigenaar van die spullen bent, als eigenaar van de grond. Want je kunt er niet mee doen en laten wat je wilt. Je bent namelijk gebonden aan het grafrecht en aan wetgeving, die niet toestaat dat je zomaar kisten en asbussen en brillen uit de grond mag halen. Het eigenaar-zijn heeft dan een strikt theoretisch karakter zonder enige praktische betekenis.
Voor grafstenenen en het eigendom daarvan staat een aparte regeling in artikel 32a Wet op de lijkbezorging. Daar is de eigenaar van de begraafplaats geen eigenaar van zolang er rechten op het graf rusten en het graf niet geruimd mag worden. Later wordt hij wel eigenaar, als het graf geruimd mag worden en artikel 32a is uitgewerkt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals de vraag: Wat mag in de kist mee begraven worden?
