Grafrecht verlengen of het graf voor altijd sluiten?
29 januari 2020
Vraag nummer: 59896
Geachte heer Van der Putten,
Het grafrecht op een particulier graf is ingegaan in 1928.
De akte geeft het volgende aan:
25 jaar nadat het in artikel 16 bepaald getal volwassen lijken is bijgezet in een eigen graf, heeft hij wien dit graf in gebruik werd afgestaan of zijn rechthebbende de bevoegdheid, om:
a) op denzelfden voet en voor denzelfden prijs, waarop het graf in gebruik te nemen, of
b) het graf voor altijd te sluiten, tegen betaling van het dubbele prijs van den koopprijs, onder welke prijs de kosten van schoonhouden der zerken alsdan begrepen zijn.
Wij bieden de rechthebbende verlenging aan zoals dat is opgenomen in onze reglement maar het oude reglement geeft aan dat de optie er is om het graf voor altijd te sluiten.
De akte, onderlinge communicatie vinden wij tegenstrijdig. Hoe kunnen wij handelen, wat kunnen we de rechthebbende aanbieden?
Hartelijk dank!
Antwoord:
Geachte mevrouw,
De regeling uit 1928 om graven te sluiten, is anno 2020 wettelijk niet meer toegestaan.
Het sluiten van graven komt neer op het voor onbepaalde tijd in stand houden van een graf, maar sinds de wetswijziging van 1991 is het niet meer mogelijk om een grafrecht voor bepaalde tijd om te zetten of te verlengen voor onbepaalde tijd.
Als men de toelichting en de geschiedenis van de wetswijziging van 1991 bekijkt, is te zien dat verlengingen voor langere termijnen dan 10 jaar (in 2010 veranderd in: 20 jaar) uitdrukkelijk niet wilde toestaan. Dus wilde verbieden. Het is alleen zo dat men in wetsteksten zelden de woorden 'verbieden' of 'verbod' ziet, behalve in strafbepalingen. De wetgever formuleert in de regel positief, wat (wel) mag.
Je kunt van alles in een grafakte of in een oud reglement hebben staan, maar als de wet het niet meer toestaat, houdt het op.
Overigens hoeft mijns inziens niemnd bedroefd te zijn dat het sluiten van een graf niet meer toegestaan is, want het is een vaag begrip dat nog heel wat vragen kan oproepen. De grote vraag was (en is nog steeds) wat het sluiten van een graf eigenlijk inhoudt en welke rechten en plichten er aan verbonden zijn. Dat verschilt van begraafplaats tot begraafplaats en soms ook van graf tot graf, heb ik de indruk. De voorwaarden van het sluiten moesten eigenlijk in een besluit worden opgenomen, maar dat is vaak nagelaten. Ik ken oude reglementen waar wel iets van voorwaarden in geformuleerd waren, maar die waren onvolledig. Het is bijvoorbeeld de vraag of een gesloten graf nog een rechthebbende heeft of niet en of die rechthebbende de macht heeft om de sluiting te herroepen, bijvoorbeeld om de bijzetting van een asbus in het graf mogelijk te maken. Bij sommige begraafplaatsen was het bij het sluiten van een graf zo, dat een rechthebbende een fors geldbedrag op tafel moest leggen voor de begraafplaatshouder. Die verplichtte zich dan om het grafmonument, als dat ooit versleten, onleesbaar of ingestort zou zijn, te repareren of te vervangen. Maar daar was geen controle of en had ook iets van de kat op het spek binden. Concrete afspraken of verplichtingen werden vaak niet op papier gezet.
Ik heb ook wel een geval van het sluiten van een graf gezien, waar in de verordening juist de voorwaarde stond dat het grafmonument nooit vernieuwd mocht worden. Dan zou het graf dus niet altijd kunnen blijven bestaan, omdat het recht volgens de verwaarlozingsregels in artikel 28 Wlb vervallen zou kunnen worden verklaard.
Tegenwoordig is het nog steeds mogelijk voor families om een graf in stand te houden, als men de rechten telkens maar verlengt. Dat kost natuurlijk een en ander, maar het sluiten van een graf was vaak een veel kostbaardere zaak.
Het gewoon verlengen van het grafrecht is het enige dat u in 2020 een rechthebbende kunt aanbieden.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Naschrift:
Zie vervolgvraag nummer 60203 'Eeuwigdurende grafrechten (afdwingen door rechthebbende; wetsgeschiedenis)'.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
