Een humanistisch uitvaartbegeleider vertelt...
Niet bewieroken, maar ook niet zwart maken
Dickey Bos is humanistisch spreker bij uitvaarten.
'Het afscheid bij de dood is heel dwingend. Dat afscheid is een proces – en de uitvaart is daar een onderdeel van. De uitvaart moet dus zorgvuldig aansluiten bij het afscheidsproces.
Essentieel voor een humanistische uitvaart is het perspectief van het leven van de overledene. Ik kijk hoe hij of zij in het leven stond. Ik onderzoek de wisselwerking tussen de overledene en zijn of haar omgeving. Dat betekent dat ik achterhaal hoe de overledene de mogelijkheden en onmogelijkheden in zijn of haar leven benaderde, en welke rol de familie, de maatschappij, de cultuur en de geschiedenis daarbij speelden.
Als humanistische spreker bij uitvaarten probeer ik de persoonlijkheid van de overledene op een zo levendig mogelijke wijze tot zijn recht te laten komen. Dat doe ik door de overledene te plaatsen in de omgeving die hem of haar tijdens het leven beïnvloedde.
Hierbij is de balans voor mij erg belangrijk. Ik zal een persoon niet bewieroken, maar ook niet zwart maken. Daarnaast moeten de betrokkenen – familie, vrienden, collega’s – de ruimte krijgen om hun persoonlijke ervaringen en herinneringen te kunnen plaatsen. Dat betekent dat ik betrokkenen soms tegen zichzelf bescherm: ik verwerk bepaalde aspecten van het leven van de overledene niet in de viering, of praat er over op een manier die alleen voor de goede verstaander te begrijpen is.’