Een perfecte moord?

Mr. W.G.H.M. van der Putten | Uitvaart.nl | 2000

Het samenspel van een aantal wettelijke regels zorgt er voor dat iemand een moord kan plegen, zonder dat dit door justitie opgemerkt kan worden.

De Nederlandse wet gaat uit van het systeem dat niemand kan worden begraven of verbrand, zonder dat er een arts aan te pas komt. Alleen met een 'verklaring van overlijden' van een arts, wordt door de ambtenaar van een burgerlijke stand een 'verlof tot begraven of verbranden' afgegeven, waarmee een stoffelijk overschot door een begraafplaats of crematorium wordt geaccepteerd. Als de arts ziet dat iemand geen natuurlijke dood is gestorven, of hij heeft twijfels, dan moet hij een gemeentelijke lijkschouwer inschakelen. Als de lijkschouwer zegt "Nee hoor, toch een natuurlijke dood", dan kan gewoon een verklaring van overlijden worden afgegeven. Als de lijkschouwer zegt "Foute boel", dan moet hij de officier van justitie waarschuwen, zodat die een onderzoek (door de politie) kan (laten) instellen.

Je kunt er als moordenaar natuurlijk ook voor kiezen om nadat je iemand hebt vermoord, niet gewoon de huisarts te bellen voor een 'verklaring van overlijden'. Je kunt denken aan zuurbaden om het lichaam in op te lossen. Je kunt je slachtoffer in stukken snijden en in een rivier gooien. Of je kunt hem of haar onder de kruipruimte van je huis begraven. Liever niet onder de vloer van het schuurtje, want dat kan na 9 jaar nog eens een keer ontdekt worden, zoals vorige week in een Fries dorpje bleek.

Het nadeel van deze 'traditionele' wijzen van wegwerken van een slachtoffer is, dat het slachtoffer vermist wordt. Ook dan is er aanleiding om een onderzoek in te stellen. En dan kan het zijn dat het onderzoek toch de moord aan het licht brengt. Lastig. Het is veel handiger, lijkt mij, als er geen onderzoek wordt ingesteld, omdat het slachtoffer niet vermist wordt

Er zijn - voor de moordenaars onder ons - betere oplossingen denkbaar. Een daarvan is om gebruik te maken van een wettelijke regels rond de uitvoer en invoer van een stoffelijk overschot. Er komt dan namelijk - legaal - geen arts (laat staan een lijkschouwer) aan te pas om het stoffelijk overschot te laten begraven of cremeren.

Wie bijvoorbeeld een echtgenoot of echtgenote kwijt wil - de meeste moorden vinden niet plaats in donkere achterafsteegjes, maar in de slaapkamer - kan dat bijna vanuit zijn luie stoel doen. Hij/zij vergiftigt/wurgt zijn levenspartner of duwt haar/hem van de trap. We houden het even op een hij: de heer De Vries uit Den Dolder*. Hij stopt mevrouw De Vries in een lijkkist (die zijn tegenwoordig ook via het internet te bestellen). Dan gaat de heer De Vries naar de gemeente, doet keurig aangifte van overlijden en vraagt een document als bedoeld in artikel 11, lid 4, van het Besluit op de lijkbezorging (Blb). Dat document is een briefje van de burgemeester, waar op staat wie de overledene is en naar welke plaats zij vervoerd wordt. Hij kiest Wladiwostok, Azerbeidjan, Lumbalagada of een ander oord waar men de Nederlandse taal wat minder beheerst. Voor de afgifte van dat document is geen verklaring van overlijden vereist. Voor de aangifte van overlijden overigens ook niet.

Fluitend gaat de heer De Vries naar huis en belt een internationale rouwtransporteur. Die komt de kist afhalen en brengt die naar het vliegveld. In Wladiwostok, Azerbeidjan of Lumbalagada kunnen ze het briefje toch niet lezen. Nu zijn er 2 opties: de kist blijft daar of ze sturen de kist retour. Als de kist daar blijft, is dat voor de heer De Vries prima. Hij zegt vrienden en bekenden dat mevrouw De Vries de wens had dat haar lichaam in een exotisch oord zou rusten en daar heeft iedereen anno 2000 met persoonlijke wensen en individuele uitvaarten etc. alle begrip voor. Fantastisch wat voor moeite die man heeft gedaan om aan de laatste wens van zijn vrouw te voldoen.

Als de kist retour komt, stopt men er Wladiwostok, Azerbeidjan of Lumbalagada ook een klein briefje bij: dit is mevrouw De Vries en die moet naar Ermelo** (want dat had de heer De Vries in zijn briefje gevraagd: "Stuur mijn vrouw door naar Ermelo, The Netherlands, Europe." Nu geschiedt de invoer in Nederland weer ongehinderd, want er is een klein briefje bij en dan wordt voldaan aan lid 4 van artikel 11 Blb. Alle briefjes moeten worden geaccepteerd, ook in het Wladiwostoks, chinees, hindi, sanscriet etc.

Wat moet de heer De Vries met de kist van zijn vrouw? Hij gaat naar de gemeente Ermelo en meldt dat er een kist uit het buitenland is aangekomen. Hij toont het briefje en krijgt van de ambtenaar van de burgerlijke stand ingevolge artikel 14, lid 3, keurig een verlof tot begraving of verbranding. Dan kan hij de kist naar een begraafplaats of crematorium laten brengen. De lijkbezorging vindt - legaal (!) - plaats zonder dat er een arts aan te pas kwam, die een lijkschouwer of de officier van justitie kon waarschuwen voor dat grote gat in het hoofd van mevrouw De Vries.

De heer De Vries kan de begrafenis of crematie ook laten uitvoeren in bijzijn van familie, vrienden en bekenden. Om het nog wat echter te laten lijken neemt hij een retourtje naar Wladiwostok etc., en belt van daar naar familie dat er helaas een ernstig ongeluk met zijn vrouw is gebeurd, etc. Hij meldt dat hij direct naar huis komt. De kist gaat - separaat - in hetzelfde of een ander vliegtuig ook naar Nederland. Vanwege het ongeluk kan men de overledene helaas niet meer zien. Alle papieren zijn in orde. Mevrouw De Vries kan worden begraven (liefst in een eeuwigdurend graf) of worden gecremeerd (wat in dit geval de voorkeur heeft). Het slachtoffer wordt niet vermist.

Een scenario voor een perfecte moord?***

* Naam en plaats zijn geheel fictief. ** Elke andere plaats is ook goed. *** Dit artikel is niet bedoeld om iemand aan te zetten om van deze mogelijkheid gebruik te maken. Personen van wie een familielid of vriend binnenkort als stoffelijk overschot uit Wladiwostok, Azerbeidjan of Lumbalagada terugkeert, doen er verstandig aan een print van dit artikel aan de officier van justitie te overleggen.

------------------------------------------------------------------------------------------------

Onlangs publiceerde Uitvaart.nl een artikel van mr W.G.H.M. van der Putten met de titel "Een perfecte moord?"

Doel van het artikel was een inconsequentie aan te kaarten in de systematiek van de Wet op de Lijkbezorging (WLB). Volgens mr Van der Putten zorgt het samenspel van een aantal wettelijke regels er namelijk voor dat iemand een moord kan plegen, zonder dat dit door justitie opgemerkt kan worden.

Uitvaart.nl behandelt onderwerpen op het gebied van de lijkbezorging en het lijkbezorgingsrecht. Vanuit die optiek leek publicatie van voornoemd artikel zonder meer relevant. De laatste tijd heeft het artikel nog al wat aandacht gehad en soms voor de nodige commotie gezorgd. Een aantal media heeft helaas de meer sensationele invalshoek genomen en spreekt zelfs van "een handleiding voor de perfecte moord". Vanzelfsprekend is dit geenszins onze bedoeling. En een ieder die het - in een luchtige toon geschreven - artikel eens zou lezen, zou dat ook begrijpen.

Voor alle duidelijkheid benadrukt Uitvaart.nl nogmaals dat het artikel een inconsequentie in de wetgeving en vooral het opsporen van delicten belicht. Het is vanzelfsprekend niet bedoeld als handleiding voor moord. Met deze relativering in het achterhoofd, kunt u het artikel alsnog hier lezen.

Mr. W.G.H.M. van der Putten, auteur van het bewuste artikel, is juridisch adviseur te Wassenaar en verzorgt sinds enige jaren een juridische adviesrubriek op Uitvaart.nl waar een ieder vragen kan stellen op het terrein van het Lijkbezorgingsrecht.

Uitvaart.nl Amsterdam, februari 2000