Welke gemeente moet opkomen voor lijkbezorging?
5 oktober 2004
Vraag nummer: 3354 (oude nummer: 4749)
iemand overlijd in gem.A.
arts constateerd overlijden maar kan geen verklaring afgeven.For.geneeskundige wordt ter plaatse geroepen en wil in een mortuarium van gem.B de schouwing verrichten.Schouwarts geeft natuurlijk overlijdensverklaring af.Niemand meldt zich voor de lijkbezorging.Welke burgemeester is nu verantwoordelijk voor de uitvoering van de lijkbezorging? Burgemeester van gem.A of B ?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
In de eerste plaats zijn natuurlijk nabestaanden verantwoordelijk voor de lijkbezorging. Maar als er niemand is of gevonden kan worden, neemt de burgemeester die taak op zich. Overigens komt dat er in de praktijk vaak op neer dat de Sociale Dienst eerst eens heel erg goed gaat zoeken of er (toch) geen nabestaanden zijn, via de burgerlijke stand en via papieren die iemand thuis bewaart. Adresboekje, kaarten, brieven, vaste nummers in de telefoon e.d.
Voor de procedure welke gemeente de lijkbezorging op zich moet nemen, is niet van belang de vraag waar iemand overleden is (gemeente A in uw voorbeeld) of waar iemand woont (wellicht gemeente C), maar waar de overledene is op het moment dat niemand de lijkbezorging ter hand neemt. Als de overledene in het mortuarium in de gemeente B ligt en niemand hem daar weghaalt, is dat gemeente B.
U begrijpt dat het moment waarop gemeente B iets moet doen, ook heel lastig vast te stellen is. Want op welk moment staat vast dat geen nabestaande (dat kan familie zijn, maar ook vrienden of bekenden, of zelfs een werkgever) iets doet? Het moment 'nu moet er iets gebeuren' stelt de betreffende gemeente zelf vast.
Dat 'iets gebeuren' houdt nog niet in dat men direct de lijkbezorging regelt, maar dat men eerst eens uitgebreid op zoek gaat naar nabestaanden. Ik ken gemeenten die overledenen soms wel ruim 2 weken in de koeling laten liggen, alvorens tot lijkbezorging over te gaan. Dat lijkt me niet onverstandig; het is niet uit lamlendigheid, maar omdat men wacht op andere gemeenten waar men bijvoorbeeld gegevens bij de burgerlijke stand opvraagt. Ik ken gevallen waar na lange tijd (vaak verhuisde) kinderen werden gevonden.
Het is overigens ook het meest verstandig om in zulke gevallen niet te cremeren, maar om te begraven. Als er later nabestaanden gevonden worden, kunnen die de overledene nog laten herbegraven of alsnog laten cremeren. Maar na crematie is geen begraving mogelijk. Begraven is meestal ook goedkoper dan cremeren voor een gemeente, omdat men de overledene op de eigen gemeentelijke begraafplaats 'gratis' een grafplaats kan geven. Het is ook verstandig om dit soort gevallen als bovenste in een algemeen graf te begraven. Het zal niet de eerste keer zijn dat zich na een maand een familielid meldt die net van een reis door Amerika retour komt.
mr W.G.H.M. van der Putten
