Weigeren aangifte van overlijden zonder opdrachtgever uitvaart
22 mei 2013
Vraag nummer: 34617
Er overlijdt een lid van de vereniging niet bekend wie de erfgenamen zijn. Wel is bekend dat hij/zij een testament heeft. Er moet aangifte gedaan worden van overlijden. De gemeente heeft een opdrachtgever (niet bekend) nodig, maar de notaris opent het testament niet voor dat deze de overlijdensakte heeft. Je krijgt in deze geen verlof tot begraven of crematie voor een opdrachtgever bekend is. Dus je zit in een patstelling. Kan onze uitvaartverzorgster op haar naam aangifte van overlijden doen, zonder hier achteraf juridische problemen te krijgen. ??
Antwoord:
Geachte heer,
Ik begrijp het probleem en de opstelling van de gemeente niet. Iedereen die uit eigen wetenschap kennis draagt van het overlijden is bevoegd om bij de gemeente aangifte van het overlijden te doen (artikel 19h, lid 1, Burgerlijk Wetboek boek 1). Dat kan een uitvaartleider zijn, een buurman of een (bestuurs)lid van de uitvaartvereniging.
De gemeente hoeft helemaal niet te weten of er een opdrachtgever voor de uitvaart is en wie dat is.
Misschien is de gemeente in de war door het bepaalde in lid 2 van artikel 19h: "Binnen de in de Wet op de lijkbezorging (Stb. 1991, 130) gestelde termijn voor de begraving of verbranding, kan de persoon die in de lijkbezorging voorziet, door een in het eerste lid bedoelde persoon worden gemachtigd tot het doen van de aangifte". Dat is een een beetje vreemde bepaling. Er staat dat de persoon die de uitvaart regelt (maar die niet zelf uit eigen wetenschap kennis draagt van het overlijden), gemachtigd kan worden om aangifte van overlijden te doen door iemand die het wel uit eigen wetenschap weet. Simpel gezegd: iemand die zelf de overledene heeft gezien, kan tegen een ander zeggen: "Regel jij de uitvaart maar en doe jij maar aangifte van overlijden". OK, dat kan. Maar nergens in de wet staat dat de aangifte van overlijden moet worden gedaan door of namens de opdrachtgever van de uitvaart.
Ook voor het afgeven van het verlof tot begraven of cremeren is het bestaan van een opdrachtgever voor de uitvaart geen wettelijke voorwaarde.
Als de gemeente blijft weigeren om een aangifte van overlijden aan te nemen of verlof tot begraven of cremeren af te geven (terwijl er wel een verklaring van overlijden van een arts is), zou ik direct een formele klacht indienen en vragen om de weigering even gemotiveerd op schrift te stellen. Indien dat geweigerd wordt, ook daarover een formele klacht in te dienen.
Het antwoord op uw concrete vraag is: Ja, uw uitvaartverzorgster kan op haar naam aangifte van overlijden doen, zonder hier achteraf juridische problemen mee te krijgen. Zij moet natuurlijk wel zeker weten dat sprake is van een overlijden, maar zij zal de verklaring van de arts hebben. Dat lijkt mij duidelijk bewijs. Ik zou niet weten wat voor juridische problemen zouden kunnen ontstaan. Althans niet voor de uitvaartverzorgster. Als de gemeente blijft weigeren om de aangifte aan te nemen, ontstaan wat mij betreft voor de gemeente juridische problemen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bijvoorbeeld: Wie bepaalt of iemand wordt begraven of gecremeerd?
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
