Opdrachtgever terminaal; kan hij zelf opdrachtgever crematie zijn en asbestemming vastleggen?
8 juni 2004
Vraag nummer: 3164 (oude nummer: 4394)
Geachte Hr. v.d. Putten
Is het juridisch mogelijk dat een persoon die op korte termijn verwacht te overlijden tijdens een voorbespreking van zijn uitvaart zelf als aanvrager het aanvraagformulier voor crematie ondertekent, en daardoor dus zelf opdrachtgever wordt. E.e.a. met de wetenschap dat er meteen een definitieve keuze voor verstrooiing van de as gemaakt wordt en de uitvaartondernemer de rekening toegezonden wenst te krijgen?
m.vr.gr.
E.v.d.K.
Antwoord:
Geachte heer,
Nee, dat kan niet. Op het moment dat iemand overlijdt, dezelfde miliseconde, houdt die persoon op een rechtssubject te zijn, maar wordt een rechtsobject. Alle opdrachten die hij heeft gegeven, alle machtigingen, alle eenzijdige rechtshandelingen vervallen op dat moment. Hij kan per defintie geen opdrachtgever van de eigen crematie zijn.
Wat wél kan, is dat hij als hij terminaal is een overeenkomst sluit, waar zijn erfgenamen aan gebonden zijn. Dat is rechtsgeldig en blijft geldig. Maar die erfgenamen kunnen na zijn overlijden besluiten om de overeenkomst niet na te komen. Als daar voor de andere partij (uw uitvaartorganisatie) schade uit voortvloeit, moeten zij die schade vergoeden. Maar ze zijn vrij om de overeenkomst te ontbinden. Net zo goed als dat de opdrachtgever vrij is om zich later te bedenken en iets anders te willen.
Wat een teminale persoon ook kan, is zijn wensen vastleggen in een codocil of testament. Maar ook hier geldt: als de erfgenamen dat codicil of dat testament niet uitvoeren, wordt het lastig om ze er tóch aan te houden. Een belanghebbende zal dan de rechter moeten inschakelen om uitvoering van het testament af te dwingen. Zoiets doen mensen niet zo snel.
Zelf opdrachtgever van zijn crematie worden en zelf de asbestemming bepalen kan, buiten anderen om, kan iemand niet. Als hij het om een of andere reden niet aan zijn erfgenamen toevertrouwt of geen erfgenamen heeft, kan hij een neutrale derde als executeur-testamentair inschakelen. Iemand die geen (eigen)belang heeft om van zijn keuze af te wijken.
Hij zal zelf wel de opdrachtformulieren invullen, maar een executeur zal het na zijn dood moeten bekrachtigen. Anders is er ook niemand die de rekening betaalt.... Of niemand aan wie verantwoording kan en moet worden afgelegd als het om de uitkering of realisatie van een verzekering gaat.
Laat ik het anders zeggen: een dode heeft altijd een levende nodig om zijn wensen te realiseren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
