Anatomische resten/delen 2
8 oktober 2018
Vraag nummer: 56331
Ik heb nog een aanvullende vraag.
Ik lees namelijk nergens in de wet of ergens anders een definitie van anatomische resten. Ik meen ook gelezen te hebben, dat resten verbrand of begraven dienen te worden.
Bij navraag blijkt dat bij het cremeren van resten voor anatomische instituten (dat genen wat zij niet gebruiken) er geen verlof tot cremeren met de gesloten kist wordt meegegeven maar een brief / verklaring van het instituut. Ook het verlof tot ontleden wordt niet meegegeven, het gaat vaak om resten van meerdere overledenen.
Ik maak daar uit op dat een lichaam waarvoor een verlof tot ontleden is afgegeven maar (bijna) niet wordt gebruikt ook gezien wordt als anatomische resten.
Vandaar mijn vraag: bestaat er een wettelijke omschrijving/definitie van wat anatomische resten precies zijn? En/of; wordt een heel lijk dat middels een verlof bestemd is voor ontleding vanaf dat moment gezien als anatomische resten?
Alvast dank en met vriendelijke groet,
Richard van Nieuwkuyk
Antwoord:
Geachte heer,
In de Wet op de lijkbezorging staat geen definitie van anatomische resten. Ook niet in andere wet- of regelgeving. In Nederland is dat ook niet relevant, omdat er in de gehanteerde werkwijze in principe ook geen anatomisch restmateriaal is, dat nog voor individueel begraven of cremeren in aanmerking komt. [NB In het buitenland is dat soms anders geregeld].
Er is wel andere wetgeving waarin anatomisch materiaal wordt genoemd. In fiscale wetgeving staat dat geen BTW wordt geheven over anatomische verzamelingen.
In de 'Wet foetaal weefsel' (dat weefstel wordt gedefinieerd als bestanddelen die deel uitmaken van een na een zwangerschapsduur van minder dan vierentwintig weken levenloos ter wereld gekomen dan wel binnen vierentwintig uur na de geboorte overleden menselijke vrucht of van delen daarvan) staat o.a. dat weefsel niet herleid moet kunnen worden naar de vrouw of haar echtgenoot of partner.
Ik zie daarin een vergelijking met de werkwijze na ontleding; het restmateriaal moet niet herleid kunnen worden naar een persoon. De Wet foetaal weefsel kent ook geen eigen regeling voor de vernietiging van zulk weefsel. Ik vermoed dat ook hier de werkwijze rond medisch 'afval' wordt gehanteerd.
U schrijft "Bij navraag blijkt dat bij het cremeren van resten voor anatomische instituten (dat genen wat zij niet gebruiken) er geen verlof tot cremeren met de gesloten kist wordt meegegeven maar een brief / verklaring van het instituut. Ook het verlof tot ontleden wordt niet meegegeven, het gaat vaak om resten van meerdere overledenen." Dat komt overeen met wat ik ook in meer eerdere antwoord van vandaag schreef. Het cremeren van zulk restmateriaal hoeft overigens niet in een gewoon crematorium te geschieden, dat kan ook in een instelling voor medisch ziekenhuisafval.
Er kan ook geen verlof tot cremeren of begraven worden afgegeven, omdat zo'n verlof altijd op naam van een overledene moet staan en in de Nederlandse praktijk is niet meer bekend om welke overledene(n) het gaat.
Zoals ik vandaag telefonisch al zei: als een lichaam waarvoor een verlof tot ontleden is afgegeven dat maar (bijna) niet is gebruikt, na enkele dagen 'geretourneerd' wordt, dan moet volgens mij alsnog een verlof tot begraven of cremeren worden gevraagd. Dat kan ook, omdat bekend is wie de overledene is en geen vermenging van anatomisch restmateriaal van meerdere personen plaats heeft gevonden.
Wat u hebt meegemaakt is m.i. wel vrij uitzonderlijk. Ik heb althans in dertig jaar nog nooit gehoord dat een stoffelijk overschot dat door een Nederlands anatomisch instituut aanvankelijk is geaccepteerd, na een paar dagen als 'onbruikbaar' werd gekwalificeerd en aan de nabestaanden werd geretourneerd. Als jurist vraag ik mij dan ook af wie voor de extra kosten en werkzaamheden verantwoordelijk kan worden gesteld, maar dat terzijde.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.