Vervoeren zonder A en B verklaring
2 februari 2002
Vraag nummer: 561 (oude nummer: 203)
Sat 14 Apr 2001
Mogen wij zonder een A of B verklaring van een arts of vervangend arts cq Weekendarts de overledene meenemen, en mogen wij op de nabestaande af gaan als die zeggen de arts is geweest maar wij weten de naam niet van de arts. Zijn wij dan in overtreding volgens de wet op de lijkbezorging?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Je hebt strikt genomen geen A en B verklaring (van overlijden) van een arts nodig om de overledene te mogen vervoeren. Anderzijds weet je dan niet zeker of sprake is van een natuurlijke dood. Als sprake zou zijn van een niet-natuurlijke dood mag het lichaam niet getransporteerd worden zonder toestemming van de officier van justitie.
Ik adviseer om het zekere voor het onzekere te nemen en het lichaam pas te vervoeren wanneer er een schouw heeft plaatsgevonden. Als nabestaanden zeggen dat er een arts heeft geschouwd, maar er is geen verklaring van overlijden bij het lichaam achtergelaten en de nabestaanden kennen de naam van de (dienstdoende) arts niet, zodat u het even kunt navragen, dan wordt het lastig.
Ik zou dan niet direct het lichaam transporteren, maar eerst proberen om de betreffende arts op te sporen. Als dat lukt, wordt de kwestie opgelost, want hoort u of er een verklaring van overlijden komt of niet. Als dat niet lukt is het eigenlijk ook niet zo erg, want dan kunt u, als er een probleem zou ontstaan, naar eer en weten vertellen dat u veel moeite hebt gedaan om de arts te vinden. En ja, uiteindelijk moet er wat gebeuren. Dus doet u dan wat. Als er sprake zou zijn van een niet-natuurlijke dood, zou het ook een taak zijn van de arts om daar ter plekke een opmerking over te maken tegenover nabestaanden en/of een bericht voor u achter te laten.
Wat nu als nabestaanden zeggen dat er een arts is geweest, maar u twijfelt er aan of het werkelijk zo was? Dan is het toch de verantwoordelijkheid van die nabestaanden om die arts alsnog op te sporen. Dat moet niet zo moeilijk zijn. Artsen komen nu zomaar uit de lucht vallen. Die komen pas nadat ze gebeld zijn en dus moet iemand een arts hebben gebeld. Nu kan het zijn dat een vervangende arts is geweest, maar dat traject moet te achterhalen zijn door de eerst-gebelde arts nogmaals te bellen. Je toetst per slot geen willekeurige cijfers op een telefoon in, als je een arts wilt hebben, dus dat moet te achterhalen zijn. Als was het maar via de herhaal-toets. En als men helemaal geen naam kan noemen, dan moet er maar een andere arts gebeld worden.
Overigens speelt natuurlijk ook gewoon het gezond verstand. Als iemand onder aan de trap is gevonden en klaarblijkelijk is gevallen, weet u dat sprake is van niet-natuurlijke dood en dat u er van af moet blijven. Is een oud persoon in bed overleden, dan is de kans 99,9% dat het een natuurlijke dood is. En daar kunt u dan naar handelen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten