Rechten wettelijke vertegenwoordiger (in kennis stellen van overlijden en van begrafenis)
22 december 2023
Vraag nummer: 67675
Mijn moeder als wettelijk erfgenaam van haar man.
Mijn zus was 1e contact persoon van mijn vader.
Nu zijn we onlangs erachter gekomen dat mijn vader is overleden en zelfs ook al is begraven. Mijn zus heeft mijn moeder, zijn echtgenote en wettelijk vertegenwoordiger hiervan niet op de hoogte gesteld.
Mag dit zomaar? En hoe komt mijn moeder nu aan zijn overlijdingsacte?
Hoor het graag van u.
Met vriendelijke groet,
XxX
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Gecondoleerd met het overlijden van uw vader.
Het is vreemd dat uw zus u en uw moeder niet in kennis heeft gesteld van het overlijden van uw vader en van de begrafenis. Dat zal wel een reden hebben, maar het doet er voor het antwoord op uw vraag niet zo veel toe.
Niemand is verplicht om een ander in kennis te stellen van het overlijden van iemand. Ook niet wanneer die ander een erfgenaam is. Althans niet meteen, maar binnen een redelijke termijn wel. Ik weet niet wat u onder 'wettelijk vertegenwoordiger' verstaat. Er zijn verschillende soorten vertegenwoordiging mogelijk.
Maar dat doet er eigenlijk ook niet zo veel toe. Want, zoals ik al zei, is niemand verplicht om een ander in kennis te stellen van een overlijden. Ook niet om iemand over de uitvaart te informeren.
Maar in een andere rol van betrokkenen ontstaat er wel een verplichting. Als familie is er geen verplichting, maar als erfgenaam wel.
U schrijft dat uw moeder erfgenaam van uw vader is. Maar ook u zelf en uw zus zijn erfgenaam, tenminste, als u niet bent onterfd. Maar als u onterfd bent hebt u wel recht op een zogenoemde legitieme portie. Maar in het normale geval beschikt de langstlevende echtgenoot over de hele nalatenschap, ook over de erfdelen van de kinderen.
Als uw zus de begrafenis geregeld heeft, wil ze misschien kosten van de begrafenis vergoed krijgen uit de nalatenschap. Om daar toestemming van de erfgenamen voor te krijgen, moeten die erfgenamen (uw moeder en u) eerst wel weten dat de erflater (uw vader) overleden is. Uit dien hoofde zal ze het overlijden aan de erfgenamen moeten melden.
Als erfgenaam zal uw moeder een aantal zaken moeten regelen. Zoals het opzeggen van de eventuele huur van de woning van uw vader, als zij niet samen woonden. Het ontruimen van een woning, het opzeggen van een bankrekening enz.
Dat zijn geen zaken die onmiddellijk, op de dag van het overlijden, moeten gebeuren. Maar ook geen zaken die weken of maanden moet blijven liggen, want die kosten geld. Als er kosten en schade ontstaat, kan uw zus door uw moeder traag of niet te informeren, aansprakelijk worden voor vergoeding van die schade.
Een erfgenaam heeft er ook recht op om snel na het overlijden inzicht te krijgen in de omvang van de positieve en de negatieve delen van de nalatenschap. Zeg maar, wat op bankrekeningen staat en wat nog openstaande rekeningen zijn. Als een mede-erfgenaam (uw zus) de andere erfgenamen niet tijdig informeert, kan er schade ontstaan, waar zij verantwoordelijk voor kan zijn.
U bent bang dat uw moeder niet aan een akte van overlijden van uw vader kan komen. Ik kan u gerust stellen. Zoiets is nooit een probleem.
Er is 1 echte originele akte van overlijden en die wordt altijd op het gemeentehuis van de gemeente van overlijden bewaard. Wat nabestaanden nodig hebben om een erfenis te regelen, is een afschrift van die akte. Maar erfgenamen kunnen wel 10 of 100 of 1000 afschriften van die akte krijgen, als ze willen. Als ze ze maar betalen. Een officieel afschrift kost momenteel ongeveer 16,- euro. Men kan er ook gewoon zelf een fotokopie van maken. Dat is voor de meeste situaties voldoende.
U of uw moeder kan een akte van overlijden opvragen bij de gemeente waar uw vader is overleden. Bij sommige gemeenten kan dat al via internet aangevraagd worden.
Het is dus geen enkel probleem voor uw moeder en u om zo'n afschrift van de akte op te vragen. U kunt natuurlijk de gemeente ook even bellen en vragen hoe u dat het beste kunt doen.
Als u een akte van overlijden hebt, kunt u ook nagaan of uw vader een testament had. U kunt dat nagaan bij het Centraal Testament Register in Den Haag. Alleen een waarschijnlijke erfgenaam met een akte van overlijden kan informatie opvragen. Men kan niet het testament zelf sturen, maar wel vertellen bij welke notaris dat op te vragen is. Dan kunt u daar een officiële kopie van krijgen.
Ik ken uw familieverhoudingen niet, maar het is vreemd dat uw zus dingen doet die normaal gesproken een echtgenoot of echtgenote doet. Ik zou daarom, als ik u was, toch onderzoeken of vader vader recent een (nieuw) testament heeft gemaakt, met uw zus als voornaamste erfgenaam. Want hoe wordt anders de begrafenis betaald? Ik zou het gewoon maar eens onderzoeken, als ik u was.
Ik heb uw naam onder de vraag onleesbaar gemaakt, in verband met uw privacy en die van uw familie.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.