Overzicht van rituelen en gebruiken bij uitvaarten in Europese landen?
12 september 2017
Vraag nummer: 51948
Goedemorgen mijnheer van der Putten,
Is u bekend of er een overzicht is van rituelen / gebruiken bij uitvaarten in Europese landen?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Een dergelijk overzicht is mij niet bekend. Maar ik denk zelf dat je met beschrijvingen van 'gangbare' rituelen erg moet oppassen. Een 'overzicht' draagt het risico veel te simplistisch te zijn, alsof je iets met enkele woorden of termen kunt beschrijven.
In Nederland is het soms zo dat bij begrafenissen de kist in het graf daalt in aanwezigheid van de familie. Soms alleen de kring van de naaste familie. Soms is men helemaal niet bij het dalen van de kist en neemt men afscheid op een andere plek op de begraafplaats.
Soms lopen alle bezoekers langs het graf als een laatste groet; soms niet. Soms werpen alle passanten een schepje zand in het graf, soms niet. Soms werpen de passanten een bloem in het graf, soms niet. Soms wordt er bij het graf nog een kort praatje gehouden, soms niet. Meestal is er voorafgaand een afscheidsdienst, soms in de kerk, soms niet. Soms is er na afkoop nog een koffietafel in de feestzaal van het dorp of (in de stad: de aula van de begraafplaats), soms niet.
Bij crematies is er gewoonlijk een afscheidsdienst in het crematorium; na afloop daalt vaak de kist in een luik in de vloer. Maar soms ook niet.
Ik wil maar aangeven dat er veel variatie is.
Wij vinden het in Nederland normaal dat in het geval van een crematie een paar dagen na het overlijden een afscheidsdienst plaats vindt in het crematorium, waar de overledene gewoonlijk dezelfde dag nog gecremeerd wordt. In Duitsland kent men geen afscheidsdienst met de kist bij cremeren, maar wordt de overledene zonder aanwezigheid van nabestaanden gecremeerd en wordt na enkele weken in aanwezigheid van de asbus een afscheidsdienst gehouden. Dat zijn wezenlijke verschillen.
Ik heb wel eens beschrijvingen van rituelen in het buitenland gelezen, waar ik mijn bedenkingen bij had. Ik stelde mij dan voor dat als een buitenlander zo'n beschrijving van gebruiken in Nederland zou geven, hij zou aangeven dat Sinterklaas bij het graf een klompendans zou uitvoeren, we ten afscheid allemaal Berend Botje zouden zingen en dat men drop en stroopwafels in het graf zou gooien. Dan harkte men wat onzin bij elkaar en dat was het dan.
Maar goed, er valt natuurlijk wel degelijk iets te beschrijven qua gebruikelijke termijnen, overlijden bij voorkeur thuis of in een ziekenhuis, opbaren thuis of elders etc. Misschien is het kenmerk van Nederland dat er veel variatie mogelijk is en dat de wet ook erg veel variatie toestaat.
Vanuit mijn vakgebied kan ik alleen opmerken dat de Wet op de lijkbezorging en het Besluit op de lijkbezorging uitdrukkelijk geen regels geven voor opbaring en de uitvaartplechtigheid en dergelijke, om maximale vrijheid te geven voor invulling van de uitvaart.
Ik weet eerlijk gezegd niet of er op Uitvaart.nl informatie te vinden is van rituelen en gebruiken bij uitvaarten in Europese landen. Ik denk van niet. Alleen over rituelen in eigen land.
Wat ik u kan aanraden is de site https://www.atelier-terreaarde.nl van Rindert Brouwer en Jeannette Goudsmit. Zij verzamelen informatie over de funeraire cultuur in Europa. Daar valt heel veel uit te destilleren, denk ik.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.