Afscheid nemen, tijd van overlijden en vervoer naar universiteit
5 april 2003
Vraag nummer: 2147 (oude nummer: 2551)
Sat, 5 Apr 2003 19:52
Beste mensen,
Mijn moeder wil haar lichaam te beschikking stellen aan de medische wetenschap.
Mijn zus en ik vragen ons af of we onze moeder nog kunnen zien voordat ze naar de universiteit gebracht wordt. Zo ja, hoeveel tijd is daar dan voor?
Een tweede vraag is:
Kunnen er meerdere mensen tekenen voor deze wilsbeschikking?
Moeten al deze mensen dan ook reageren als mijn moeder overleden is?
De mogelijkheid is daar dat een van deze personen daar niet toe in staat is. Bijvoorbeeld door ziekte, vakantie in een ver land o.i.d. Als we allemaal moeten reageren kan dat dus problemen opleveren.
Alvast bedankt voor de reactie,
Met vriendelijke groet,
Yvonne ten Brink
P.S. Jullie hebben een overzichtelijke site, complimenten!
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ik heb er geen praktijkervaring mee, maar ik verwacht dat er zeker tijd en gelegenheid is om 'normaal' afscheid te nemen.
Ontleding ten behoeve van de wetenschap gebeurt nooit direct na het overlijden. Er is een wettelijke wachttermijn van minstens 36 uur. In de praktijk, zo heb ik wel eens gehoord, kan men lichamen lange tijd bewaren, alvorens ze 'aan de beurt' zijn.
Bovendien is er nog een verlof van de burgemeester vereist. Dat is te vergelijken met het verlof van de ambtenaar van de burgerlijke stand voor begraving of crematie: men mag niet direct na een overlijden beginnen met begraven, cremeren of ontleden: er moet eerst een soort controle zijn van een arts.
De bedoeling van de wetgever is, dat betrokkene - dus uw moeder in dit geval - zelf een wilsverklaring tekent. Als ze dat doet of gedaan heeft, is geen toestemming van nabestaanden meer vereist.
Als uw moeder zelf geen verklaring heeft afgegeven, maar bekend is ze haar lichaam ter beschikking van de wetenschap wil stellen, kan ieder van de kinderen toestemming geven. Niet alle kinderen (of een echtgenoot) hoeven samen toestemming te geven. De toestemming van 1 persoon volstaat.
Maar anderen zouden zich daar natuurlijk tegen kunnen verzetten, bijvoorbeeld in het geval dat van iemand niet bekend is dat hij of zij zijn of haar lichaam ter beschikking van de wetenschap wil stellen. Het vereiste van verlof van de burgemeester is mede bedoeld om derden de gelegenheid te geven - met argumenten natuurlijk - bezwaar te maken. Het zou anders een vreemde zaak zijn dat als iemand overlijdt, één van de nabestaanden op eigen houtje zou kunnen beslissen of de overledene ter beschikking van de wetenschap wordt gesteld.
Als uw moeder e.e.a. serieus overweegt, is het verstandig om eens vrijblijvend contact op te nemen met een academisch ziekenhuis bij u in te buurt. U kunt zich dan over deze punten laten voorlichten.
mr W.G.H.M. van der Putten
6 april 2003