Ontleding en verschil sectie
8 maart 2017
Vraag nummer: 50008
Heldere uitleg. Wat is dan echter het verschil tussen 'ontleding' en 'sectie'.
Beide zien op opensnijden en inzien van het lichamelijk overschot.
Ziet sectie meer op de doodsoorzaak (en eventuele gezondheidsgevolgen).
En ontleding puur op gebruik voor onderzoek?
Volgens mij is namelijk voor ontleding hierdoor wél een schriftelijke wilsverklaring nodig geweest. Maar bij sectie niet, omdat dit nu eenmaal soms nodig is de doodsoorzaak te achterhalen (en het achterhalen van de doodsoorzaak juridisch verplicht is voor de overlijdensakte).
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ontleding is een eindbestemming en sectie niet.
Nee, het achterhalen van de doodsoorzaak is niet juridisch verplicht voor de overlijdensakte. Ik zal dat verderop uitleggen. Maar ik begin met het uiteen zetten van de verschillen.
'Ontleding' is het korte woord voor wat tegenwoordig wordt genoemd 'het ter beschikking stellen van de wetenschap'. Een lichaam wordt helemaal uit elkaar gehaald om studenten geneeskunde kennis te laten maken met het lichaam.
Als een lichaam is ontleed, worden de resten niet meer door de familie begraven of verbrand. Ontleding is net als begraven of cremeren een eindbestemming van een overledene.
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek > Reportages > Uitvaartvoorlichting.
Bijvoorbeeld over het ter beschikking stellen van je lichaam aan de wetenschap na overlijden (ontleding).
Bij sectie wordt een overledene bekeken om de oorzaak van het overlijden of het verloop van een ziekte te te vinden. Sectie kan soms een keuze van nabestaanden zijn, maar ook een beslissing van Justitie als het vermoeden van een strafbaar feit bestaat.
Na de sectie wordt een overledene vaak nog opgebaard en uiteindelijk begraven of gecremeerd.
Ontleding mag alleen als de overledene zijn lijk daartoe heeft bestemd. Als de overledene dit niet heeft aangegeven maar ook niet heeft aangegeven dat hij liever zou willen worden begraven of gecremeerd, kan ontleding ook gebeuren als nabestaanden dit aangeven. De wet formuleert het uitgebreid: "indien de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot, de geregistreerde partner of andere levensgezel dan wel, bij ontstentenis of onbereikbaarheid van deze, de naaste onmiddellijk bereikbare meerderjarige bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad, of, wanneer ook deze niet bereikbaar zijn, de aanwezige meerderjarige erfgenamen of anders degenen die de zorg voor het lijk op zich nemen, dit daartoe bestemmen." (artikel 67 Wet op de lijkbezorging).
Voor ontleding is ook een verlof van de burgemeester nodig, vergelijkbaar met het verlof van de ambtenaar van de burgerlijke stand voor begraven of cremeren.
Met ontleding mag men niet eerder beginnen dan na 36 uur na het overlijden, om belanghebbenden de kans te geven beroep in te stellen en Justitie de kans te geven nader onderzoek te doen als de dood toch verdacht is. Dan is niet meteen het bewijsmateriaal weg of verprutst.
Voor sectie geldt ook dat of de overledene het zelf gewild moet hebben, of dat zijn nabestaanden het willen. Dat kan zijn om een doodsoorzaak te kennen, bijvoorbeeld als sprake is van een erfelijke ziekte.
Maar soms vinden autoriteiten sectie noodzakelijk. De toestemming van nabestaanden is niet nodig
a. in het geval van een bevel van een gerechtelijke autoriteit in verband met een strafrechtelijk onderzoek;
b. indien de sectie geschiedt op verzoek van de betrokken hoofdinspecteur van het Staatstoezicht op de volksgezondheid;
c. indien de sectie geschiedt op verzoek van de voorzitter van de Onderzoeksraad voor veiligheid.
Uw gedachte dat voor ontleding wel een (schriftelijke) wilsverklaring van de overledene nodig is en voor sectie niet, is onjuist. In beide gevallen is een (al dan niet schriftelijke) wens van de overledene noodzakelijk, maar kunnen ook nabestaanden toestemming geven.
De overheid vindt sectie soms noodzakelijk; dat is bij ontleding nooit het geval.
Het is een misverstand dat sectie "nu eenmaal soms nodig is de doodsoorzaak te achterhalen (en het achterhalen van de doodsoorzaak juridisch verplicht is voor de overlijdensakte)." De sectie kan nodig zijn om een niet-natuurlijke dood vast te stellen. Maar de sectie kan ook 'een hoger doel' dienen. Bijvoorbeeld met luchtvaartongevallen is sectie zinvol om vast te kunnen stellen of een overledene rook en roet heeft ingeademd. Dat kan namelijk iets zeggen over de oorzaak van het ongeval. En de toekomstige veiligheid van vliegtuigen dienen.
Het achterhalen van de doodsoorzaak is niet verplicht voor de overlijdensakte. In de registers van de burgerlijke stand wordt namelijk niet aangetekend hoe en waaraan iemand is overleden. Er wordt alleen vastgelegd DAT iemand is overleden en wanneer.
Maar uw gedachte komt niet helemaal uit de lucht vallen. Als aangifte van overlijden bij de gemeente wordt gedaan, moeten 2 documenten van de schouwarts worden ingediend: de verklaring van overlijden en een formulier voor het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Op dat formulier wordt de doodsoorzaak aangegeven. Maar dat formulier wordt in een gesloten enveloppe aan de gemeente gegeven en de gemeente moet de enveloppe ongeopend doorsturen aan het CBS. Op het formulier staat ook geen naam van de overledene; het is anoniem. De gemeente weet dus niet wat de doodsoorzaak is en kan dat dus ook niet in de burgerlijke stand opnemen. Het CBS krijgt formulieren, maar weet niet bij welke overledenen die horen. Dus niemand kan iets persoonlijks over iemands doodsoorzaak registreren. Het staat dan ook nooit in de overlijdensakte. Dat is al vele eeuwen zo.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
