Ophalen overledenen mortuarium verzorgingstehuis
30 september 2002
Vraag nummer: 1181 (oude nummer: 1516)
Mon Sep 28 09:57:56 1998
Geachte heer,
Gaarne zou ik van u vernemen of u mij kunt helpen met het volgende probleem.
Ik ben een uitvaartverzorger in een grote stad. Eén van de verzorgingstehuizen in mijn omgeving heeft een zeer stringente regeling ten aanzien van het ophalen van overledenen in dit tehuis. Ik heb hen er meerdere malenop gewezen dat dit mijnsnziens niet kan, maar de directie wil hier niet naar luisteren. Ik zou gaarne van u vernemen of het handelen van de direktie in deze in strijd is met de wet en of uw bureau het haalbaar acht om hiervoor eventueel een procedure in werking te zetten. De regels waar tegen mijn rootste grieven gaan zijn de tijden waarop de overledene uit het mortuarium mogen worden gehaald.
Deze zijn namelijk 's-morgens tussen 8.00-8.30 uur en 's-avonds van 17.30-18.00 uur. Door deze tijden moeten wij regelmatig familie teleurstellen, wanneer zij snel een bezoek aan de overledene willen brengen en worden de families op extra kosten gejaagd, omdat dikwijls in overwerktijd moet worden gewerkt.
Antwoord:
Mon Sep 28 20:59:26 1998
Geachte heer of mevrouw,
Ik zou, als u ik was, eerst eens vragen waar men e.e.a. op baseert. Zijn er algemene voorwaarden of een reglement of een contract of andere besluiten van het bestuur van het tehuis, waar men een en ander op baseert? Ik zou dat eerst eens zwart op wit vragen.
Als blijkt dat er inderdaad een (juridisch deugdelijk) besluit aan ten grondslag ligt, zou ik me wenden tot het bestuur (niet de directie, die voert alleen maar uit), waarin u de problemen schetst en vraagt om heroverweging. Als men daar niet aan wil, zit er niets anders op dat in concrete gevallen familieleden te wijzen op de praktische nadelen van het verblijf van een overledene in dit mortuarium, en hen voor te stellen de overledene naar een ander mortuarium over te brengen. Daarmee maakt u uzelf bij de directie van dit tehuis natuurlijk niet populair, waardoor u mogelijk potentiële klanten verliest vanwege de negatieve opmerkingen die men in het tehuis bewust of onbewust over u kan maken. Maar dan is het een keuze tussen 2 kwaden.
Op zich is het tehuis gerechtigd om voor het gebruik van het eigen mortuarium tijden vast te stellen.
Anders is het, wanneer u een overledene na overlijden op de eigen kamer, na dat overlijden van die kamer naar een ander mortuarium dan dat van het tehuis wilt overbrengen. Dan mag men u m.i. niet aan bepaalde tijden houden. Iedereen is in een tehuis vrij om zijn kamer te verlaten op de tijden die hem of haar goeddunken, zowel dood als levend. Ik zie niet goed hoe men dat in een huisreglement of zo mag beperken. Maar bij transport vanuit het mortuarium ligt dat anders.
Je kunt je ook afvragen of het wel juist is dat overledenen na overlijden door het tehuis direct naar het eigen mortuarium worden overgebracht. Mede gelet op het feit dat daar een beperkend regime geldt.
Hier doet zich in wezen hetzelfde probleem voor als bij overlijden in ziekenhuizen, waar ook personen van hun ziekenbed naar het mortuarium worden overgebracht. Dat kan niet zomaar. Dat kan alleen als dat in de algemene voorwaarden van het ziekenhuis goed en duidelijk omschreven staat en wanneer die voorwaarden bij binnenkomst in het ziekenhuis aan de patiënt zijn medegedeeld. Hierover hebben de afgelopen tijd rechtszaken gespeeld in Groningen en in Breda, zoals u waarschijnlijk wel bekend is.
Als het tehuis geen juridisch sluitende regeling terzake heeft, mag men dus helemaal geen overledene naar het eigen mortuarium overbrengen, is dus mijn stelling. Probeert u dat eerst eens uit te zoeken door de algemene voorwaarden ter zake op te vragen.
Als ze die niet hebben, bent u zonder mee vrij op elk uur van de dag in opdracht van de familie een overledene af te halen, want dan is men niet gebonden aan de regels van het mortuarium.
U vraagt of het zinvol is hiervoor een procedure te beginnen. In het algemeen niet. Dit zijn toch zaken die primair door goed overleg met het bestuur opgelost kunnen worden. En in het algemeen is 'in het wilde weg' nergens een rechtszaak van te maken. Dan moet je eerst een concreet geval hebben. Aan de hand van dat concrete geval kun je dan zeggen of dat wel kan of niet kan wat het tehuis wil. En de uitkomst van dat ene geval heeft dan vervolgens algemene werking voor andere vergelijkbare gevallen. Maar een rechtszaak is vrij kostbaar en kan ik u niet aanbevelen, zolang niet duidelijk is of het tehuis juiste algemene voorwaarden hanteert. Het is mogelijk dat uw voordeel niet tegen de kosten opweegt, ook niet wanneer u wint.
Wel valt er natuurlijk in algemene zin over te corresponderen. Maar dan moet er eerst een antwoord zijn op de vragen die ik u eerst stelde: waar baseert men het op (stel de vraag schriftelijk en vraag een schriftelijk antwoord) en vraag hun algemene voorwaarden - of huisregels of hoe men het verder allemaal ook noemt - op. Als je die bekijkt kun je zien of het zin heeft om er werk van te maken. Dat bekijken of het zin heeft, is iets wat ons adviesbureau kosteloos doet. Dat kost ons namelijk vrij weinig tijd, als we de juiste papieren en besluiten hebben. Maar dan moet u wel eerst wat voorwerk verrichten.
mr W.G.H.M. van der Putten
28 september 1998
