Ambtelijke schouw en kosten
15 juni 2004
Vraag nummer: 3177 (oude nummer: 4420)
Onlangs hebben wij wederom een rekening ontvangen inzake forensische geneeskundige verrichting. Betrof hier een ambtelijke schouw. Bij ons rijst de vraag wie uitmaakt of er een schouw komt?
Wart het verschil is tussen een ambtelijke en een gerechtelijke schouw?
Vervolgens kunnen wij de kosten op iemand verhalen?
Antwoord:
Geachte heer,
Wat een ongelooflijk toeval. Ik zat net van de site www.overheid.nl de jongste circulaire over o.a. de kosten van lijkschouw (per 1-1-2005) te downloaden toen uw vraag binnen kwam. Dat was trouwens de Circulaire afbakening tussen politie- en Justitiekosten 2004 e.v., uit de Staatscourant van 14 mei 2004.
Wie uitmaakt of er een schouw komt, is in eerste instantie de behandelend arts, die twijfelt aan de natuurlijke dood. Hij schouwt op verzoek van nabestaanden, of moet geacht worden dat op hun verzoek te doen. Hij moet bij twijfel een gemeentelijke lijkschouwer inschakelen. Soms is duidelijk sprake van een niet-natuurlijke dood, bijvoorbeeld bij een roofmoord of een ernstig ongeval. Dan waarschuwt de politie de lijkschouwer. Je kunt dat zien als zaakwaarneming voor de nabestaanden.
Als de lijkschouwer meent dat er nader onderzoek geboden is, zal hij dat rapporteren aan de officier van justitie. Als er echt nader forensisch onderzoek plaats vindt, zijn dat kosten van Justitie. Het probleem is de 'middenfase' waarin de gemeentelijke lijkschouwer zijn schouwing verricht.
Ik ben van mening dat deze kosten voor rekening komen van de nabestaanden en wel van de persoon die in de uitvaart van betrokkene voorziet. De gemeente kan deze kosten in rekening brengen, als een legesverordening daarin voorziet. Bij sommige gemeenten is het een onderdeel van de heffingsverordening lijkbezorgingsrechten, bij anderen in de algemene legesverordening.
De term 'ambtelijke schouw' betekent niets, althans juridisch niet en financieel niet in die zin dat een ambtelijke schouw anders wordt gefinancierd dan een niet-ambtelijke schouw. Met de gerechtelijke schouw zal men wel het werk van een politiearts of een nadere schouw van een forensisch geneeskundige van een GGD bedoelen, maar ook dat is een begrip met enig gevolg. Het ligt voor de hand dat zo'n nader onderzoek voor rekening van Justitie komt, maar dat is niet zeker.
Het maakt verschil in wat voor soort omstandigheden lijkschouwing plaats vindt. Als het met euthanasie te maken heeft, komt het soms voor rekening van Justitie. Maar wanneer precies wel en wanneer niet, dat wilde ik nu juist nakijken in de circulaire die ik net aan het downloaden was. Dat kunt u ook zelf nakijken.
Ik heb er vorig jaar uitvoerig over geschreven in een reeks vragen over de kosten van lijkschouwing, in de sub-rubriek Lijkschouwing. Kortheidshalve verwijs ik daar naar.
mr W.G.H.M. van der Putten
