Doodgeborene administreren, aangifte
16 oktober 2019
Vraag nummer: 58911
Geachte meneer van der Putten,
Ik heb verhelderende antwoorden gekregen. Dank u daarvoor.
Rest er toch nog een vraag uit mijn briefnummer 58771 van 8 oktober:
De wet verplicht te administreren wie op de begraafplaats begraven is. Maar dit gold niet voor te jong gestorven menselijke vruchten. Zo schreef u mij. Ons kind was 31 weken. Gold dit in die tijd (jaren 80) ook niet voor deze leeftijd? Misschien zelfs niet tot een voldragen doodgeborene?
En was het in die tijd zelfs niet verplicht deze oudere kindjes aan te geven bij de gemeente?
Kan ik begrijpen dat aangeven van een doodgeboren kind bij de gemeente en of het wel of niet geadministreerd word op de begraafplaats los van elkaar staat?
Nog een laatste vraag: kunt u mij vertellen tot in welke jaren ongedoopte kinderen niet in gewijde grond begraven mochten?
Met vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ik ben voor u eens in een archief gedoken en heb enkele oude versies van de Begrafeniswet van 1869 en van de Wet op de lijkbezorging uit de jaren '80 van de vorige eeuw gevonden. In beide versies van de wet staat dat zowel (volwassen) overledenen als doodgeboren kinderen moeten worden begraven. Volgens de geschiedenis van de totstandkoming van de wet moet onder 'doodgeboren kind' worden volstaan een een voldragen doodgeboren kind. Er is echter geen definitie van wat onder 'voldragen' moet worden volstaan. Pas in de wetswijziging van 1991 is de termijn van 24 weken na de conceptie ingevoerd.
In de jaren '80 van de vorige week bevatte de toenmalige Wet op de lijkbezorging geen termijn of definitie van wat een voldragen of een onvoldragen kind was. Tegenwoordig zou een kind van 31 weken duidelijk onder de Wet op de lijkbezorging vallen en 'normaal' moeten worden begraven of gecremeerd. 40 jaar geleden was er een bepaalde vrijheid in het beoordelen of een kind voldragen of onvoldragen was, denk ik. Vermoedelijk werd als norm genomen, wat artsen als voldragen of onvoldragen zagen.
Of het in de jaren '80 verplicht was om een doodgeborene bij de burgerlijke stand aan te geven, kan ik niet voor u nagaan. Daar heb ik geen oude wetteksten van en boeken over. Zoals ik u op 19 september al schreef: de registratie bij de burgerlijke stand betreft het personen- en familierecht. Dat is juridisch een andere tak van sport. Mijn adviesrubriek gaat over de wetgeving voor begraven en cremeren.
Inderdaad, het aangeven van een doodgeboren kind bij de gemeente en het wel of niet geadministreerd worden op een begraafplaats staat helemaal los van elkaar. Dat werd en wordt geregeld door verschillende wetten, die in andere situaties van toepassing zijn en andere grenzen stellen.
Helaas, ik kan u niet vertellen tot in welke jaren ongedoopte kinderen niet in gewijde grond begraven mochten. Daar was en is namelijk geen wetgeving over. Dat was een 'interne' kerkelijke regeling.
Ik heb de indruk dat deze regel formeel nog steeds bestaat, maar nauwelijks of niet wordt toegepast.
Artikel 16 van het Model-reglement voor het beheer van een begraafplaats van een R.-K. parochie regelt de mogelijke weigering van een begraving: "Het bestuur behoudt zich het recht voor, ook nadat grafrechten zijn verleend, om canonieke redenen begraving van een overledene en met name de bijzetting in een dubbel graf, een familiegraf (of een algemeen (urnen-)graf) te weigeren, onder teruggave van de reeds betaalde rechten, of alleen de begraving op een bepaald gedeelte van de begraafplaats toe te staan." In de toelichting staat: "Deze bepaling is opgenomen om een begraving of bijzetting in gewijde aarde te kunnen weigeren, wanneer canonieke redenen dit zouden urgeren. De betrokkenen hebben dan de keuze tussen teruggave van reeds betaalde rechten of begraving op een niet-gewijd gedeelte van de begraafplaats."
Zoals gezegd, ik heb echter de indruk dat deze regel in de praktijk weinig of geen betekenis (meer) heeft. Ik heb nog nooit gehoord van gevallen dat een begrafenis op een RK kerkhof geweigerd is omdat de overledene geen katholiek is. Ik heb wel gehoord, enkele jaren geleden, dat in Brabant op een RK begraafplaats een begraving geweigerd werd van een katholiek die euthanasie had laten plegen. In veel dorpen met name in het zuiden van het land was en is er vaak alleen een RK begraafplaats en geen gemeentelijke begraafplaats. In die dorpen begraaft men al decennia alle dorpelingen die dat wensen, ongeacht of zij ooit katholiek gedoopt zijn of niet.
Ik geef al enkele decennia ook RK begraafplaatsen advies over allerlei kwesties en heb ook beheersreglementen geschreven. Geen van die begraafplaatsen heeft aangegeven om ook delen van het terrein te hebben die bestemd zijn voor niet-katholieken en andere ongedoopten, jong of oud. Ik heb ook slechts enkele reglementen van RK begraafplaatsen gezien waar men duidelijk stelt dat de begraafplaats alleen voor parochianen bestemd is.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
