Successierechten (en tarieven 2002)
2 december 2002
Vraag nummer: 1840 (oude nummer: 2212)
Mon, 2 Dec 2002 19:39
Geachte Mr van der Putten,
Onlangs 12 oktober is mijn vader overleden mijn moeder ook hoogbejaard (82) leefd nog. Wij wisten dat vader en moeder geen testament hebben. Als moeder komt te overlijden tzt komt er geld vrij, moeten wij dan successie rechten betalen, en zo ja hoeveel procent? Bij voorbaad hartelijk dank voor uw antwoordt.
Antwoord:
Geachte heer,
Ook nu, na het overlijden van uw vader, hebt u recht op de erfenis. Dat u er wellicht geen aanspraak op maakt, maar het geld bij uw moeder laat, is iets anders. Het kan zijn dat er in uw geval nu al successierechten betaald moeten worden.
Over successierechten kunt u van alles vinden op de site van de notarissen, www.notaris.nl. Zie links in de colofon de button 'Notarieel'.
Ik heb voor u daar de volgende tekst gevonden:
Successierecht en -aangifte
Er is belasting verschuldigd over alles wat verkregen wordt krachtens erfrecht. Deze belasting heet successierecht. Er zijn wel enige vrijstellingen. De hoofdregel is dat hoe verder verwijderd de bloedverwantschap is, des te hoger de belasting.
Het tarief van het successierecht wordt per schijf vastgesteld. Hoe meer men erft des te meer successierecht moet over de top betaald worden. Het tarief van het successierecht bedraagt voor echtgenoten, geregistreerde partners, kinderen en ongehuwd samenwonenden (die minimaal vijf jaren hebben samengewoond) minimaal 5 procent en maximaal 27 procent. Voor ouders, broers en zusters bedraagt het tarief minimaal 26 procent en maximaal 53 procent. Voor overige erfgenamen is het tarief minimaal 41 procent en maximaal 68 procent. Voor rechtspersonen met een goed doel bestaat een vast tarief van 11 procent. De inspecteur moet het met het goede doel wel eens zijn.
De notaris kan u de juiste bedragen van de vrijstellingen opgeven.
De aangifte voor het successierecht moeten de erfgenamen (of moet de executeur-testamentair) uiterlijk binnen acht maanden na het overlijden doen. Ook voor deze belastingaangifte bestaan formulieren die een van de erfgenamen automatisch toegestuurd krijgt. Gebeurt dat niet, dan moeten de erfgenamen er zelf achteraan gaan. Het principe van de aangifte is dat men precies opgeeft wat de bezittingen en schulden op het moment van overlijden waren. Het kan zijn dat hiervoor taxatierapporten moeten komen, bijvoorbeeld voor huizen of kunstvoorwerpen. Voor de waardering van effecten (aandelen en obligaties) geldt de slotnotering zoals vermeld in de Officiële prijscourant, uitgegeven door AEX-Data Services.
Van bijna alle effecten staat hierin de koers vermeld die de erfgenamen voor het recht van successie moeten opgeven.
De schulden die op het moment van overlijden reeds bestonden, zijn aftrekbaar. Ook de begrafenis- of crematiekosten zijn aftrekbaar. De kosten om de boedel af te wikkelen zijn niet aftrekbaar voor het successierecht. Denk hierbij aan de notariskosten, taxatiekosten of de beloning voor de executeur-testamentair.
Aangifte voor successierecht 2002
Zoals eerder opgemerkt kunnen tot de nalatenschap van een overledene verschillende personen gerechtigd zijn (erfgenamen). Daarnaast kunnen door de overledene bepaalde goederen of geld aan personen gelegateerd zijn (legatarissen). Iedere verkrijger moet over het door hem/haar verkregene belasting (successierecht) betalen.
Daarvoor bestaat een aangifteformulier. Er zijn twee soorten formulieren: een uitgebreid aangifteformulier-Su en een verkorte versie, aangeduid met de letters Sk. De Inspectie Registratie en Successie zal één van deze formulieren aan het daar bekende adres van de erfgenamen toezenden.
In het aangifteformulier moeten gegevens worden verstrekt over:
- de overledene
- een eventueel testament
- het vermogen en de schulden, waaruit de nalatenschap bestaat (naar toestand op de dag van het overlijden)
- de erfgenamen c.q. legatarissen
- de begrafenis- of crematiekosten.
Vrijstelling successierecht 2002
Echtgenoten vrijstelling: Euro 467.848,-.
Jonge kinderen vrijstelling: Euro 3.999,- per jaar dat zij jonger zijn dan 23 jaar;de vrijstelling bedraagt minimaal Euro 7.996,-
Oudere kinderen vrijstelling: Euro 7.996,- voor kinderen ouder dan 23 jaar op voorwaarde dat de verkrijging niet hoger is dan Euro 23.978,-
Ouders vrijstelling: Euro 39.978,-
Andere bloedverwanten in de rechte lijn (grootouders, kleinkind) drempel: Euro 7.996,-
Alle andere gevallen (ook broers/zusters) drempel: Euro 1.732,-.
Erven echtgenoten meer dan de vrijstelling, dan betalen zij over de overschrijding een belastingtarief van 5% tot maximaal 27%. Dit belastingtarief geldt ook voor kinderen. Zij betalen 5% tot maximaal 27% over alles wat ze meer krijgen dan hun vrijstelling. Tenzij de kinderen ouder zijn dan 23 jaar en meer ontvangen dan 23.987,-. In dat geval zijn de kinderen namelijk over hun totale verkrijging belasting verschuldigd. Indien ouders meer dan de vrijstelling erven geldt voor het meerdere een belastingtarief van 26 tot 53%.
Erven broers/zusters en grootouders meer dan de drempelvrijstelling, dan betalen zij een tarief van 26% tot 53% over de verkrijging. Voor verkrijgingen hoger dan de drempel door (achter)kleinkinderen wordt uitgegaan van het percentage dat voor kinderen geldt, waarna het berekende bedrag met 60% wordt verhoogd. (Achter)kleinkinderen betalen dan dus minimaal 8% en maximaal 43,2%. Alle andere verkrijgers betalen een tarief van 41% tot 68%.
Ongehuwd samenwonenden en successierecht
Voor de ongehuwd samenwonende die na zijn/haar 22e jaar ten minste 5 jaar met de overledene tot diens overlijden heeft samengewoond geldt:
- indien sprake is van een zogenaamde tweerelatie een
vrijstelling van: Euro 467.848,-
- indien sprake is van een zogenaamde meerrelatie een
vrijstelling van: Euro 233.924,-.
Heeft de samenleving 4, 3 of 2 jaar geduurd, dan bedraagt in beide hiervoor genoemde gevallen een vrijstelling van respectievelijk Euro 187.137,-, 140.351,- of 93.564,-.
Alle andere gevallen drempel:
tenzij:
de samenwoners langer dan 6 maanden:
- samenwonen;
- ingeschreven staan op één woonadres in de gemeentelijke basisadministratie;
- en zij de zorgverplichting hebben vastgelegd in een notarieel samenlevingscontract.
Samenwoners, die aan deze drie voorwaarden voldoen, hebben direct een vrijstelling van Euro 467.848,-. Dat is anders als de samenwoners bloedverwanten in een rechte lijn zijn (bijvoorbeeld ouders of kinderen) of de samenwoners zich voor de heffing van de inkomstenbelasting hadden kunnen laten kwalificeren als partner, maar dit hebben nagelaten gedurende 5 jaar voorafgaande aan het moment vn overlijden van een van de samenwoners.
Hulp van de (kandidaat-)notaris
Aan de hand van het ingevulde aangifteformulier stelt de belastinginspecteur de verschuldigde belasting vast. Het onjuist of onvolledig vermelden van de gevraagde gegevens is strafbaar.
De gegevens moeten - voor een juiste berekening van de aanslag - zo zorgvuldig mogelijk worden ingevuld.
Hoewel de verkrijgers van een erfenis vaak zelf al over de noodzakelijke gegevens beschikken, kan inschakeling van een (kandidaat-)notaris gewenst zijn. Zeker als de zaak ingewikkeld is en men - zonder het overigens te willen - fouten zou kunnen maken bij het invullen.
mr W.G.H.M. van der Putten
2 december 2002
