Kosten overlijden aftrekbaar via rechter?
18 maart 2004
Vraag nummer: 2987 (oude nummer: 4131)
Geachte Heer van der Putten.
Vind u het niet vreemd dat de kosten voor een overlijden van een ouder, broer of zus niet meer fiscaal aftrekbaar zijn.
Op grond van het burgelijk wetboek (BW) kun je aansprakelijk worden gehouden om de kosten van een begrafenis/crematie van een bloedverwant te betalen.
Dan vraag ik mij af of je hiertegen geen bezwaar kunt indienen bij de inspecteur van de belastingdienst omdat dit toch een gevoel van rechtsongelijkheid geeft.
Natuuirlijk mag je deze kosten op de aangifte vermelden. De inspecteur zal dit dan afwijzen.
Ik zou dan hiertegen bezwaar maken en naar de rechter stappen. De kosten zijn minimaal en ik vraag mij dan af als je verwijst naar het artikel in het Burgelijk Wetboek hoe de rechter beslist.
Ik ben nieuwsgierig naar uw mening.
Met vriendelijke groet
I.Postma
Antwoord:
Geachte heer Postma,
Nee, ik vind het niet vreemd dat de kosten van overlijden van een ouder, broer of zus niet meer fiscaal aftrekbaar zijn. Het zijn immers allemaal keuzes van de regering en de Kamer, om iets wel of niet aftrekbaar te maken. 'We' (het volk) vonden altijd de belastingaangifte te ingewikkeld en het moest simpeler. Dan is dit de consequentie: dat je aftrekposten schrapt, als fiscus.
Ook de belastingtarieven zijn, toen dit veranderde in 2001, omlaag gegaan. Wel zo'n 8 tot 10%. 60% is 52% geworden en 50% werd 42% en de drempels zijn verlegd. In grote lijnen is het zo, dat je nu minder belasting betaalt en dat je 'dus' geld overhoudt voor dit soort uitgaven. Ik weet wel dat het in de praktijk niet zo werkt. Maar in theorie klopt het.
Inderdaad kun je aansprakelijk worden gehouden om de uitvaartkosten van een bloedverwant te betalen. En los van de juridische aansprakelijkheid heb je nog morele verplichtingen. Maar... het hebben van een juridische plicht hoeft natuurlijk niet te betekenen dat fiscale aftrek dan redelijk is. Als ik met mijn auto een deuk in uw auto rijdt (theoretisch natuurlijk), dan ben ik ook aansprakelijk voor de schade. Ook op grond van het BW. Maar moet dat leiden tot fiscale aftrek van mijn kosten? OK, in mijn geval wel, ben ik met u eens. Maar in het algemeen lijkt me dat overdreven.
Het opnemen van deze uitgave als aftrekpost is zinloos, als het niet om de echtgenoot of een kind gaat. Of om een deposito voor de eigen uitvaart of de aankoop van het eigen graf. Want alleen in die gevallen is aftrek toegestaan. Om over andere gevallen naar de rechter te stappen is volstrekt kansloos. 100%. De rechter moet namelijk toetsen of de overheid zich aan de wet houdt. Het is volstrekt helder dat men over de uitvaartkosten van een ouder geen aftrek heeft; dan kán de rechter iemand die daarover klaagt ook alleen maar in het ongelijk stellen. Een rechter kan niet tegen de wet ingaan; hij is niet de wetgever maar toetst alleen of men zich aan de wet houdt. Een rechtszaak heeft alleen zin in grensgevallen, bijvoorbeeld als de fiscus de overledene niet als echtgenoot aanmerkt omdat het een geregistreerde partner is. Of wanneer de fiscus de aftrek niet accepteert omdat de partner permanent in het buitenland woont, ik verzin maar iets. Dan kan de rechter uitmaken dat deze partner aan de binnenlandse echtgenoot gelijk staat en dat daarom aftrek mogelijk is. Dit type probleem heeft een kans, maar uw casus niet.
En als 'we' dat anders willen hebben, moeten we allemaal 'ons kamerlid' aanschrijven en zeggen dat de regeling anders moet.
Overigens betaalt de fiscus wél mee, als mensen een regeling voor zichzelf treffen. Wie zijn begrafenis en crematie en een graf e.d. vooruit betaalt, heeft aftrek. (Zie de artikelen e.d. op deze site en vragen in de sub-rubriek Belastingen). Als mensen dat niet doen, dan betalen hun nabestaanden het volle pond, zonder aftrek. Da's jammer en onnodig. Maar dan moet onvrede daarover van nabestaanden niet worden gericht op de fiscus'; het is de eigen schuld van de overledene.
mr W.G.H.M. van der Putten