Balsemen; hoe komt ontbinding?
12 oktober 2002
Vraag nummer: 1255 (oude nummer: 1600)
Sat 12 Oct 2002
als iemand word gebalsemd komt het lichaam dan in staat van ontbinding? of wordt het dan net als de egyptenaren mummy's ?
groeten johan
Antwoord:
Geachte heer,
Als iemand gebalsemd wordt, althans op de manier zoals het in Nederland gebeurt, komt het lichaam na verloop van tijd (toch) tot ontbinding.
De vraag wat balseming is, heb ik al eerder beantwoord.
Het inbrengen van een conserverende vloeistof in het lichaam betekent niet dat het lichaam tot in de eeuwigheid wordt geprepareerd. De natuurlijke ontbinding wordt alleen afgeremd. Hoe veel en hoe lang, hangt af van de samenstelling van de vloeistof. Als de samenstelling van de vloeistof 'licht' is, weinig conserverende bestanddelen bevat, zal de ontbinding eerder in gang treden dan met een 'zware' samenstelling.
U moet bedenken dat balseming op de manier zoals ik heb beschreven en die gangbaar is, óf wordt gebruikt bij wijze van thanatopraxie (de term die wordt gebruikt voor lichte balseming om het lichaam mooi en 'veilig' op te kunnen baren) óf om bij internationaal vervoer een mogelijk gevaar voor de volksgezondheid te elimineren.
Beide vormen van balsemen verschillen niet veel van elkaar en hebben het doel om bacteriën en ziektekiemen zo veel mogelijk te doden. Men wil dat op korte termijn de ontbinding wordt gestuit en het gevaar van besmetting wordt uitgebannen. Maar na verloop van tijd zullen (andere) bacteriën toch weer vat op het lichaam krijgen.
Ook na internationaal vervoer van een lichaam (vanuit Nederland of naar Nederland) is het de bedoeling dat het lichaam na verloop van tijd ontbindt. Voor begraafplaatsen is - gelukkig - niet aanwijsbaar dat na verloop van tijd, de minimale termijn van 10 jaren nadat een graf kan worden geruimd, men geheel of deels onontbonden lichamen tegen komt omdat het gaat om mensen die op vakantie in het buitenland zijn overleden en gebalsemd naar Nederland zijn vervoerd. Men heeft soms wel problemen met deels onontbonden lichamen, maar om veel andere redenen; er is geen duidelijke relatie met balsemen. Gelukkig.
Als men een lichaam zo wil balsemen, dat een soort van mummie ontstaat, dan moet men eigenlijk ingewanden verwijderen en alle andere weke delen, zoals ogen, waar een lichaam het eerst ontbindt. Dat gebeurt niet. Dat heeft eigenlijk ook nauwelijks meer iets met balsemen te maken, maar het is dan meer prepareren of opzetten. Ik schat in dat lichamen die voor zeer lange tijd worden geconserveerd, zoals het lichaam van Lenin, in het mausoleum op het Rode Plein, voor een zeer hoog pecentage ook niet meer het eigenlijke lichaam zijn. Dan wel dat het lichaam zo doordrenkt is met conserverende stoffen, dat het een soort gifbelt is geworden. Dat is niet de situatie bij het balsemen in Nederland (en andere landen, waar balsemen veel meer gangbaar is dan in Nederland). Men creëert geen mummies.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
-----
Naschrift:
Sinds 2010 is beperkte balseming (thanatopraxie) mogelijk.
Bekijk ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek > reportages > kijkersvragen > uitvaartverzorging.
Bijvoorbeeld de vraag Wat is thanatopraxie en hoe werkt het?