Rechten en plichten van echtgenote asbestemming
18 mei 2016
Vraag nummer: 46210
Goede avond,
Mijn man is 16 maart jl overleden. Ik ben tevens opdrachtgever van de crematie geweest die plaats vond op 24 maart. Op 2 mei heb ik het keuze formulier van het crematorium Zaanstad gemaild. Daarin heb ik de keuze gemaakt om een kleine/mini urn extra te bestellen voor mijn schoonouders. Op 4 mei heb ik het contact met mijn schoonouders verbroken. Dit staat los van het feit dat zij de kleine urn gewoon mogen ophalen bij het crematorium. Maar heeft te maken met groot aantal kwetsende opmerkingen die er zijn gemaakt. Op 4 mei heb ik het crematorium gebeld om een afspraak te maken om de as van mijn man op te halen op 12 mei. Op 6 mei ben ik gebeld door het crematorium dat de afspraak van 12 mei niet door kon gaan omdat er zich een andere belanghebbende zou hebben gemeld. Het crematorium heeft de as van mijn man "on hold" gezet tot 6 juli as. Omdat ik geen rechtelijke brief had ontvangen, heb ik op woensdag 11 mei naar het crematorium gebeld met de vraag of ik een kopie kon krijgen van de brief die zij hadden gehad. Deze mochten zij niet afgeven en hebben voor mij contact gezocht met de rechtshulpverlener van mijn schoonouders (bleek later). Ik heb deze man gebeld en deze vertelde dat mijn schoonouders met klem hebben verzocht dat ik de as van mijn man niet zou verstrooien en dat zij een gedeelte van het as willen hebben. Echter is er nooit sprake geweest van een verstrooiing van de as van mijn man. Ik heb echter een mooie urn besteld zodat mijn man thuis kan komen. En ik, samen met de kinderen iets van verder kunnen. Het voorstel zoals ik altijd al had (schoonouders kleine urn en ik een standaardurn) heb ik bij de rechtshulpverlener neergelegd. Echter kreeg ik na een week eindelijke antwoord. Mijn schoonouders beweren nu dat ik met hun de afspraak heb gemaakt dat zij de helft van de as van mijn man zouden krijgen.
Ik ben op, kapot en wil graag dat deze kwestie achter de rug is, ook gezien het feit dat er kinderen bij betrokken zijn en dat zij nu verstoord worden in hun rouwproces.
Zou u mij kunnen vertellen wat mijn rechten en plichten zijn. Mocht dit voor een rechter komen wat kan ik het beste doen?
met vriendelijke groeten,
XX
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Als ik uw probleem op mij laat inwerken, hoeft u eigenlijk niets te doen en kunt u met de armen over elkaar zitten wachten. Uw schoonouders hebben objectief gezien geen poot om op te staan. Dat men ouder of kind of buurman of collega van een overledene is, geeft geen recht op as. Terzijde: ook u als echtgenote hebt als zodanig geen recht op de as. Het is wettelijk zo geregeld dat de opdrachtgever van de crematie bepaalt wat er met de as gebeurt, waarbij hij of zij conform de wens van de overledene moet handelen.
U bent helemaal niet verplicht om as te verdelen. En als u dat eerder wel heeft toegezegd, hebt u ook altijd recht om van mening te veranderen.
Uw schoonouders zullen m.i. ook geen rechtszaak kunnen beginnen. De kans op slagen zal hun rechtsbijstandsverzekering veel te klein vinden; die zal er niet voor voelen. De kosten van een rechtszaak zijn heel hoog. Het enige dat een rechtshulpverlener nu voor uw schoonouders kan doen is als het ware een beetje bluffen dat zij toch ook directe nabestaande en belanghebbende zijn, maar dat betekent juridisch helemaal niets.
Aan de andere kant is het zo dat het misschien toch niet onredelijk is om uw schoonouders een beetje as te geven als ze daar heel blij van worden. Het heeft geen zin om een ruzie hoog op te laten lopen. U hebt ook nog kinderen, lees ik. Dan gaat het dus om hun grootouders. Voor uw kinderen is het misschien wel fijn als hun grootouders en u het
meningsverschil niet hoog laten oplopen.
U kan het ook zien als een soort compliment dat uw schoonouders graag as van hun zoon hebben. Dan is hun zoon misschien net zo belangrijk voor hen als hij is voor u en uw kinderen.
Een mini-urn van een crematorium biedt geloof ik ruimte voor een beetje as ter grootte van de inhoud van een kop koffie. Ik zou als ik u was dus gewoon zeggen dat u al eerder gezegd hebt een beetje as af te willen staan en dat u dat nog steeds wilt. Klaar. Als men de helft van de as eist, kunt u dat natuurlijk weigeren.
Ik verbaas me over de rol van het crematorium.
Om na de eerste kik van een andere persoon te zeggen dat men uw asbus twee maanden vast gaat houden, is mijn inziens een onredelijk lange termijn. Het is ook niet netjes dat men u dat alleen telefonisch mededeelt; het lijkt mij een zo belangrijke zaak dat een brief om dit besluit te bevestigen wel het minste is. En dat men u geen afschrift wil geven van de brief op basis waarvan men de asbus voorlopig vast houdt, is absurd. Zo weet u formeel niet wie de asbus wil hebben en om welke reden.
Ik geef u daarom in overweging om over deze 3 punten over het crematorium een klacht indienen bij de Ombudsman Uitvaartwezen (www.ombudsmanuitvaartwezen.nl).
U hebt als opdrachtgever recht op uw asbus. Dit crematorium - ik heb het even voor u nagekeken - heeft in haar algemene voorwaarden staan dat ze de asbus kan vasthouden als er onenigheid tussen nabestaanden is. Dat mag ook, maar alleen hooguit enkele weken, geen twee maanden.
Het is een foute gedachte van een crematorium om een lange termijn vast te stellen waarbinnen partijen tot elkaar kunnen komen. In uw geval heeft de andere partij juridisch geen enkel recht en besluit het crematorium dat u twee maanden uw recht niet kunnen uitoefenen. Dat is onredelijk en onjuist.
Toevallig kreeg ik dezer dagen een bijzonder boekje: 'Think like a lawyer. Don't act like one' van advocaat Aernoud Bourdrez. In zijn soms wat onorthodoxe maar wel altijd verstandige adviezen staat ook dat je een zaak soms onder tijdsdruk moet houden om resultaat te bereiken. Het is vaak veel moeilijker om iets in twee maanden op te lossen dan in twee weken.
Bovendien hoeft de zaak helemaal niet opgelost te zijn voordat het crematorium de as uit handen geeft. Het crematorium moet alleen bekend maken dat zij de asbus op een bepaalde dag aan de opdrachtgever geeft; het is dan aan de belanghebbende partij om af te wegen of men dan een kort geding begint of niet. Het crematorium moet proberen buiten een conflict te blijven en niet zelf onderdeel van het conflict worden door de asbus onredelijk lang vast te houden.
Als ik vooraf zou weten dat een bepaald crematorium altijd de asbus maanden vasthoudt zodra iemand de asbus gaat betwisten, zou ik zeker een ander crematorium kiezen. Een crematorium heeft de opdrachtgever als klant en relatie; zij hoeft niet een andere partij te plezieren. Voor een opdrachtgever duurt twee maanden wachten ellenlang.
Ik hoop dat uw schoonouders gaan inzien dat ze dankbaar moeten zijn als ze een mini-urm krijgen. Formeel hebben ze nergens recht op en kunnen ze nergens aanspraak op maken.
Ik hoop vervolgens dat de problemen die begin deze maand zijn ontstaan door kwetsende opmerkingen, weer uitgepraat kunnen worden. Dat is beter voor de nagedachtenis van uw man.
Zie vergelijkbare vragen in de subrubrieken 'Keuzes en zeggenschap over as' en 'Verdelen van as'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.