Onjuiste asverstrooiing door crematorium
29 augustus 2003
Vraag nummer: 2432 (oude nummer: 2983)
Geachte heer W. v.d. Putten,
Graag wil ik u het volgende probleem en vraag voorleggen.
In augustus 2001 is mijn broer overleden. Het was zijn uitdrukkelijke wens om zijn lichaam te laten cremeren.
Mijn broer was alleenstaande en had twee zoons uit een vorig huwelijk in Nieuw Zeeland. Op verzoek van deze zoons ben ik opgetreden als executeur testamentair.
In deze hoedanigheid heb ik dan ook de crematie geregeld bij het crematorium te Lelystad. Direct aansluitend op de crematie heb ik een schrijven ontvangen waarin ik heb aangegeven, dat zijn as voor een jaar gratis door hen bewaard zou worden. Na dit jaar zou ik wederom een schrijven ontvangen, waarin aangegeven kon worden wat hier verder mee gedaan moest worden.
Op dit moment is één van mijn neven in Holland op vakantie en wil de as van zijn vader meenemen naar Nieuw Zeeland. Uit de telefonische kontakten met het crematorium blijkt echter, dat de as inmiddels op 20 juli 2003 is verstrooid zonder dat ik hiervoor opdracht of toestemming heb gegeven. U kunt zich voorstellen, dat dit emotioneel zeer zwaar is voor deze kinderen.
Het crematorium zegt echter, dat zij mij als opdrachtgever van de crematie op 20 augustus 2002 bericht hebben gezonden alsmede een herinnering op 25 oktober 2002. Beide brieven zijn echter beslist niet door mij ontvangen.
Het lijkt mij toch juist, dat een dergelijke definitieve actie zoals een verstrooiing is, alleen kan en mag plaatsvinden met uitdrukkelijke toestemming en schriftelijke bevestiging van de opdrachtgever.
Als pleister op de wonde wil men nu, aangezien men zegt dat de plaats van de verstrooide as bekend is, deze alsnog verzamelen en deze verpakt in een bus voorzien van een plaquette aan mijn neef meegeven. Vraag blijft dan echter, of dit de juiste as zal bevatten. Dit alles kan gebeuren zonder dat hiervoor kosten in rekening worden gebracht. M.i. een bewijs dat men niet juist heeft gehandeld.
Voor ons als nabestaanden zijn er grote twijfels over de gevolgde procedure en de door het crematorium ondernomen actie. En is het niet zo, dat zonder schriftelijke toestemming van de opdrachtgever de as wettelijk een x aantal jaren bewaard dient te worden al dan niet tegen betaling?
Kunt u mij hierop een reactie geven, alsmede adviseren wat wij eventueel nog als actie kunnen overwegen?
Met vriendelijke groet.
J.J.H. van der Ree.
E-mail: john.vanderree@wanadoo.nl
Antwoord:
Geachte heer Van der Ree,
En heel pijnlijke zaak, in vele opzichten.
Het is inderdaad zo dat het crematorium de as onder deze omstandigheden nooit had mogen verstrooien. Er is een wettelijke verplichting om een asbus 20 jaar te bewaren. Dat staat in artikel 66, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wet op de lijkbezorging. U vindt de tekst van de wet op deze site op de pagina voor Professionals (zie de tab rechts boven).
Nu is het eerlijk gezegd van u ook wel een beetje onverstandig geweest om na afloop van dat eerste jaar ook niet zelf het crematorium te benaderen. U wist immers dat u slechts een regeling voor een jaar getroffen had. Men had dan wel geschreven u na dat jaar weer te zullen schrijven, maar u kunt ook zelf in actie komen als dat niet gebeurt.
Dat neemt niet weg dat het ruimen van de asbus onwettig is, tenzij men in door u ondertekende algemene voorwaarden of het opdrachtformulier de clausule heeft staan dat u opdracht geeft tot het verstrooien van de inhoud van de asbus als u na dat jaar geen andere instructies geeft. Maar u zegt dat u een dergelijke bepaling niet getekend hebt.
Wat nu?
Men zegt dat men nog resten van de as kan verzamelen, omdat de plek bekend is. Ik zou daar ook twijfel bij hebben als de as lange tijd geleden verstrooid zou zijn, maar we hebben zoals bekend de afgelopen weken een uitzonderlijk droge periode achter de rug en dan kan ik me voorstellen dat de as nog niet met regenwater in de grond is getrokken. Ik heb de indruk dat het crematorium te Lelystad een integere organisatie is en dat men zoiets niet aan zou bieden als men niet zou instaan voor de juistheid ervan. Ik ken de achterliggende uitvaartorganisatie en ben overtuigd van haar integriteit. Ik weet ook dat er door die organisatie in het verleden ook wel eens fouten en foutjes zijn gemaakt (nu moet u niet denken Oh, ze maken daar altijd fouten, zo is het niet. Bij een grote organisatie gaat veel om en uitvaartwerk is mensenwerk en eens in de zoveel tijd zijn vergissingen mogelijk) en dat men alleen iets belooft dan men kan waarmaken. En dat men niet de houding heeft dat ontdekte fouten kost wat koste onder het tapijt worden geschoven. Over individuele medewerkers en incidentele situatie kan ik moeilijk iets zeggen, maar de attitude van deze organisatie is m.i. positief, integer en correct. Anders gezegd: als ik u was en men mij zou vertellen dat men weet waar de as van mijn broer ligt en dat men daar nog een hoeveelheid van kan redden, dan zou ik geneigd zijn om deze organisatie op haar woord te geloven. En dat zeg ik beslist niet van alles en iedereen in de uitvaartbranche. Misschien dat deze wetenschap u helpt in het nemen van een beslissing.
Dat het fout was om de as te verstrooien, mits u geen opdracht van dien aard ondertekend hebt, is duidelijk. Het is zelfs strafbaar (artikel 80, aanhef en onderdeel 5, Wet op de lijkbezorging). Maar ja, eerlijk gezegd, wat is de zin van een aangifte? Ik denk dat men voldoende geschrokken is en zich de fout thans terdege realiseert. Zo niet, dan zou u aangifte bij de politie kunnen overwegen. Dat helpt in uw geval niets meer, maar voorkomt wellicht herhaling bij andere gevallen.
mr W.G.H.M. van der Putten
29 augustus 2003
Ik heb letterlijk nog eens een nachtje over uw vraag geslapen en zie eigenlijk de zin van verdere actie niet in. Je kunt het crematorium verwijten dat men de herinnering van oktober vorig jaar niet aangetekend heeft verstuurd om er zeker van te zijn dat u de brief zou ontvangen. Anderzijds bent u zelf pas na bijna 2 jaar in actie gekomen, terwijl u wist dat u slechts een regeling voor 1 jaar had getroffen. Dan is het ook niet redelijk om de schuld helemaal in de schoenen van het crematorium te schuiven. Dat het crematorium vervolgens vorige maand een kardinale fout heeft gemaakt en de as heeft verstrooid, valt op geen enkele manier goed te praten. Maar boos zijn en boos blijven lost niets op. Ik denk dat ik in uw situatie (eigenlijk die van uw neven) het aanbod van het crematorium zou aannemen. Maar dat moet wel snel, want met elke regenbui sijpelt er as weg.
mr W.G.H.M. van der Putten
