Duitsers smokkelen urnen mee naar huis
2 februari 2002
Vraag nummer: 701 (oude nummer: 697)
Wed Apr 3 21:40:29 2002
Geachte heer vd Putten,
Eind vorige week stond het volgende bij ons in de krant ("De Limburger"). Moet de overheid niet optreden tegen deze smokkel?
GELEEN/VENLO - Duitse nabestaanden 'smokkelen' in toenemende de as van overleden Duitsers via Nederlandse crematoria terug naar de Bondsrepubliek. De nabestaanden bewaren de urnen met as vervolgens stiekem thuis of deze worden uitgestrooid in de eigen tuin. Een illegale daad, want volgens de Duitse wet (Friedhofszwang) moet de as per se op begraafplaatsen worden bijgezet in een urnengraf of -muur. Veel Duitsers willen echter de as van dierbaren in hun nabijheid hebben, net zoals dat in Nederland kan. Bijkomend voordeel is dat ze zo 944 euro aan Duitse grafrechten besparen.
Voor de U-bocht constructie via Nederlandse crematoria wordt in Nordrhein-Westfalen openlijk reclame gemaakt. Begrafenisondernemer Hans Friedrich uit Leverkusen reist zelfs met gezelschappen naar het crematorium in Geleen, om zijn landgenoten de voordelen van een crematie in Nederland (alvast) te tonen. "Behalve goedkoper is cremeren in Nederland ook tien keer sfeervoller', zegt Friedrich. "In Duitsland is het een kille, bureaucratisch afhandeling.'
De begrafenisondernemer laat maandelijks tientallen Duitsers (20 procent van zijn werk) in Geleen of het Belgische Hasselt cremeren. "Na de crematie moet volgens de Nederlandse wet, de as vier weken worden opgeslagen. In Hasselt krijg je de urn zelfs meteen mee. Hoe dan ook, het belangrijkste is dat de nabestaanden, anders dan in Duitsland, de urn zelf krijgen overhandigd. Sommigen laten de as gratis uitstrooien over een Nederlandse strooiveld (944 euro goedkoper dan een verplicht urnengraf in Duitsland). In de meeste gevallen wordt de urn echter rechtstreeks over de grens naar huis gesmokkeld.'
Directeur D. Moll van Dela-Eindhoven, eigenaar van het crematorium in Geleen, beweert dat de urnen niet aan de nabestaanden maar aan de Duitse begrafenisondernemers worden overhandigd. "Althans, dat zijn wel onze richtlijnen.' Moll voelt zich dan ook niet betrokken bij de urnensmokkel. "Wat de nabestaanden er thuis mee doen is niet onze verantwoordelijkheid.' Voorzitter -F. Hendriks van Crematoriumbeheer Limburg (Venlo en Heerlen) laat soortgelijke geluiden horen. J. Winkelmolen van het crematorium in Baexem zegt geen Duitsers te cremeren. "Waarschijnlijk zitten we te ver van de grens.'
Ton Kock van het crematorium Slangenburg in de Gelderse grensplaats Doetinchem weet donders goed dat nogal wat Duitsers zijn crematorium gebruiken om onder de Duitse wet uit te komen. Kock werkt nauw samen met de Duitser Bernd Bruns, een felle tegenstander van de Friedhofszwang, die regelmatig als koerier optreedt. "Humanitaire smokkel', noemt hij dat. Wekelijks worden er in Doetinchem vier tot vijf Duitsers gecremeerd. De service van Slangenburg gaat zo ver dat de nabestaanden de urnen binnenkort zelfs per post thuisgestuurd kunnen krijgen.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Het cremeren van Duitsers of andere buitenlanders in Nederlandse crematoria is - uiteraard - legaal. Ook het overbrengen van asresten naar het buitenland staat de wet toe, per koerier, in persoon of per post. En ook de afgifte van asbussen aan nabestaanden is een in de wet genoemde mogelijkheid. Kortom, gezien vanuit de Nederlandse wetgeving is er niets illegaals aan de hand en is van smokkel geen sprake. Alles geschiedt keurig conform de wet.
Of men in Duitsland een asbus thuis mag bewaren weet ik niet. De Duitse wetgeving is wat onoverzichtelijk, omdat elke deelstaat zijn eigen wet- en regelgeving ten aanzien van lijkbezorging heeft. Als men na crematie as op een begraafplaats of in een columbarium moet bijzetten, betekent dat nog niet automatisch dat men as die niet van een Duits crematorium afkomt, niet thuis mag bewaren of verstrooien.
