Cremeren van opgegraven lichaam
7 september 2007
Vraag nummer: 4948 (oude nummer: 9669)
Geachte heer,
Mijn vraag is de volgende:
Enige maanden geleden werd mij verzocht toestemming te geven een twee jaar daarvoor begraven lichaam op te graven opdat dit alsnog gecremeerd kan worden.
De reden van dit verzoek was dat de rechthebbende (moeder) haar zoon permanent bij zich wilde hebben en het lichaam wilde afschermen voor de boze buitenwereld
(gescheiden vader, overige familie, etc.)
Ik heb aangegeven hier geen voorstander te zijn en aan de burgemeester hierover negatief te zullen adviseren, daarbij mij beroepend op o.a. de niet verstreken grafrusttermijn.
De advokaat van de rechthebbende wees mij erop dat dit alleen van toepassing is op een grafruiming. Uw artikel in het blad De Begraafplaats bevestigde dat.
Hoe moet ik nu een opgraving/crematie zien? Het is geen echte herbegraving, maar ook geen ruiming.
De hele aktie zal ongetwijfeld veel onnodige emotie opleveren voor de rouwende nabestaanden.
Met vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte heer,
Uw taak als ambtenaar is om de burgemeester zo goed, uitgebreid en objectief mogelijk te adviseren over de relevante aspecten van het verzoek. De burgemeester moet dan een weloverwogen besluit (kunnen) nemen.
Het is een feit dat de wet het opgraven en cremeren van een begraven lichaam mogelijk maakt. Juist ook binnen de termijn dat de termijn van grafrust van 10 jaar nog niet verstreken is. Dat in casu slechts 2 jaar na het overlijden verstreken zijn, is dus geen valide argument om het verzoek af te wijzen. De wet bedoelt nu juist om dit ook binnen zo'n korte termijn mogelijk te maken.
De termijn van 10 jaar speelt een doorslaggevende rol bij ruiming, maar niet bij opgravingen. Juist niet.
Wat de burgemeester af moet geven (als hij dat wil) is een gewoon verlof tot opgraving. De bestemming van het lijk na opgraving die in het verlof genoemd kan worden is dan crematie, geen herbegraving elders.
Dat de actie van de moeder bij andere nabestaanden weinig vreugde zal oproepen, is wel aannemelijk. Maar dat hoeft geen doorslaggevende reden te zijn om daarom het verlof niet te geven.
Mij lijkt van belang of er objectieve redenen zijn waarom de moeder dit wil. Bijvoorbeeld omdat anderen steeds haar bloemen of spullen bij het graf weghalen, of omdat anderen hebben gedreigd het graf te beschadigen, om maar eens iets te noemen. Mij lijkt het verstandig om de (loco)burgemeester te adviseren om een gesprek met de aanvraagster te hebben om de achterliggende motieven te toetsen. Als het aannemelijk klinkt dat er gecremeerd zou moeten worden, kan verlof worden verleend.
Als derden het daar niet mee eens zijn, kunnen zij bezwaar aantekenen. Het is in een geval als dit altijd te verwachten dat derden bezwaar hebben, daar mag je van uitgaan. Maar dat is niet per definitie een reden om geen verlof te geven. Wie bezwaar heeft kan dat in een bezwarenprocedure naar voren brengen. Daarom zijn die procedures er, en daarom is er in hoger beroep een rechtbank. Het is niet verstandig om in het ambtelijk advies conclusies te trekken uit de waarschijnlijkheid dat derden bezwaren hebben. Het hangt van de inhoud van die bezwaren af, of ze terecht zijn of niet. U kent de bezwaren (nog) niet, u verwacht waarschijnlijk dat anderen denken wat u zelf in zo'n situatie zou vinden (dat doen de meeste mensen). Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Daarom is het zo objectief mogelijk proberen te zijn en het volgen van de juiste procedure, waarin ieder in een eventuele vervolgstap een eerlijke kans krijgt, van groot belang.
Overigens moet de moeder ook nog verlof tot crematie bij de Officier van Justitie vragen. Maar dat is meer een formaliteit, heb nog nooit gehoord dat dat geweigerd is.
Zie vergelijkbare vragen in de sub-rubriek 'Opgraven (en herbegraven)'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
