Crematorium weigert heupprothese te geven aan dochter overledene
6 december 2009
Vraag nummer: 7110 (oude nummer: 14512)
Wanneer iemand wordt gecremeerd blijven medische onderdelen als een kunstheup vaak in tact. Deze worden uit de asresten verwijderd en verzameld. Er is een mevrouw die de heup van haar overleden moeder graag wilde hebben na de crematie, dat is ook van tevoren aangegeven. Het crematorium weigerde, zij zeggen dat de medische overblijfselen worden verkocht en omgesmolten voor de autoindustrie. Bij navraag aan een ander crematorium was het geen enkel probleem, zij zouden zo'n heup wel hebben willen geven. Wat is hier nu de regel? Starheid en/of willekeur van een crematorium? Of is daar wettelijk iets over bepaald?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Hier is wettelijk niets over bepaald.
Het is niet gebruikelijk dat mensen na een crematie zaken zoals een kunstheup willen hebben, maar mijns inziens kunnen ze het wel vragen, als ze het vantevoren aangeven. Ik zie geen probleem als het crematorium de kunstheup aan de opdrachtgever zou geven.
Het crematorium kan het verzoek echter ook weigeren en zich op het standpunt stellen dat als de nabestaanden een voorwerp uit het lichaam willen behouden, zij dan zelf voorafgaand aan de crematie dat voorwerp (door een arts) kunnen laten verwijderen.
Door het ter beschikking stellen van het stoffelijk overschot en alles wat daar in of op zit (bijvoorbeeld gouden tanden, chirurgische metalen en sieraden) voor de crematie, doet de opdrachtgever afstand van zijn zeggenschap en eventuele eigendom. De - vaak gesmolten - voorwerpen zijn na de crematie een res nullius. Een 'res nullius' is een mooie klassieke juridische term voor 'een zaak die van niemand is'. Denk aan het wikkeltje van een snoepje of het plastic koffiebekertje dat mensen in een afvalbak kunnen gooien. Zij waren (even de laatste) eigenaar van dat papiertje of die beker, maar deden afstand van hun eigendomsrechten. Iedereen die zo'n wikkel of beter uit de afvalbak pakt, is de nieuwe eigenaar. Het crematorium kan zich na de crematie 'de gevonden voorwerpen' toeëigenen.
Als iemand een dierbare overledene laat cremeren, doet hij afstand van de eigendomsrechten op zaken als een kunstheup of sieraden. Crematoria worden dan eigenaar en verkopen het metaal. De opbrengst gaat overigens altijd naar een goed doel; daarvoor bestaat het Vaillantfonds. Dat heeft de crematoriumwereld heel netjes geregeld.
Als de opdrachtgever vantevoren al aangeeft de prothese te willen behouden, is geen sprake van een res nullius. Het crematorium kan weigeren hier aan mee te werken en eisen dat de opdrachtgever de prothese zelf voorafgaand aan de crematie laat verwijderen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Waarom moet je na de crematie een maand wachten op de as?
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
