Overschrijving aanvrager asbestemming
28 februari 2004
Vraag nummer: 2927 (oude nummer: 4064)
Geachte heer van der Putten,
Hopelijk kunt u mij vertellen wie in de hieronder staande casus juridisch de aanvrager is voor de keuze van de asbestemming.
Op 23 december 2003 werd bij ons de crematie uitgevoerd van de heer A. xxx Xxxxxxxxx. Als aanvrager werd mevr. Kxxxxxxxxx (nicht) opgegeven door de uitvaartondernemer en door ons genoteerd.
De overledene had een testament. Maar omdat de nicht, volgens het testament bij de notaris, geen erfgenaam blijkt te zijn vraagt de broer (de heer B. van Xxxxxxx), die wel erfgenaam is, of hij als aanvrager genoteerd kan worden.
Ook een zoon van een andere erfgenaam (zus van de overl.) kwam mee om de stukken van de notaris te laten kopiƫren en het verzoek tot overschrijving kracht bij te zetten. (Hij is de broer van mw Kxxxxxxxx).
Er zal ook een juridische procedure worden gestart omdat de nicht naar het schijnt allerlei polissen e.d. wil incasseren. Ook de politie is hierin betrokken daar er aangifte is gedaan.
Kan ik op grond van de stukken van de notaris, die betrekking hebben op het erfrecht, ook het aanvragerschap overschrijven? De aanvrager heeft immers op grond van de Wet op de lijkbezorging als enige zeggenschap over de asbestemming.
Kunnen wij zonder handtekening van de nicht (huidige aanvrager) tot overschrijving overgaan? Dit omdat wij eigenlijk geen partij in deze zaak wensen te zijn.
met vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte heer Xx Xxxxxxxxx,
Ik zie het zo, dat de aanvrager de aanvrager is. Dat is een historisch gegeven dat niet achteraf te veranderen is. Het is toch een feit dat zij blijkbaar de crematie geregeld heeft met de uitvaartondernemer, ook al zijn anderen erfgenaam. Wat er in een testament staat zegt mij ook niet zo veel op dit vlak. Ik merk in mijn praktijk vaak dat testamenten verouderd zijn en dat ze niet de werkelijke verhoudingen weerspiegelen. Het kan bijvoorbeeld goed zijn dat de nicht zich de laatste jaren intensief om haar zieke oom heeft bekommerd en dat de oom te ziek of te lusteloos was of er simpelweg niet aan gedacht heeft om het testament te veranderen. Van alles is mogelijk; als buitenstaander is daar geen goed zicht op te krijgen. De wetgever is er van uitgegaan dat het een naaste is, feitelijk en emotioneel, die de uitvaart regelt. En dat was blijkbaar die nicht, in dit geval.
De nicht is beschikkingsbevoegd over de as. Erfgenamen vragen nu om dit te wijzigen. U moet dat weigeren. Het zijn van opdrachtgever staat geheel los van het zijn van erfgenaam en andersom. Als u de beschikkingsbevoegdheid zou toekennen aan een ander, zou u onrechtmatig handelen jegens de nicht/opdrachtgever.
Als de andere personen de beschikking willen krijgen over de as, kunnen ze 2 dingen doen:
- de nicht vragen daar mee in te stemmen; dan moet er een schriftelijke instemming of verklaring van de nicht komen inzake overdracht aan de broer van de overledene.
- als de nicht er niet mee instemt, moeten zij een gerechtelijk vonnis overleggen, waarbij de as wordt toegewezen aan iemand.
U mag beslist niet op basis van het erfrecht het 'aanvragerschap' overschrijven (behalve wanneer de opdrachtgeefster zelf zeer recent geleden ook overleden is en je een persoon moet hebben die redelijkerwijs geacht kan worden in haar plaats te zijn getreden. Dat is hier niet aan de orde).
Als de erfgenamen iets willen, moeten ze maar een advocaat inschakelen die zonodig beslag legt op de asbus. Zie over de werkwijze een flink aantal andere vragen in de sub-rubrieken Asbestemming, As verdelen e.d.
Uw crematorium is geen partij en wordt geen partij in deze zaak, als u de zaak zuiver afhandelt. Dat is: de aanvraagster blijft aanvraagster/beschikkingsbevoegde. Alleen met haar instemming of op rechterlijk bevel is dat anders. En of erfgenamen hoog of laag springen en er 1, 10 of 100 notarissen of advocaten blij slepen: zo behoort uw standpunt te zijn.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten