Actie crematorium na brief advocaat
6 januari 2010
Vraag nummer: 7193 (oude nummer: 14727)
Geachte heer Van der Putten,
De kinderen van mijn overleden partner hebben recentelijk een advocaat ingeschakeld omdat zij de as van hun vader willen verstrooien en nu willen weten wat er met de as is gebeurd. Als opdrachtgever van de uitvaart heb ik de as van mijn partner laten begraven in een urnengraf op het terrein van het crematorium. Dit is destijds gebeurd in overleg met de kinderen waarmee zij schriftelijk akkoord zijn gegaan. Mijn partner heeft destijds wel de wens uitgesproken gecremeerd te willen worden, maar niet wat er daarna met zijn as moest gebeuren. Blijkbaar zijn de kinderen nu na 4 maanden van mening veranderd. Dit vind ik rijkelijk laat omdat zij in de maand na de crematie (dat de asbus bewaard is in de algemene nis) ook kenbaar hadden kunnen maken dat zij iets anders wilden. Nimmer ben ik door hen op de hoogte gesteld dat zij het niet (meer) eens waren met de asbestemming of hebben zij redelijkerwijs getracht met mij hierover te communiceren.
Nu werd ik ineens gebeld door het crematorium dat zij van de advocaat een schrijven hadden ontvangen en dat zij de as van mijn overleden partner uit het urnengraf gingen halen om vervolgens, op verzoek van de advocaat, bij te zetten in de algemene nis. Dit heb ik uiteraard geweigerd en hier mijn toestemming niet voor gegeven. Gelukkig heb ik hen kunnen overtuigen door te verwijzen naar uw rubrieken. Nu blijkt dat zij de advocaat op de hoogte gebracht hebben dat de asbus begraven is en dat de asbestemming niet gewijzigd zal worden eer het meningsverschil tussen de kinderen en de partner is opgelost of er een gerechtelijke uitspraak is mbt de definitieve asbestemming, Ik vraag mij af of dit correct is. Mocht ik besluiten om, uit voorzorg, de asbus tijdelijk toch mee te nemen naar huis wordt dit nu door het crematorium geweigerd. Daarnaast is mijns inziens de asbestemming al definitief. Handelt het crematorium in deze casus volgens de wet en zijn de kinderen niet erg laat met het 'niet eens zijn met de asbestemming'?
Met vriendelijke groet,
XX!
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Hier is sprake van een ernstig misverstand bij het crematorium. Het crematorium stelt zich op alsof zij de as nog onder zich heeft en er nog geen bestemming is gegeven aan de asbus, maar daar is geen sprake van.
Als de asbus in een urnengraf is bijgezet, is sprake van een definitieve asbestemming. En speelt het crematorium geen enkele rol meer als crematorium (= plaats van cremeren en eerste periode bewaren van asbus in de algemene nis). Dat het crematorium nu ook de houder is van het terrein waar de asbus is bijgezet, is min of meer toeval. Het crematorium moet zich nu gedragen als houder van een begraafplaats of urnenwaarplaats en niet als houder van een crematorium. Daar zit verschil in.
Bij de wetswijziging van 1998 waarbij de asbestemming is verruimd, is in de kamerstukken gezegd dat een crematorium een asbus een korte periode onder zich kan houden als er sprake is van onenigheid tussen nabestaanden over de bestemming van de as. Dat speelt alleen als de asbus nog niet is afgegeven aan de opdrachtgever, of geen definitieve bestemming elders heeft.
In dit geval is de asbus bijgezet in een urnengraf. Dat is een definitieve bestemming, buiten de macht van het crematorium als uitvoerder van de crematie. Een graf valt onder de regels van de Wet op de lijkbezorging en de beheersverordening of het beheersreglement van de houder van het begraafterrein.
Voor begraafplaatsen en bewaarplaatsen van asbussen is nooit bepaald in kamerstukken of andere regelgeving of jurisprudentie dat zij asbussen een tijdje onder zich kunnen houden en het recht van de rechthebbende om een asbus direct op te vragen, kort kunnen opschorten.
Ik vrees dat het crematorium zich dit onderscheid niet realiseert.
Het crematorium - in haar hoedanigheid van houder van een semi-begraafplaats of bewaarplaats van urnen - heeft geen recht of titel om u te belemmeren om de asbestemming te wijzigen. U hebt en houdt inderdaad het recht om de asbus bijvoorbeeld tijdelijk toch mee te nemen naar huis, of op een andere locatie onder te brengen.
Het is terecht dat het crematorium is teruggekomen op haar voornemen om de asbus uit het urnengraf te halen en in de algemene nis te plaatsen. Dat mag zij nimmer doen zonder toestemming van de rechthebbende op het graf.
Nog een ander punt is dat ik crematoria in de regel adviseer om een asbus alleen niet af te geven aan de opdrachtgever, als er concreet gedagvaard is voor een kort geding of bodemprocedure of als dat er binnen een paar dagen aan komt. Niet als een advocaat alleen maar een brief schrijft dat andere nabestaanden iets anders willen. Dat is onvoldoende om de rechten van een opdrachtgever te beperken.
Als u geen dagvaarding hebt gehad of niet binnen enkele dagen krijgt, is de zaak van de advocaat niet serieus genoeg. En het besluit van het crematorium klachtwaardig.
U kunt bij het crematorium tegen dit besluit protesteren. Indien het crematorium haar besluit niet snel intrekt, kunt u overwegen een klacht in te dienen bij de Ombudsman uitvaartwezen (zie www.klachteninstituutuitvaartwezen.nl). Alle niet-gemeentelijke crematoria zijn bij het Klachteninstituut Uitvaartwezen aangesloten.
Ja, de kinderen zijn wel wat laat met hun actie. Maar er is geen termijn waarbinnen men een dergelijke actie moet ondernemen. Wel is het zo, dat als zij nu een kort geding starten, de spoedeisendheid niet overtuigend meer is. Een gewone rechtszaak ligt dan meer voor de hand.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
