Weghalen urn zonder overleg
17 mei 2006
Vraag nummer: 4458 (oude nummer: 8025)
Goedemiddag,
Vader is recentelijk overleden en wilde gecremeerd worden en worden bijgezet bij de urn van moeder die er al een tijdje staat.
Na de crematie, maar voor het plaatsen van de urn, ontstaat er ruzie tussen de twee erfgenamen (zoon en dochter) van de overledene.
Puur uit wraak meldt de broer zich bij de gemeente om rechthebbende te worden van de urn van moeder die er al stond. Dit omdat dochter opdrachtgever is van de crematie van vader en dus rechthebbende is van de andere urn. Hij zegt de urn-nis op en neemt de urn mee naar huis.
De dochter weet nog net op tijd de gemeente zover te krijgen dat de urn-nis behouden kan blijven en nu op naam van de dochter staat.
Bedoeling van dochter is om beide urnen daar te plaatsen.
Wie heeft nu wettelijk gezien recht op de urn van moeder die er al een tijd stond en zonder enig overleg is weggehaald?
Kan het recht van de urn-nis op twee namen gesteld worden? Volgens de gemeente kan dit niet.
Groeten en alvast bedankt
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Dit kan niet. Men kan geen rechthebbende van de urn zijn, alleen van de nis waar de urn staat. Als de urn van vader is bijgezet in de nis waar de urn van moeder al stond, is de rechthebbende van die nis ook beslissingsbevoegd over de urn van vader.
Ik vermoed echter dat de nis met de urn van moeder eerst op naam van vader stond. Dat lijkt me het meest logisch. Als de broer/zoon zich het eerst meldt om de rechten van de nis te krijgen, heeft hij het eerste recht. Bij dit soort dingen is het gewoon 'wie het eerst komt, het eerst maalt', mits men valt binnen de kring van personen op wiens naam de rechten volgens de beheersverordening kunnen worden overgeboekt. Echter, de gemeente had de asbus van vader nog niet in de nis mogen laten bijzetten, zolang er geen nieuwe rechthebbende was. Zie het derde lid van artikel 63 Wet op de lijkbezorging: er is toestemming van de rechthebbende nodig; een overleden rechthebbende kan per definitie geen toestemming geven. Er had eerst een nieuwe rechthebbende aangewezen moeten worden alvorens de urn te plaatsen.
Ik denk dat de gemeente onjuist heeft gehandeld door - schijnbaar - zoiets als een recht op de urn te hanteren en te erkennen. En door een urn te plaatsen zonder formeel verlof van een rechthebbende. Wellicht ging het om 2 nissen naast elkaar, wat veel zou kunnen verklaren.
Ik kan niet zeggen wie aanspraak kan maken op de urn, zonder preciezer te weten wat voor rechten op de nis gerust hebben en wanneer het recht is overgeschreven op wiens naam en wanneer de urn is geplaatst en weggehaald. Maar ook al zoek je uit hoe het juridisch of wettelijk ook gegaan had moeten zijn, de broer/zoon heeft nu de urn in handen en zal waarschijnlijk niet van plan zijn hem terug te plaatsen.
Wellicht zijn er familieleden of vrienden die kunnen bemiddelen. En anders zal de dochter/zus een advocaat in de arm moeten nemen.
De nis kan inderdaad niet op naam van 2 personen worden gesteld. Anders krijg je precies wat nu gebeurd is: onmin tussen 2 personen over weghalen urn en wiens mening is dan doorslaggevend? Daar kom je niet uit. Volgens de wetsgeschiedenis zou het dan zo moeten zijn dat de urn alleen weg kan als beide rechthebbenden samen toestemming verlenen. Maar een urn mag ook alleen geplaatst worden als beide rechthebbenden toestemming verlenen. Je komt te snel in een patstelling en om dat te vermijden hanteren alle begraafplaatsen en crematoria de regel dat er slechts één rechthebbende kan zijn.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten