Verplaatsen asbus (rechthebbende urnengraf overleden; overschrijving nodig)
10 juli 2004
Vraag nummer: 3208 (oude nummer: 4496)
Geachte heer Van de Putten
Op onze algemene begraafplaats is vorige maand een man begraven. De asbus van zijn vrouw ligt al enkele jaren in een apart urnengrafje.
Een van der kinderen, een dochter, is gekomen met de vraag om de asbus op tegraven en die te bergaven in het graf van de man/vader. Is daar niet de toestemming van de rechthebbende van het graf van vader voor nodig? Dat is een andere zus van die vrouw. Het urnengrafje stond op naam van de overleden man/vader. maar hoe verhoudt zich dat tot artikel 63, lid 2, van de Wet lijkbezorging? Of kunnen alle erfgenamen samen toestemming geven voor de verplaatsing? Ik ben extra voorzichtig omdat ik heb gehoord dat niet alle kinderen het er mee eens zijn.
Met vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte heer,
Ik heb er even de verordening van uw begraafplaats bij gehaald. Een urnengrafje is bij u een graf met een uitsluitend grafrecht voor 20 jaar. Zolang er nog geen nieuwe rechthebbende op het graf is, kan en mag niets of niemand opdracht geven om de asbus te verplaatsen. Dat volgt uit aritkel 63, tweede lid, van de Wet op de lijkbezorging.
Wat er moet gebeuren is dat er eerst een nieuwe rechthebbende voor het urnengrafje moet komen. U kunt de dochter die gekomen is met de vraag, als rechthebbende inschrijven en een beschikking/grafbrief uitgeven, dan doet u het netjes en goed. In uw verordening zijn namelijk geen regels opgenomen aan wie en hoe de overboeking van een grafrecht na het overlijden van de rechthebbende kan plaatsvinden. Dat betekent dat iedereen met een redelijk belang, dat geldt zeker voor een kind, de overboeking mag vragen. En er is geen enkele reden om die te weigeren. Want het is gewoon zo dat wie het eerst komt, het eerst maalt. U kunt niet weken maanden of jaren gaan zitten wachten of er wellicht nog een andere gegadigde is. En stel dat zich 2 zussen melden, die alletwee willen, hoe kunt u dan kiezen? Dat kunt u niet. En daarom is het simpelweg dat de eerste die komt, het recht krijgt.
Voor de volledigheid merk ik op dat er wel begraafplaatsen zijn waar in de verordening of het reglement is gesteld dat alle erfgenamen samen een volgende rechthebbende moeten aanwijzen. Alleen als het uitdrukkelijk in de verordening staat, moet men die werkwijze volgen. Ik adviseer echter altijd gemeenten met een dergelijke bepaling, om die te schrappen, zoals u ook in antwoorden op andere vragen in de sub-rubriek 'Graf overschrijven'kunt lezen. Want als één van de erfgenamen dwars ligt, heeft die een veto. En dat werkt dus niet.
Als u niet eerst het grafje op naam van een nieuwe rechthebbende plaatst en natuurlijk de bijbehorende beschikking afgeeft, handelt u in strijd met de wet als u de asbus uitneemt. Maar bovendien is het zo dat u geen enkel verweer hebt in het geval dat later blijkt dat andere familieleden het er niet mee eens zijn en gaan protesteren. Want u had inderdaad de toestemming van de rechthebbende moeten hebben. Als de rechthebbende dood is, moet er eerst een nieuwe komen. Uitnemen van een asbus zonder toestemming van de rechthebbende is zelfs strafbaar (artikel 80, aanhef en onderdeel 5, Wlb). Het is net als dat opgraving uit een eigen graf zonder toestemming van de rechthebbende ook niet mag. Zonder rechthebbende is een opgraving onmogelijk en strafbaar, zo heb ik in enkele vragen in de sub-rubriek Opgraven en herbegraven aangegeven.
Natuurlijk is de bijplaatsing van de asbus in het graf van vader alleen mogelijk met toestemming van de rechthebbende. Artikel 62, derde lid, Wlb. Als de zus op wiens naam het graf staat, ook geen voorstander van de bijplaatsing van de asbus is, kan de asbus dus niet geplaatst worden. Maar ook in dat geval moet natuurlijk het urnengrafje wel een nieuwe rechthebbende krijgen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Ook bij een urnengrafje speelt de vraag: van wie is de grafsteen?
