Ontdekking bijzetting urn
6 maart 2006
Vraag nummer: 4316 (oude nummer: 7594)
het bestuur van ons kerkhof komt tot de ontdekking dat op een bestaand graf een urnbijzitting heeft plaats gevonden zonder toestemming van het bestuur.
op het bestaande graf is een marmeren bekisting gemaakt waar waarschijnlijk een urn is geplaatst. een steenhouwer heeft het urngraf gemaakt inclusief de tekst van de waarschijnlijk overleden persoon.
deze handelingen moeten de afgelopen week gebeurd zijn ,gezien de verse bloemen die bij het graf staan.
voor de goede orde kan een gecremeerde overledene met toestemming van ons bestuur bijgezet worden in een bestaand familiegraf of kan men overgaan tot het kopen van een urnenkelder.
wij zijn erg geschrokken van het gebeurde en vragen u juridisch advies
Antwoord:
Geachte mevrouw,
De eerste vraag is of het op uw kerkhof is toegestaan om een asbus OP een graf te plaatsen. Laat uw reglement het toe of verbiedt uw reglement het?
Een hoe zit het met de plaatsing of wijziging van monumenten en vergelijkbare grafbedekkingen? Is daarvoor vergunning van de beheerder of het bestuur nodig?
Bij de overheid is het vaak zo dat als iets 'zomaar' is gedaan, dat bekeken moet worden of de kwestie gelegaliseerd kan worden of niet. Als het in lijn met de voorschriften is, maar er nog geen vergunning is, dan kan vergunning worden gegeven. En daarmee is de kous af.
De plaatsing van een asbus is echter iets dat op grond van het reglement vaak is voorbehouden aan de beheerder. Ook al is een asbus maar klein, het is een officiële daad van lijkbezorging die in het register van de begraafplaats moet worden aangetekend. Bijzetting door een onbevoegde persoon is naar mijn mening in strijd met artikel 62 Wet op de lijkbezorging en strafbaar. Er heeft ook geen controle door of namens uw bestuur plaats kunnen vinden of bijzetting geschiedt met instemming van de rechthebbende op het graf.
Maar als een urnbijzetting heeft plaatsgevonden (wat u nog niet zeker weet) en een monument is gewijzigd zonder vergunning, zijn dat al voldoende punten.
Ik denk dat u direct de betrokken rechthebbende moet aanschrijven, melden dat u geconstateerd hebt dat een soort monument op het graf is geplaatst. Het wijzigen van het monument zonder vergunning is niet toegestaan. En het plaatsen van een asbus op het graf is ook niet toegestaan. Voorts is het plaatsen van een asbus zonder medeweten en controle en registratie van de persoonsgegevens door de begraafplaats strafbaar. U verzoekt om de nieuwe situatie binnen 14 dagen ongedaan te maken. U geeft aan dat het wel mogelijk is om de asbus in het graf te plaatsen, of in een apart urnengraf.
U kondigt aan dat indien niet binnen 14 dagen het monument en de asbus zijn verwijderd, u e.e.a. zelf verwijdert, u de asbus opslaat en dat u aangifte bij de politie doet. Wat dat laatste betreft: iemand die iets onbevoegd wijzigt aan een grafmonument en daar een asbus plaatst, is volgens mij strafbaar bezig. Onbevoegd prutsen aan een grafmonument is grafschennis in de zin van het Wetboek van Strafrecht. Voorts zijn er strafbare handelingen als bedoeld in artikel 81 Wet op de lijkbezorging. Ik meen dat tegen het zelf plaatsen, net als het zelf wegnemen, van asbussen op begraafplaatsen stevig moet worden opgetreden. Juridisch heeft een asbus op een begraafplaats eenzelfde soort status als een kist met een overledene; daar zou ook niemand het van in zijn hoofd halen om op eigen houtje te begraven en zomaar op te graven.
Ik meen dat ook de steenhouwer een pittige brief moet krijgen; feitelijk is hij degene die strafbare handelingen verricht. Daar zal hij wat bij sputteren. Het is het soort handeling dat hij vele honderden malen verricht. Maar zonder toestemming van de beheerder van een begraafplaats aan een grafmonument zitten, is nu eenmaal formeel grafschennis en strafbaar.
mr W.G.H.M. van der Putten
