Huur en afkoop onderhoudsrechten urnengraf
9 november 2007
Vraag nummer: 5054 (oude nummer: 9876)
In 2001 is mijn moeder overleden en gecremeerd. Er is een mondelinge afspraak met een gemeenteambtenaar (gemeente Wxxxxx, de heer X. Xxxxxx) gemaakt voor het plaatsen van een urnenkelder. Toen mijn vader dit jaar bijgezet moest worden, bleek er geen urnenkelder te zijn. Hadden we zelf moeten doen, de afspraak was geheel vrijblijvend...
Inmiddels hebben we een keldertje geplaatst en één gezamenlijke urn bijgezet (door de steenhouwers).
We hebben nu een nota gehad met o.a. de posten Afkoop onderhoudsrechten en Huur tot 2-11-2027. Deze kosten zijn in 2001 al voldaan tot 2021.
Kan een gemeente deze data zomaar verlengen, zonder overleg?
Overigens waren er ook kosten op de nota opgevoerd wegens terugplaatsen urn moeder en bijzetten urn vader. Er is geen gemeentehand aan te pas gekomen.
Bovendien was de naam ook nog verkeerd "De Bxxxxxx" i.p.v. Bxxxxxx.
Gelden mondelinge overeenkomsten inzake begraafplaatsen als rechtsgeldige afspraken/overeenkomsten?
Wij zullen overigens alleen het bedrag voor het verwijderen van de urn van mijn moeder en het inschrijven in het register betalen. Maar is dit juist?
Hopende op een spoedig antwoord,
X Bxxxxxxx
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Uit privacy-overwegingen heb ik de namen in uw vraag weggehaald.
Mondelinge overeenkomsten zijn zeker ook geldige overeenkomsten. Alleen.... met gemeenten gaat men geen overeenkomsten aan. De gemeente is een overheid die een schriftelijk besluit moet nemen. Mondelinge toezeggingen zijn dan ook niet bindend, zelfs niet van een wethouder of de burgemeester. Pas als iets op papier staat is het bindend. Er is soms nog wel een grijs tussengebied, het betekent niet helemaal niets als men in bepaalde gevallen mondeling iets toezegt. Maar in dit soort gevallen is er geen juridisch bindende overeenkomst. Bij de overheid moet alles zwart op wit, want het moet controleerbaar zijn. En dat is een mondelinge afspraak niet, althans niet voldoende. Zoals ook in dit geval maar weer blijkt.
Je kunt natuurlijk best wat dingen mondeling afspreken, maar u hebt blijkbaar nooit meer gevraagd of het ook werkelijk uitgevoerd is. En u hebt er blijkbaar ook eerder geen rekening voor het keldertje ontvangen, wat u ook aan het denken had kunnen zetten.
Of de gemeente de grafrechten (huur) van het urnengrafje tot 2027 mag verlengen, kan ik zo niet beoordelen. Volgens de Wet op de lijkbezorging moet een asbus 20 jaar worden bewaard. Het is niet ongebruikelijk dat als een termijn van een graf niet meer voldoende is om de termijn van bewaring van een asbus te waarborgen, de lopende termijn te verlengen tot 20 jaar na datum van de crematie. Maar dat moet dan wel geregeld zijn in de beheersverordening. Ik weet niet of dat zo is. Maar men huurt een graf, niet een standplaats voor een urn. Echter, men kan wellicht wel de termijn van 2021 tot 2027 verlengen, maar niet nog eens voor de volle 20 jaar grafrecht en onderhoudsbijdragen vragen, lijkt mij. Maar ik ken de tekst van de Verordening op het heffen in invorderen van lijkbezorgingsrechten van deze gemeente niet, dus kan het niet controleren.
Dan de kosten inzake het verwijderen van de urn van uw moeder. Als die verwijderd is, om de inhoud samen te voegen met de as van uw vader, mag men die kosten rekenen.
Overigens is samengevoegde as formeel geen echt bewaarde as meer, maar verstrooide as. Men moet as van overledenen individueel bewaren; als die vermengd is, komt dat neer op verstrooiing. Zie over vergelijkbare situaties andere vragen zoals vraag 8850 "As in één urn vermengen" en vragen 1683 en 1684 "Kan de as van vader en moeder in één urn?" in de sub-rubriek 'Urn/monument'. En recent vraag 9811 "Samenvoegen as" in de sub-rubriek 'Keuzes en zeggenschap over as'.
Dat men kosten voor het verwijderen van een urn en voor het bijzetten van een urn kan rekenen, zonder dat de gemeente er zelf handelingen voor heeft verricht, is correct. Het is namelijk een vorm van belastingen. En u weet, wij allen betalen belastingen zonder dat daar een concrete dienst van de overheid tegenover hoeft te staan. Het is gewoon een manier om inkomsten te verwerven, er hoeft geen directe relatie te zijn met een feitelijke dienst.
Dat de naam ten onrechte als "De Bxxxxxx" i.p.v. "Bxxxxxx" is gebruikt, kan ernstig zijn. Ik weet nu niet waar het op staat, als het alleen een typefout op de aanslag/rekening is, is het niet ernstig; wel als het verkeerd staat op de grafakte. Ik ken een reeks van rechtszaken die is voortgekomen uit een vergissing van een gemeente die een vergelijkbare fout maakte en iemand had genoteerd als Boer in plaats van De Boer. Meneer Boer had een graf gereserveerd en betaald, maar toen hij overleed keek de gemeente met zijn neus en zei dat er geen graf van Boer was; men had gekeken op de naam De Boer. De man werd in een ander graf begraven, maar na enkele weken vond de familie de grafakte én het testament van de man waarin hij verklaard in zijn zelf uitgezochte graf te willen rusten. Hiermee geconfronteerd gaf de gemeente de fout toe. Maar toen waren er nabestaanden die wél een herbegraving in het eerst gereserveerde graf wensten en nabestaanden die het niet wensten. Er volgde een reeks rechtszaken. En dat alleen omdat een gemeenteambtenaar de namen Boer / De Boer verwisseld had. U bent gewaarschuwd.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
---
Ook bij een urnengrafje speelt de vraag: van wie is de grafsteen?