Dwangsom opleggen? (illegale plaatsing asbus)
15 juni 2007
Vraag nummer: 4816 (oude nummer: 9341)
Geachte heer Van der Putten,
Bij ons is illegaal een asbus in een graf geplaatst. Wij hebben betrokkene aangeschreven met de mededeling contact met ons op te nemen om tot een juiste wijze van plaatsing te kunnen overgaan. Daarnaast hebben wij medegedeeld dat indien men hieraan niet wil medewerken, de asbus opgehaald kan worden na voorafgaande berichtgeving hiervan aan ons. Ook is door ons aangegeven dat er sprake is van een strafrechtelijke overtreding en dat wij de mogelijkheid hebben om aangifte van het illegaal plaatsen van de asbus te doen. Wij hebben geen reactie ontvangen.
Mijn vraag is alsvolgt: kunnen wij ogv artikel 11, tweede lid, van onze Beheersverordening begraafplaatsen een bestuursrechtelijke dwangsom opleggen om degene, die de asbus illegaal heeft geplaatst te dwingen om tot verwijderen daarvan over te gaan? Artikel 11, tweede lid, luidt als volgt: "Indien de begraving of de bezorging van as in een eigen graf zal plaatsvinden, dient een machtiging daartoe aan de beheerder te worden overgelegd ondertekend door de rechthebbende of, indien deze is overleden, door degene die in de uitvaart voorziet".
Heeft u nog andere (praktische) suggesties? Bij voorbaat bedankt voor uw antwoord.
Met vriendelijke groet,
X X
Antwoord:
Geachte heer,
Het illegaal bijplaatsen van een asbus in een graf is een vorm van grafschennis: men roert het graf, wat een overtreding is van artikel 149 van het Wetboek van Strafrecht. Voorts wordt niet voldaan aan de bepalingen en het strekking van de beheersverordening: er is strijd met het bepaalde in artikel 7, vierde lid, dat alleen personeel van de begraafplaats een graf mag openen en sluiten. In artikel 31 is een boete opgenomen, als men handelt in strijd met de verordening.
Ik zie geen handvat voor een bestuursrechtelijke dwangsom, ook niet in artikel 11, tweede lid.
Ik zou eerst de rechthebbende een waarschuwing sturen dat hij in overtreding is en dat er een einde aan gemaakt moet worden door de asbus weg te laten (!) halen (mag hij/zij zelf niet doen) of op de juiste manier bij te laten zetten na controle van de gegevens voor het register.
Dat is gebeurd; betrokkene is aangeschreven.
Als daar geen reactie op komt zou ik aangifte doen bij de politie wegens overtreding van art. 149 Sr. en overtreding van artikel 7, vierde lid, van uw beheersverordening, die ook een strafverordening is gelet op artikel 31. De zaak moet dan voor de rechter komen: die kan een boete opleggen wegens overtreding van artikel 149, maar óók een extra boete wegens overtredening van artikel 7. De gemeente kan zelf geen boete als bedoeld in artikel 31 opleggen: dat is de taak en bevoegdheid van Justitie.
Een andere kwestie is dat u zelf de asbus mag weghalen. U hoeft niet passief toe te zien bij een illegale situatie op uw begraafplaats. U kunt de asbus wegnemen; dat valt altijd binnen de algemene beheersbevoegdheid van de houder van de begraafplaats, net als dat men bijvoorbeeld een kist van persoon A tijdelijk uit een graf mag nemen, omdat men de kist van de onderliggende persoon B moet opgraven. U kunt dan aan de hand van de onuitwisbare gegevens op de bus vaststellen om wiens as het gaat. Als er geen bus meer om heen zou zitten, zou u moeten zien of u aan de hand van een identiteitssteentje in de as nog de identiteit van de overledene kunt achterhalen. U bent wettelijk verplicht om te administreren wiens as u begraven houdt; als de rechthebbende niet meewerkt, zal u zelf actie moeten ondernemen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten