Bijzetten van urn en bijleggen in graf = juridisch hetzelfde?
27 augustus 2003
Vraag nummer: 2426 (oude nummer: 2973)
Voor ons "oude" kerkhof is een besluit genomen om géén nieuwe begravingen plaats te laten vinden. Een beperkt aantal mensen hebben nog grafrechten. Daarvoor zijn bijleggingen nog mogelijk. Nu krijg ik de vraag of ik een urn mag plaatsen i.p.v. een bijlegging. Mijn inziens is dit ´juridisch´ dezelfde problematiek.
Hoe kan ik dit juridisch onderbouwen? Welk artikel geeft aan dat bijleggen in een graf en het bijzetten van een urn juridisch hetzelfde is?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Er is geen wetsartikel dat zegt dat het bijleggen van een lichaam in een graf en het bijzetten van een urn in een graf juridisch hetzelfde is. De wet zegt ook niets over het mogen begraven van een lichaam. De wet zegt alleen wanneer je een lichaam NIET meer in een graf mag begraven en dat is wanneer (een gedeelte van) een begraafplaats gesloten is. En dat staat in artikel 46, eerste lid, van de Wet op de lijkbezorging: "Op een gesloten begraafplaats worden geen lijken begraven". Maar dat is hier niet van toepassing, omdat de begraafplaats niet gesloten is. Als de begraafplaats wel gesloten zou zijn, zouden geen lichamen meer begraven mogen worden. Maar de wet verbiedt het bijzetten van asbussen niet.
Over het bijzetten van een asbus zegt de wet alleen dat dit kan in opdracht van de persoon die de zorg over de asbus heeft. En bijzetting in een graf met een uitsluitend recht kan alleen met toestemming van de rechthebbende op dat graf.
Van de wet wordt iemand dus met betrekking tot uw vraag niet wijzer.
En dat komt, omdat alles wat feitelijk en juridisch met betrekking tot begraven op een bepaald kerkhof mogelijk is, door de wetgever wordt overgelaten aan de houder van dat kerkhof. Die moet in een reglement of verordening zeggen wat er op zijn begraafplaats wel of niet kan. Hoeveel personen in een graf mogen, onder of naast elkaar, en óf er wel asbussen in een graf mogen en zo ja, hoeveel. Omdat de technische situatie (grondsoort, waterhuishouding) en de principiële aspecten ("Willen we op onze begraafplaats wel asbussen? Mogen alleen inwoners van onze gemeente of alleen eigen parochianen een graf huren? Etc., etc.) per begraafplaats zo sterk uiteenlopen en de wetgever dat respecteert, is er ook geen uniforme landelijke regeling (een wet dus) voor. Men moet het als houder van een begraafplaats zelf regelen.
Voor uw vraag is de relevant of de verordening of het reglement voor dit kerkhof er in voorziet dat asbussen in graven kunnen worden geplaatst. Zo ja, dan kan het. Zo nee, dan is te overwegen om gebruik te maken van een ontsnappingsclausule die de meeste verordeningen en reglementen kennen: in zaken waarin de verordening of het reglement niet voorziet, beslist het bestuur. Netter is het eigenlijk om de verordening of het reglement aan te passen, maar dat is zo'n heisa als de vraag maar indicenteel wordt gesteld.
Belangrijk voor een gemeente is ook de vraag of de plaatsing van een asbus (zonder urn; de urn is het sieromhulsel voor een asbus. Het begraven van een urn vind ik net zoiets als het plaatsen van een grafmonument IN een graf in plaats van er op) een tarief kent. Dat moet wel geregeld zijn, anders kan de belastingrechter een aanslag terzake vernietigen als een 'calculerende burger' de betaling weigert.
In het algemeen ben ik sterk voorstander van de plaatsing van asbussen in dit soort situaties: ten eerste wordt aan de wens van de familie voldaan en ten tweede zijn het inkomsten voor de begraafplaats.
mr W.G.H.M. van der Putten
