Asverstrooing zonder aanwezigheid dochter
12 maart 2003
Vraag nummer: 2077 (oude nummer: 2472)
Wed, 12 Mar 2003 19:22
Op de dag dat mijn vader is overleden werd door alle erfgenamen, moeder en drie kinderen, besloten dat de as uitgestrooid zou worden op het strooiveld in onze woonplaats.
Ik als dochter had aan mijn moeder gevraagd om daarbij aanwezig te mogen zijn. Zij heeft hiervoor toestemming gegeven (schriftelijk) en ook voor het maken van een medallion (reeds in mijn bezit). Er is later onenigheid ontstaan over de uiterste wilsbeschikking waar op zeker 5 punten van is afgeweken. En heeft mijn broer mijn moeder zover gekregen dat er helemaal niemand bij aanwezig mocht zijn. Omdat dit zijn uiterste wil was. Nu had ik via het crematorium gehoord dat niemand iets te weten zou komen waar en wanneer de asverstrooing plaats zou vinden. Maar nu hoorde ik van mijn zus dat mijn moeder toch bericht heeft ontvangen dat de as is uitgestrooid en zij een plattegrond van zou hebben ontvangen van de juiste plaats. Ik hoor dit allemaal achteraf en niet rechtstreeks, terwijl ik daar bij het crematorium om had gevraagd. Wat zijn nu eigenlijk de wettelijke regels van mijn lange vraag.
bij voorbaat dank C.v.d.Beemd van Emden
Antwoord:
Geachte mevrouw,
De wettelijke regel is, dat de persoon die de crematie regelt, de opdrachtgever, beslist wat er met de as gebeurt. Dus dat de asbus wordt bijgezet, dat de as wordt verdeeld, of dat de as wordt verstrooid, net wat die persoon wil.
Echter, de opdrachtgever moet de wens of vermoedelijke wens van de overledene volgen. Hij/zij mag dus niet tegen de wens van de overledene ingaan. Ook dat staat in de wet.
Of iemand kind, erfgenaam, echtgenoot of echtgenote, buurman of collega van de overledene is, verandert niets aan het bovenstaande. De opdrachtgever beslist. De wetgever gaat er namelijk van uit dat een persoon die de overledene erg na stond, ook de opdrachtgever van de crematie zal zijn. In 999 van de 1000 gevallen is dat ook zo. En nu zijn er wel vaker kinderen, (ex)echtgenoten, etc., die onderling van mening verschillen, maar daar kan de wetgever geen keuze in maken. Een bepaald kind of bepaalde erfgenaam heeft niet per definitie een groter recht dan een ander. Wie meent dat hij of zij om bepaalde redenen wél meer recht heeft dan een ander, kan hulp van een advocaat vragen en naar de rechter stappen. De wet(gever) kan met bepaalde concrete situaties en motieven geen rekening houden, maar de rechter wel. Daarom is er rechtspraak en zijn er rechters.
Het kan zijn dat uw moeder opdrachtgever was en dat u met haar bepaalde afspraken hebt gemaakt. Dan is het niet fraai dat zij zich niet aan die afspraken houdt, maar op zich heeft zij als opdrachtgever het recht om te beslissen waar en hoe de as wordt verstrooid en wie daar wel of niet bij uitgenodigd wordt. Het crematorium mag dan niet uit eigen beweging of op verzoek anderen daarover inlichten. Tenminste, niet vantevoren. Het crematorium moet wettelijk wel registreren wat er met de as is gebeurd; dat register is wettelijk openbaar, wat inhoudt dat iedereen mag vragen wat daar in staat. En daar staat dan in dat op die en die datum de as is verstrooid. De exacte plek, bijvoorbeeld 20 meter rechts van de ingang, hoeft er niet in te staan. Mag wel, maar hoeft niet.
Dat het crematorium u niet vooraf heeft geïnformeerd, is dus conform de wet.
Dan hebt u het nog over de uiterste wil van uw vader. Die zou dus inderdaad volgens de wet gevolgd moeten worden. Of dat dat in dit geval gebeurd is, wordt mij uit uw verhaal niet helemaal duidelijk. Maar als iemand vreest dat de uiterste wil niet gevolgd wordt, moet hij/zij tijdig maatregelen nemen en goede afspraken maken. Als er onvoldoende zekerheid is dat er goede afspraken gemaakt kunnen worden, moet men weer zonodig een advocaat inschakelen om de nakoming af te dwingen.
Maar als het allemaal al gebeurd is, heeft napraten weinig zin.
mr W.G.H.M. van der Putten
12 maart 2003